کتاب «از مارها خوشم نمیآید» کتابی تصویری به نویسندگی نیکولا دیویس (Nicola Davies) و تصویرگری لوچیانو لوزانو (Luciano Lozano) است. کتاب ترکیبی از روایت داستانی و غیرداستانی است که ترکیب مورد علاقهی نیکولا دیویس محسوب میشود. نیکولا دیویس، نویسندهی این کتاب، جانورشناس است و مجری برنامهی حیاتوحش برای کودکان در بیبیسی است.
این کتاب با روایتی داستانی آغاز میشود: بعضی خانوادهها، در منزل، سگ نگه میدارند، بعضی گربه یا پرنده، اما اعضای این خانواده مار نگه میدارند! چون همگی عاشق مارها هستند. ولی دختر کوچک خانواده اصلاً از مارها خوشاش نمیآید و وقتی هم که دوست نداشتناش را به زبان بلند میگوید، همگی با تعجب میپرسند: «چرا؟!»
انگار دوست داشتن و خوش آمدن از مارها طبیعی است و این ترس و اشمئزاز است که غیرطبیعی است! در عنوان کتاب هم روی «ن» نفی در فعل «خوشم نمیآید» خط زده شده است تا «خوشم میآید» خوانده شود. کتاب از همان ابتدا و عنوان میگوید درستاش این است که مارها را دوست داشته باشید و در حقیقت، حس ناخوشایند در قبال مارهاست که غیرطبیعی و بیدلیل است. احساس دختر بهانهای میشود تا تکتک اعضای خانواده دربارهی مارها دانستههای علمی دقیقی را بیان کنند. در متن، تمایز بین دانستههای علمی و روایت داستانی با دو فونت و تصویرگری متفاوت نشان داده شده است. لوچیانو لوزانو، از طرفی، هم مارهای فانتزی بانمکی را به تصویر کشیده است و هم مارهایی شبیه به نمونههای واقعی را.
خرید کتاب کودک درباره آشنایی با خزندگان
دختر از مارها خوشاش نمیآید؛ چون این جانداران را نمیشناسد یا تصورات نادرستی دربارهی مارها دارد؛ برای مثال، گمان میکند پوست پولکی مارها خیس و لزج است یا از نگاه خیرهی مارها میترسد. متن میگوید مارها پلک ندارند و برای همین خیره نگاه میکنند؛ اما از نوع چشمهایشان میشود فهمید که چطور غذایشان را شکار میکنند. این دانستههای علمی کمکم توجه دختر را جلب کرده، او را به مارها علاقهمند میکند تا جایی که خودش کتابی در دست میگیرد و دربارهی شیوهی تولیدمثل مارها صحبت میکند.
کتاب «از مارها خوشم نمیآید» هم برای کودکان سودمند است، هم به خوانندهی بزرگسال دانش و بینش میدهد؛ دانش دربارهی مارها و بینش دربارهی چگونگی رویارویی با ترسهای بیدلیل.
بیشتر ما بزرگسالان و کودکانمان ترسها یا حس انزجاری بیدلیل از برخی جاندران داریم. شاید هرگز ماری ما را نگزیده باشد یا حتی زنبوری نیشمان نزده باشد، اما از مارها میترسیم، از حشرات بیزاریم و همه را مزاحم میپنداریم. این کتاب به خواننده نشان میدهد بهترین روش از بین بردن ترس یا حس ناخوشایند بیدلیل، شناخت موضوع ترس است؛ چه موضوع ترس مار باشد، چه حشرات و چه هر چیز دیگری.
شاید با شناخت مارها، مانند دختر داستان، به آنها علاقهمند نشوید؛ اما ترستان میریزد و متوجه میشوید که مار یک گونهی جانوری است که رفتارها و عاداتش دلایل زیستی دارد.
وقتی کتاب را با کودک میخوانید دربارهی ترسهایش با او گفتوگو کنید؛ سپس به اتفاق هم به یک سفر دلکش علمی بروید. البته که برای این سفر علمی به چیزی بیش از کتابها یا اینترنت نیازی ندارید. همراه با کودک میتوانید در کتابهای کتابخانه یا در صفحات اینترنت جستوجو کنید تا دانستههای شگفتانگیزی دربارهی عادتها و رفتار جانوران بیابید.
زمین ما سیارهای شگفتانگیز از گونههای متنوع جانوری است که فرصت و امکان شناخت همهی آنها را نداریم؛ اما کتابها، ویدئوها، برنامههای آموزشی و... یاریمان میکنند تا گوشهای از این حیات شگرف گونهگون را ببینیم و بشناسیم.