«کلمههای گمشده بابابزرگ» داستانی عمیق و زیبا درباره مهربانی و عشق است؛ داستانی درباره رابطهی عمیق میان پدربزرگی که گرفتار بیماری آلزایمر است و دختری کوچک که نوه اوست. دختر را پدربزرگ به یاد خرگوشی که در کودکی داشته بنبن صدایش میکند. این دختر کوچک یارگیر او و مادربزرگ میشود و امید و شادی را به ذهن و زندگی این دو بازمیگرداند. «کلمههای گمشده بابابزرگ» درباره همدلی و ارزش خانواده است و به خواننده نشان میدهد گاهی رخدادهای بسیار سخت و غمانگیزی پیش میآید اما اگر خانواده در کنار هم بماند، میتوانند با هم و با عشق این روزها را تابآور کنند و تجربههای تازهای بیاموزند. این کتاب نمونهای ارزشمند از ادبیات تصویری فلسفی برای کودکان است. ترکیب متن و تصویرهای شاعرانه فضایی میسازد که لطیف و عمیق است.
داستان با روایت روزمرگی پدربزرگ و مادربزرگ آغاز میشود. بنبن بخشی از زندگی روزانهاش را با آنها سپری میکند. آنها با هم گلکاری میکنند، پازل درست میکنند، جدولهای کلمات متقاطع را حل میکنند و خاطرات را مرور میکنند. پدربزرگ در ابتدا حافظه خوبی دارد و به یادگیری و حفظ نام گیاهان مختلف علاقهمند است و نام لاتین همه گلهایی را که کاشته میداند. اما کمکم نشانههایی از فراموشی نمایان میشوند.
این نشانهها خودشان را در فراموش کردن نام گلها و چیزهایی که پدربزرگ دوست داشته نشان میدهند. پدربزرگ نمیتواند اسم یک گل ساده را به یاد بیاورد و برخی واژهها را فراموش میکند و حتی از بوی قهوه هم دیگر لذت نمیبرد. پدربزرگ کم کم تمام چیزهای زیبا و لذتبخش زندگیاش را از دست میدهد آنها را از خاطر میبرد مانند خاطراتش. حتی علاقهاش به انجام کارهایی که پیش از این دوست داشته هم از بین میرود. یکی از بخشهای مهم داستان زمانی است که پدربزرگ در یک شب برفی، در حالی که لباس مناسب به تن ندارد، از خانه بیرون میرود تا خرگوشی را که زمانی حیوان خانگیشان بوده پیدا کند. در این شب سرد، مادربزرگ نگران میشود و به دنبال پدربزرگ میگردد. این بخش داستان تأکیدی بر احساس نگرانی، دلسوزی، و تلاش برای حفظ ارتباط است. مادربزرگ تلاش میکند تا رابطه میانشان حفظ شود اما او هم پیر و خسته است و در این بین، بنبن است که به کمک او میآید. این دختر کوچک نمادی از شکفتگی و تازگی است مانند گلهایی که پدربزرگ دوستشان داشت. همزمان با بیماری پدربزرگ گیاهان خانه رو به پژمردگی میروند، رنگها کمرنگتر میشوند، فضای خانه سردتر و خلوتتر میشود، تصویری که با وضعیت فراموشی و زوال حافظه هماهنگ است. در پایان داستان، ارتباط بین مادربزرگ و پدربزرگ تغییر میکند؛ آنها یاد میگیرند که راههای جدیدی برای ارتباط برقرار کردن بیابند، حتی اگر گاهی پدربزرگ چیزها را فراموش کند. بنبن کمکشان میکند تا این ارتباط را نگه دارند. مادربزرگ و بنبن این کار را با استفاده از حس بویایی، عطرها، به اشتراک گذاشتن اشیای خاطرهانگیز و تمرکز بر لحظه اکنون به جای خاطرههای گذشته انجام میدهند.
خرید کتاب کودک درباره مادربزرگ و پدربزرگ
این کتاب، اگرچه یرای کودکان نوشته شده، اما مضامین عمیقی دارد که برای بزرگسالان هم پرمعناست. داستان نشان میدهد که چگونه فراموشی تدریجی آغاز میشود، از فراموشی واژههای کوچک تا از دست دادن علایق و خاطرات بزرگتر. زمان در داستان نقش مهمی دارد، رنگها و نورپردازی در تصویرها به تدریج سرد و کمرنگ میشوند که نمادی از زوال حافظه و زندگی ذهنی پدربزرگ است. کتاب با داستانی شاعرانه نشان میدهد که حافظه چگونه با واژهها مرتبط است. وقتی واژهها فراموش میشوند، ارتباط هم کمتر میشود. بنبن در این داستان تلاش میکند واژهها را «جمع کند» و آنها را در یک جعبه بگذارد؛ واژههایی که پدربزرگ به مرور از یاد میبرد. این کار، نمادی از تلاش برای نجات واژهها و خاطرهها است و نشاندهنده اهمیتی است که زبان در برقراری ارتباط دارد.
رابطه بین نوه و پدربزرگ، حتی در مواجهه با فراموشی، همچنان قوی است. عشق، صبر و همدلی، ابزارهایی هستند که به آنها کمک میکند ارتباطشان را حفظ کنند.
این کتاب به کودکان میآموزد که حتی وقتی شرایط سخت میشود عشق و احساس ارزشمندی میتواند پل ارتباط باشد. وقتی راههای قدیمی ارتباط (خاطره مشترک، گفتوگو، فعالیت مشترک) دیگر ممکن نیست، باید راههای تازهای یافت. استفاده از حس بویایی، لمس اشیای خاطرهانگیز، و حتی تمرکز بر لحظات کوتاه اما معنادار، روشهایی هستند که در داستان پیشنهاد میشوند.
تصویرسازی کتاب نقش بسیار مهمی در نشان دادن معناهای داستان دارد. در ابتدا فضای داخلی خانه گرم و پر از گل و رنگهای زنده است. با پیشرفت داستان، رنگها به خاکستری و سرد تبدیل میشوند تا حس سردی، فقدان و فاصله را نشان دهند. پس از تجربه بحران، رنگها کمکم بازمیگردند که نشاندهنده امید، بازگشت ارتباط و لحظات معنابخش است.
این کتاب موفق شده که موضوع سنگینی مانند فراموشی و آلزایمر را به شکلی بیان کند که برای کودکان هم قابل درک باشد، بدون آنکه احساس از غم یا ناامیدی به آنها بدهد.
در انتهای کتاب بخشی برای بزرگسالان نوشته شده و توضیحاتی درباره زوال عقل و حافظه و روشهای تعامل ارائه میدهد. این کار باعث شده کتاب علاوه بر اینکه برای کودکان مفید است، برای خانوادهها نیز کاربردی باشد.