سال ٢٠١۵، پانزدهمین سالگرد روز جهانی زبان مادری است، امسال همچنین نقطه عطفی برای جامعه جهانی است زیرا آخرین فرصت کشورها برای تعیین یک دستور کار جدید توسعه پایدار جهانی برای تحقق اهداف توسعه هزاره پیش‌رو است.
تمرکز دستور کار پس از سال ٢٠١۵ باید بر اولویت بخشی بر آموزش با کیفیت برای همه‌گان باشد که شامل گسترش دسترسی همه‌گانی به آموزش، کسب اطمینان از برخورداری برابر و جامع، و ترویج آموزش و پروش برای شهروندی جهانی و توسعه پایدار است.
آموزش و پرورش به زبان مادری که موجب تسهیل یادگیری و تقویت مهارت‌های خواندن، نوشتن و ریاضیات می‌شود بخشی ضروری، ذاتی و لاینفک برای رسیدن به این هدف است. برای پیشبرد این اهداف، تمرکز واضح بر آموزش معلمان، تجدید نظر در برنامه‌ریز‌ی‌های آکادمیک و فراهم کردن فضاهای مناسب یادگیری ضروری است.
یونسکو برای پیشبرد این اهداف در سطح جهانی تلاش می‌کند. در امریکای لاتین، یونسکو با کمک صندوق کودکان سازمان ملل متحد از طریق راهبردهای چند فرهنگی دوزبانه، آموزش و پروش فراگیر را تشویق و ترویج می‌کند تا هر دو طیف فرهنگ بومی و غیر بومی را تحت پوشش قرار دهد.
بر همین مبنا، دفتر منطقه‌ای یونسکو برای آموزش و پرورش در آسیا و اقیانوسيه که در بانکوک تایلند مستقر است در حال تلاش برای جا انداختن و گسترش درک آموزش و پروش چند زبانه مبتنی بر زبان مادری در منطقه و دنیا است.
تحصیل زبان مادری علاوه بر این‌که نیروی ارتقا دهنده کیفیت آموزش است، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای تقویت چند زبانگی و احترام به تنوع زبانی و فرهنگی در جوامعی است که به سرعت در حال تغییر هستند.
از سال ٢٠٠٠ تاکنون پیشرفت‌های چشمگیری در مسیر رسیدن به اهداف «آموزش و پرورش برای همه‌گان» به دست آمده است. امروز، ما برای به سرانجام رساندن کارهای ناتمام و روبه‌رو شدن با چالش‌های جدید باید نگاهی رو به جلو داشته باشیم. روز جهانی زبان مادری لحظه‌ای است که همه ما برای کلیه اهداف آموزشی، از بالا بردن کیفیت یادگیری تا دسترسی همه‌گانی به آموزش، باید پرچم «اهمیت زبان مادری» را بالای سر ببریم.
همه دختران و پسران، همه زنان و مردان باید ابزار لازم برای مشارکت کامل در زندگی جوامع خود را داشته باشند، این حق اساسی بشری است و نیروی پیش برنده توسعه پایدار است.
برگردان: شاهد علوی
