۲۶ خردادماه زادروز توران میرهادی، معلمی متفاوت و مادربزرگی برای همه نسلها است که همه وقت خود را صرف تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان کرده است. وی موسس و مدیر مدرسه فرهاد و از پایهگذاران شورای کتاب کودک و بنیانگذار فرهنگنامه کودکان و نوجوانان است. به این مناسبت یادداشتی از پروین فخارینیا، عضو هیات مدیره فرهنگنامه کودکان و نوجوانان در اختیار ایبنا قرار داده شده است.
پروین فخارینیا، نویسنده، ویراستار و عضو هیات مدیره فرهنگنامه کودکان و نوجوانان: ۲۶ خرداد زادروز یکی از زنان اثرگذار در عرصه فرهنگ ایران است که طی دهها سال محور فعالیت او، کودکان و جوانان این سرزمین بودند. میرهادی برای آنان نهادهایی به وجود آورد تا ببالند و بشکفند و پربار شوند.
توران میرهادی، استاد برجسته ادبیات کودکان ایران در سال ۱۳۰۶در تهران متولد شد. وی افزون بر آموزش زبان و ادبیات فارسی، از مادر زبان آلمانی را نیز فراگرفت و پس از یادگیری زبان آلمانی به فرا گرفتن زبانهای فرانسه و انگلیسی پرداخت. مادرش که در هنرستان کمالالملک تاریخ هنر درس میداد، پایههای هنر نقاشی را نیز به فرزندانش آموخت. میرهادی افزون بر نقاشی با موسیقی و ورزشهای گوناگون نیز آشنایی داشت. پس از پایان دوره دبیرستان در سال ۱۳۲۴ش. در رشته طبیعی دانشکده علوم به تحصیل پرداخت. سپس به فرانسه رفت و در رشته روانشناسی تربیتی در «سوربن» و همزمان در رشته آموزش پیش از دبستان و ابتدایی در کالج «سوینه» پاریس درس خواند. بزرگترین دستاورد این آموزشها، دستیابی به نگرشی نو به آموزش و پرورش کودکان بود.
وی در سال ۱۳۳۴شمسی به نام برادر از دست رفتهاش، کودکستان فرهاد و بعدها، دبستان و راهنمایی فرهاد را به روشهای مبتنی بر ارزشهای انسانی، با استفاده از آخرین دستاوردهای آموزشی جهان در زمان خود، در فضایی برخاسته از همدلی و دور از رقابت و متکی بر تجربۀ خود دانش آموزان تأسیس کرد. او ۲۵سال تجربه خود را در ۳ کتاب گردآوری کرده است. این کتابها در زمینههای آموزش دانشآموزان همراه با شور و شوق و تجربه و مطالعه و تحقیق، پرورش خلاقیت و آشنایی خلاقانه با همه عرصههای علم و هنر و شیوههای کارِ گروهی دانشآموزان و همکاری بیدریغ مربیان و اولیا است. این کتابها عبارتند از «جستجو در راهها و روشهای تربیت» و «کتاب کار مربی کودک» از نشر دیدار و «دو گفتار: کتابخانه آموزشگاهی و نقش آن در ایجاد عادت به مطالعه» از نشر آگاه.
همچنین توران میردهای با همراهی گروهی از متخصصان آموزش و پرورش دوستدار کودکان و آشنا به ادبیات کودک، «شورای کتاب کودک» را در سال ۱۳۴۱ تأسیس کرد تا ضمن تعالی بخشیدن به ادبیات کودک و تأثیر سازنده بر آثاری که برای کودک و نوجوان به چاپ میرسید و میرسد، کودکان و نوجوانان را از ادبیاتی غنیتر برخوردار کنند، نویسندگان، مترجمان و تصویرگران کتاب کودک را یاری دهند و کتاب کودک را در ایران پرواز دهند.
توران میرهادی و یاران او در سال ۱۳۵۸، تألیف دانشنامهای را به نام «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» به عهده گرفتند و تا امروز شانزده جلد از آن را به چاپ رساندهاند. این اثر بینظیر که پاسخگوی همهگونه پرسش کودکان و نوجوانان و خانوادههای ایرانی است، با اطلاعاتی موثق درباره همه چیز، در آینده ۲۶ جلد خواهد شد. «فرهنگنامه کودکان و نوجوانان» بینظیر است زیرا علاوه برهمه اطلاعات درباره همه چیز، اطلاعاتی بسیار ارزنده و متنوع درباره ایران دارد که کودکان و نوجوانان و هر خانواده ایرانی از یافتن دانستنیهای ارزشمند آن به شوق خواهند آمد و هویت خود را باز خواهند یافت.
توران میرهادی، اخلاق و آرامش فرجامین