از اسفند ۱۳۹۸ با شدت یافتن بحران بیماری کرونا، مدارس و مهدکودک‌ها در سراسر ایران تعطیل شدند. به این ترتیب ارتباط آموزگاران، کتابداران و ترویج‌گران «با من بخوان» نیز با کودکان قطع و برنامه‌های کتابخوانی در کلاس‌ها و کتابخانه‌ها قطع شد.
تعطیلی مدرسه‌ها، کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی در درازمدت می‌تواند آسیب‌های جدی بر وضعیت روحی و رشد ذهنی کودکان بگذارد. خانواده‌ها‌ی برخوردار با امکاناتی که درخانه برای کودکان فراهم می‌کنند، می‌توانند آسیب‌ها را به حداقل برسانند، اما مراکزی که برنامه «با من بخوان» در آن اجرا می شود، اغلب در مناطق کم‌برخوردار قرار دارند. از این رو کارشناسان «با من بخوان» کوشیدند راه‌هایی برای کاهش این آسیب‌ها بیابند و متناسب با شرایط هر منطقه برنامه‌هایی تدارک ببینند. مهمترین این فعالیت‌ها، آموزش خانواده‌ها به‌ویژه ماداران از طریق شبکه‌های اجتماعی بوده است. تا سرانجام از خرداد ماه 1399 برخی کتابخانه‌های «با من بخوان» با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، ارائه‌ی بعضی از خدمات کتابخانه‌‌ای را به شکل محدود و کنترل شده از سر گرفتند.
در ادامه با حال و هوای برخی کتابخانه‌های استان کرمانشاه در این دوران آشنا می‌شوید. همچنین در پایان این مطلب می‌توانید دستورالعمل‌های بهداشتی ضروری برای فعالیت کتابخانه‌های «با من بخوان» را بخوانید.
استان کرمانشاه – ریجاب
کتابخانه‌ی «با من بخوان» ریجاب
کتابداران: فریبا زارعی، هدا خاطری
تاریخ: 10 خرداد 1399
پس از ماه رمضان برای راه‌اندازی دوباره‌ی کتابخانه اقداماتی انجام دادیم. از جمله به پاکسازی گیاهان هرزی پرداختیم که در این مدت در اطراف کتابخانه رشد کرده بودند و کولر کتابخانه را دوباره نصب و راه‌اندازی کردیم
امروز هر دوی ما با انرژی مضاعف و سرشار از حس‌های خوب و دلتنگی برای کتابخانه و بچه‌ها راهی کتابخانه شدیم تا فضای آن را مرتب و گردگیری کنیم و برنامه‌ریزی‌های لازم برای آغاز به کار کتابخانه را انجام دهیم.
چند نفر از کودکان که در همسایگی کتابخانه زندگی می‌کنند و از باز شدن کتابخانه ذوق‌زده شده بودند نزد ما آمدند. ما هم پس از ضدعفونی کردن دست‌ها‌ی‌شان آن‌ها را به داخل کتابخانه راه دادیم. این کودکان با علاقه بسیار در کارهای آماده‌سازی کتابخانه کمک‌مان کردند.
پس از مرتب کردن کتابخانه، کتاب‌های برگشتی را تا جایی که امکان داشت ضدعفونی کردیم و تعدادی کتاب جدید هم به کودکان امانت دادیم.
متاسفانه امروز دوباره استان کرمانشاه بار دیگر جزو مناطق قرمز شیوع بیماری کوید ۱۹ اعلام شد و امروز در سطح شهر ریژاو با بلندگو به مردم اطلاع‌رسانی می‌کردند که تا جای ممکن برای حفظ سلامتی خود و خانواده از خانه‌ها خارج نشوند. به همین علت باید کار امانت‌دهی کتاب را هم با احتیاط بیش‌تری انجام بدهیم.
کرمانشاه- شهرستان جوانرود
کتابخانه «با من بخوان» شهرستان جوانرود
کتابداران: پروین حق‌گویی، ماریه حق‌گویی
تاریخ: 7 خرداد 99
امروز به کودکان کتاب امانت دادیم و کتاب‌های قبلی را پس گرفتیم. البته به دلیل شرایط موجود اجازه‌ی ورود هم‌زمان تعداد زیادی کودک به داخل کتابخانه را ندادیم.
کودکان عضو کتابخانه ابراز دلتنگی می‌کردند و خواستار بازگشایی کتابخانه و برگشت به روال عادی بودند. برای‌شان توضیح دادیم که تا مدتی دیگر باید به همین روال ادامه بدهیم تا شیوع ویروس کرونا به حداقل برسد.
پس از ضدعفونی کردن دست‌ها و دادن دستکش به کودکان با حفظ فاصله اجتماعی و به نوبت اجازه‌ی ورود دادیم تا خودشان کتاب انتخاب کنند.
کرمانشاه، شهرستان جوانرود، روستای زلان
کتابخانه با من بخوان
تارخ: 8 خرداد 1399
پس از یکی دو جلسه ارائه توضیحات کلی درباره‌ی کتاب‌ها و شیوه‌ی امانت‌گیری و نگهداری از کتاب‌ها در خانه، شروع به امانت‌دهی کتاب به کودکان کرده‌ایم. قرار است اگر شرایط مساعد باشد روزهای شنبه تا چهارشنبه این کار را انجام بدهیم. امروز نزدیک به سی کودک (در رده‌های سنی گوناگون از ابتدایی تا راهنمایی) به کتابخانه مراجعه کردند، کتاب امانت گرفتند و کتاب‌های قبلی را تحویل دادند. همگی نکات بهداشتی را که برای‌شان توضیح داده بودیم به خوبی رعایت کرده بودند. پیش‌تر ترغیب‌شان کرده بودیم که در خانه کتاب‌ها را بلندخوانی کنند و از بلندخوانی خود فیلم بگیرند و هنگام مراجعه به کتابخانه با خود بیاورند. تعدادی از کودکان این کار را کرده بودند که اتفاق خوب و امیدوارکننده‌ای بود.
اتفاق جالب دیگری که امروز در کتابخانه افتاد کمک و همیاری بچه‌ها در نظافت کتابخانه بود؛ گرچه از قبل اعلام کرده بودیم پنج‌شنبه‌ها تعطیل است و فعلا تا راه اندازی کامل کتابخانه، فعالیتی در دو روز آخر هفته نخواهیم داشت، با این وجود تعدادی از بچه‌ها آمده بودند و در خانه‌تکانی و گردگیری کتابخانه کمک‌مان کردند!
دستورالعمل‌های بهداشتی برای بازگشایی کتابخانه‌های با من بخوان
از پایان اردیبهشت 1399 گروه کتابخانه‌های «با من بخوان» از کتابداران مناطق تحت پوشش خود درخواست کرد که شرایط منطقه‌ی خود را بررسی کنند و با مشورت همکاران دیگر و کارشناسان «با من بخوان» درباره‌ی بازگشایی، ازسرگیری خدمات‌رسانی به کودکان یا بسته ماندن کتابخانه تصمیم بگیرند.
پیشنهاد گروه «با من بخوان» این است که کتابخانه‌هایی که در مناطق با وضعیت قرمز هستند، هم‌چنان بسته بمانند اما کتابخانه‌های مناطقی که شیوع ویروس کرونا در آن‌ها کاهش چشم‌گیری داشته، چند روز در هفته با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به فعالیت بپردازند. توصیه‌ی جدی گروه کتابخانه‌های «با من بخوان» این است که تنها در صورتی کتابخانه‌ها اقدام به خدمت‌رسانی به کودکان کنند که بتوانند دستورالعمل‌های بهداشتی زیر را به اجرا درآورند:
- فعالیت کتابخانه محدود به امانت‌دهی کتاب باشد، و از برگزاری نشست‌های بلندخوانی با حضور تعداد زیادی از کودکان پرهیز شود.
- کتابداران می‌بایست هنگام حضور کودکان با تدابیری مانند شیفت‌بندی، تعداد جمعیت حاضر در کتابخانه را کنترل کنند و نسبت به مساحت کتابخانه، تعداد قابل‌قبولی از کودکان را با حفظ فاصله‌ی اجتماعی به داخل راه دهند. همچنین توصیه «با من بخوان» این است که اگر کتابخانه کوچک است، کودکان را به داخل راه ندهند و کتابدار در بیرون از فضای کتابخانه اقدام به امانت دادن کتاب‌ها کند.
- کتابداران، کودکان و همراهان‌شان موظف به استفاده از ماسک و دستکش هستند و دست‌ها باید در ابتدای ورود به کتابخانه ضدعفونی شوند.
- همچنین کتاب‌هایی که کودکان به امانت برده‌اند پس از بازگشت به کتابخانه باید دست‌کم تا 72 ساعت کنار گذاشته شوند و سپس به قفسه‌ها بازگردانده شوند.
- در پایان هر روز فعالیت کتابخانه، کتابداران باید بخش‌های ممکن فضای کتابخانه را ضدعفونی کنند.
- کتابداران توصیه‌های بهداشتی را به کودکان و خانواده‌ها گوشزد کنند.
- در صورتی که بار دیگر شیوع ویروس در منطقه گسترش یافت از حضور کودکان و خانواده‌ها در کتابخانه جلوگیری شود.
