مخاطب مهمترین رکنی است که در دنیای تصویرگری و نشر ایران غایب است!

۲۴ خرداد، دهمین نشست از سری نشست های ترویج کتابخوانی در کتابخانه مرجع کتابخوانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.

در این نشست فرشید مثقالی و جمال الدین اکرمی درباره ی معیارهای تصویرگری خوب برای کودکان و نوجوانان صحبت کردند.

فرشید مثقالی از اصل قرار گرفتن فرم و زیبایی شناسی در تصویرگری کتاب های کودکان انتقاد کرد و گفت: "منظر فرمالیستی چنان بر فضای تصویرسازی ما حاکم است که باعث شده تقریبا توانایی سنی مخاطب و ارتباط متن و تصویر گسسته و کم رنگ شود و از بین برود. تکیه بر بیان فرمالیستی صرف و خود محوری بیان شخصی تصویرساز، ستون اصلی کار شده است. ولی منظر دیگری هم برای برآورد خوبی و بدی کار وجود دارد و آن زاویه ای است که مخاطب به آن ‌نگاه می کند. وقتی کلمه مخاطب مطرح می شود در واقع  موضوعی در آن مستتر است. مخاطب یعنی ما داریم در حیطه ی چیزی به نام ارتباط عمل می کنیم. یعنی چیزی را برای کسی غیر از خودمان تعریف می کنیم. ارتباط وقتی می تواند انجام پذیرد که دو طرف ارتباط به یک زبان شناخته شده برای محاوره برسند."

مثقالی در ادامه سخنانش ارتباط مخاطب با تصویر و ارتباط متن و تصویر را به ترتیب اولویت اول و دوم در ارزیابی تصویرسازی برای کتاب کودک و نوجوان عنوان کرد و فرم و زیبایی شناسی و نوآوری را در درجه سوم اهمیت دانست.

او با اشاره به این که میزان پیچیدگی زبان تصویری به کار رفته، نسبت به سن مخاطب باید متفاوت باشد، گفت که: "هر تصویرگری توانایی تصویرسازی برای گروه سنی خاصی را دارد. تشخیص این بر عهده مدیر هنری و در غیاب او ناشر است که کدام تصویرساز برای چه کاری مناسب است. در کتاب کودک، تصویر علتی ندارد به جز ملموس و قابل رویت کردن نوشته و پر کردن فضاهای خالی  که متن نتوانسته یا نخواسته است به آن بپردازد. این که تصویر چگونه و تا چه حد توانسته ذهنیت نویسنده را عینیت تصویری دهد اصل دوم قضاونت است."

جمال الدین اکرمی پژوهشگر و نویسنده ادبیات کودکان نیز با بیان دیدگاه های گوناگون، تصویرگری را افزودن چیزی بر متن تعریف کرد و نوآوری و خلاقیت را در تصویرگری کتاب کودک بسیار مهم دانست.

Submitted by editor3 on