روز 21 اکتبر فهرست نامزدان دریافت جایزه جهانی یادبود آسترید لیندگرن (آلما) سال 2022 اعلام شد و نام برنامه‌ی «با من بخوان» برای ششمین بار پیاپی در این فهرست جای گرفت.
جای بسی افتخار و غرور است که نویسنده‌ی نامداری همچون «کاترین پترسون» که خود برنده‌ی جایزه آلما سال 2006 و جایزه هانس کریستین اندرسن 1998 و جایزه‌های معتبر بسیار دیگری در حوزه ادبیات کودکان بوده، برنامه‌ی «با من بخوان» را شایسته‌ی دریافت این جایزه بزرگ جهانی دانسته است. افزون بر کاترین پترسون، «دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان بلژیک شاخه فلاندرز» نیز امسال برای چندمین سال پیاپی برنامه‌ی «با من بخوان» را به عنوان نامزد دریافت این جایزه معرفی کرده است.
کمتر کسی در ایران ممکن است اهل ادبیات کودکان بوده و نام کاترین پترسون را نشنیده باشد .از این نویسنده نام‌آشنا و محبوب کودکان و نوجوانان کتاب‌های زیادی در ایران ترجمه و منتشر شده است که از میان آن‌ها می‌توان به «همچون ستارگان» «نان و گل سرخ»، «جیپ و داستان های زندگی او» و «پلی به سوی ترابیتیا» اشاره کرد. درون‌مایه‌ی بیش‌تر آثار او موضوع‌های اجتماعی و انسانی است. او همواره دغدغه‌ی سرنوشت و زندگی کودکان محروم را داشته است و از پشتیبانان بزرگ برنامه‌های ترویج خواندن در میان کودکان و نوجوانان مناطق محروم جهان بوده است و درست به همین سبب، به گفته خودش، دل در گرو برنامه‌ی «با من بخوان» دارد و با باوری عمیق از آن پشتیبانی می‌کند. او در نامه‌ای به گروه «با من بخوان» می‌نویسد:
«از این‌که هستید و با وجود همه‌ی ناملایمات از کودکان پشتیبانی می‌کنید و به آن‌ها خدمات می‌دهید، بسیار خوشحالم. جهان به افرادی چون شما که این چنین با مردم و کودکان همدلی دارید نیاز دارد.»
شاخه‌ی ملی ایبی در فلاندرز بلژیک نیز امسال برای چندین سال پیاپی «با من بخوان» را شایسته دریافت این جایزه تشخیص داده است. شاخه‌های ملی دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان )IBBY (در هر کشور، نهادهای ناسودبر و مستقلی‌اند که برای بهبود کیفیت کتاب‌های کودکان و گسترش فرهنگ کتابخوانی و کتابخانه‌های کودک فعالیت می‌کنند.
«با من بخوان» برنامه‌ای برای ترویج کتابخوانی برای همه کودکان به‌ویژه کودکان محروم و در بحران است که زیر نظر «موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان» اجرا می‌شود. این برنامه بر پایه‌ی رساندن کتاب‌های مناسب و باکیفیت به دست همه‌ی کودکان بنا شده است، به‌ویژه کودکانی که در وضعیت معمول زندگی به این‌گونه از کتاب‌ها دسترسی ندارند. «با من بخوان» بر تقویت سواد پایه و سهیم شدن کتاب با کودکان و نوجوانان با روش بلندخوانی، گفت‌وگو و نمایش در پیوند با کتاب تمرکز دارد تا هم‌زمان با ایجاد لذت و شوق خواندن تأثیرگذاری ژرف‌تری بر ذهن و جان کودکان بگذارد. این برنامه بر اساس این رویکرد، افزون بر گزینش آگاهانه کتاب‌های مناسب و باکیفیت و رساندن آن به دست کودکان، می‌کوشد با برگزاری کارگاه‌های گوناگون، مربیان و آموزگاران و کتابداران را در زمینه‌ی بلندخوانی و فعالیت‌های در پیوند با آن توانمند کند.
برنامه‌ی «با من بخوان» که از سوی نیکوکاران پشتیبانی می‌شود از سال 1389 تا کنون در مراکزی در 23 استان ایران اجرا شده و بیش از 300 هزار کودک و نوجوان صفر تا 16 ساله را تحت پوشش خود قرار داده است. همچنین برنامه‌ی «با من بخوان» تا کنون حدود 100 کتابخانه‌ی کودک‌محور در سراسر ایران راه‌اندازی کرده است.
جایزه‌ی یادبود آسترید لیندگرن (آلما) را دولت سوئد پس از درگذشت آسترید لیندگرن نویسنده در سال ۲۰۰۲ برای گرامی‌داشت خاطره‌ی او بنا نهاد. هدف از پایه‌گذاری جایزه‌ی آلما ترویج ادبیات ناب کودکان و نوجوانان جهان است. این جایزه بزرگ‌ترین و گران‌ترین جایزه‌ی نقدی ادبیات کودک و نوجوان و دومین جایزه‌ی بزرگ ادبیات در جهان است. جایزه‌ی یادبود آسترید لیندگرن، جایزه‌ای ادبی است که نه تنها به نویسندگان و تصویرگران داده می‌شود، بلکه قصه‌گویان، مروجان و نهادهای فعال در حوزه‌ی ادبیات کودکان و ترویج کتابخوانی نیز می‌توانند به آن دست یابند. این جایزه، سالیانه به یک یا بیش از یک هنرمند یا مروج یا نهاد، صرف‌نظر از زبان و ملیت آن‌ها اعطا می‌شود. آثار هنرمندان باید دارای کیفیت بالای هنری و ارزش‌های انسانی‌ای باشند که آسترید لیندگرن به آن‌ها باور داشت.
هر ساله از سراسر دنيا سازمان‌هاي منتخبی که دارای گسترده‌ترين و بیش‌ترین اطلاعات درباره‌ی نويسندگان، تصويرگران، قصه‌گويان و فعالان ادبيات کودک هستند، به عنوان سازمان‌هاى نامزدکننده، نامزدهاى خود را از سراسر دنیا به هیئت‌داوران جایزه‌ی آلما معرفى کنند.
در حال حاضر در ايران چهار نهاد «موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان»، «شوراى کتاب کودک»، «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» و «انجمن نویسندگان کودک و نوجوان» این امتیاز را دارند که نامزدهای خود را به لیندگرن معرفی کنند.
موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان امسال نیز همانند سال‌های گذشته «هوشنگ مرادی کرمانی» نویسنده‌ی محبوب چند نسل از کودکان ایران را نامزدی شایسته برای دریافت جایزه آسترید لیندگرن تشخیص داده و او را به هیات داوران این جایزه، که از کارشناسان برجسته‌ی ادبیات کودکان سوئد هستند، معرفی کرده است.
همچنین امسال «جمشید خانیان» (نویسنده) و «عبدالحکیم بهار» (مروج کتاب و کتابخوانی) از سوی شورای کتاب کودک، «فریدون عموزاده خلیلی» (نویسنده) و «شهلا افتخاری» (مروج کتاب و کتابخوانی) از سوی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان و «حمیدرضا شاه‌آبادی» (نویسنده) و «کتابخانه‌های سیار کانون» از سوی کانون پرورش فکر ی کودکان به عنوان نامزدان دریافت جایزه از ایران معرفی شده‌اند.
فهرست کامل نامزدهای جایزه آسترید لیندگرن 2022
با کتاب‌های کاترین پترسون به زبان فارسی آشنا شوید
پیام کاترین پترسون به آموزگاران و کتابداران برنامه «با من بخوان»