الگوی کودکتان باشید
کودکان آنچه را بزرگسالان انجام میدهند، میآموزند. یکی از بهترین روشها برای احترام گذاشتن فرزندتان به جانوران، احترام گذاشتن شما به جانوران است. برای نمونه، به جانوران لگد نزنید و یا سر آنها فریاد نکشید.
به جانوران دشنام ندهید
بخشی از وظیفه شما در الگوی رفتاری مناسب با جانوران، مهربانی به جانوران است. اگر هنگام رانندگی، گربهای جلوی خودروی شما دوید، فریاد نزنید: «حیوان احمق!»، شاید از نظر شما این گفته اهمیّت چندانی نداشته باشد، اما کودک شما آن را میشنود و گمان میکند ایرادی ندارد با جانوران چنین رفتار بکند.
با همه جانوران مهربان باشید
مهربانی با همه جانوران اندکی دشوار است. برای نمونه، دشوار است اگر سوسکی را در خانه ببینید و آن را نکشید، و یا برای گرفتن موش یا جوندگان دیگر، روشهایی را به کار ببرید که به آنها آسیبی نرسد. شاید انجام دادن این کار، برای شما چندان آسان نباشد، اما پیام این رفتار شما برای کودکتان این است که باید به همه موجودات زنده احترام بگذاریم.
مسئولیت مراقبت و نگهداری از جانور را به کودکتان بسپارید
اگر حیوان خانگی دارید، با توجه به سن کودکتان بخشی از مسئولیتهای نگهداری آن، مانند پُر کردن کاسه آب را به کودکتان بسپارید. آموزش اهمیت مسئولیت مراقبت از حیوانات خانگی، راهی ارزشمند برای پرورش حس مهربانی و توجه به نیازهای دیگران است.
اهمیّت دادن آب وغذا و تمرین منظم یک حیوان تحت مراقبت خود را برجسته کنید. تأکید کنید که جانوران نیز مانند انسانها به توجه و رسیدگی منظم و دریافت محبت نیاز دارند و اگر به آنها توجه نشود، احساس تنهایی میکنند.
کودکتان را به پناهگاههای نگهداری جانوران ببرید
بازدید از پناهگاه جانوران به کودکان میآموزد چگونه انسانها تأثیر مثبت و منفی بر روی جانوران میتوانند داشته باشند. پناهگاه جانوران نقش مهمی را در زندگی جانورانِ رها شده، بازی میکند و فرصتی را برای پیدا کردن خانه برای آنها فراهم میسازد. شما با اهدای غذا، روانداز یا ساختن اسباببازیهای دستساز میتوانید به این مراکز کمک کنید؛ یا داوطلبانه هر ماه چند ساعت را برای بازی یا مراقبت از جانوران این پناهگاهها صرف کنید.
به کودکتان کمک کنید برای آموزش هممحلهایهایش در مراقبت از جانوران، پوستر طراحی کند. با تمرین شهروندی فعّال در جامعه و مشارکت در کار داوطلبانه، فرزندتان میآموزد که به بهتر شدن زندگی دیگران میتواند کمک کند.
جانوران را در زیستگاه طبیعیشان مشاهده کنید
به کودکتان بیاموزید که جانوران را از زیستگاهشان جدا نکنند. این آموزش بهمعنای احترام گذاشتن به جانوران است. با کودکان طبیعتگردی کنید. طبیعتگردی یا رفتن به بوستانها، روش بسیار خوبی برای پیوند عمیق با طبیعت و احترامگذاشتن به آن است. اهمیّت احترام به جانوران و حفاظت از زیستگاه آنان را به کودکتان آموزش دهید.
کتابهای مناسب برای کودکان درباره دوستی با حیوانات:
معرفی کتاب سنجاب کجا رفته بود؟ - خرید کتاب سنجاب کجا رفته بود؟
معرفی کتاب گرگ در قفسه لباس - خرید کتاب گرگ در قفسه لباس
خرید کتاب یک دوستی غیر معمولی – ماروین و جیمز (۱)
خرید کتاب مواظب دوستت باش – ماروین و جیمز ۲
به جانورانی کمک کنید که پیرامونتان زندگی میکنند
اگر در حیاط خانهتان پرنده، گربه یا هر جانور دیگری زندگی میکند، با همفکری با کودکتان راههایی را پیدا کنید که بدون مزاحمت برای آنها، به آنها کمک کنید. برای نمونه، برای پرندگان میتوانید لانه بسازید یا برای آنها خوراکی بگذارید.
در فعّالیتها و سرگرمیهایی که به جانوران آسیب میزنند، شرکت نکنید
بُردن کودکان به سیرک یا باغِِوحش و دیدن جانوران اسیر این مفهوم را به کودکان میتواند منتقل کند که جانوران برای خدمت به ما انسانها آفریده شدهاند. از او بخواهید از سرگرمیهایی مانند سیرک که به جانوران آسیب میزند، چشمپوشی کند.
به کودکتان بیاموزید که به محیط زیست آسیب نرساند
ریختن آشغال در طبیعت به زیستگاه جانوران آسیب میزند. زیستگاههای جانوران را از آشغال پاک کنید. همراه کودکتان به بوستان، ساحل رودخانه یا دریا و دیگر تفریحگاههای همگانی بروید و آشغالهای ریخته شده را جمعآوری کنید.
برای کودکتان کتابهایی درباره جانوران بخوانید
بیشتر کودکان جانوران را بسیار دوست دارند و میخواهند دربارۀ آنان دانستنیهایی را بدانند. کتابهایی را انتخاب کنید که نهتنها دربارۀ زیستگاه، رژیم غذایی و ویژگیهای جسمی گونهها، بلکه دربارۀ ویژگیهای اجتماعی، احساسی و رفتاریشان - برای نمونه سلسله مراتب گروهی شامپانزهها، همکاری گروهی فیلها برای محافظت از بچههایشان - دانستنیهایی را به مخاطب بدهد. با کودکتان دربارۀ ویژگیهای همانند میان انسانها و جانوران گفتوگو کنید. شاید پاسخهای کودکان شما را شگفتزده کند.
برخی از کتابها رابطۀ دوستی میان کودک و جانور را بازگو میکند، خواندن چنین کتابهایی حس همدلی و احترام به جانوران را در کودکان پرورش میدهد.
اگر کودک شما کتابخوان نیست، برنامهها و مستندهای تلویزیونی دربارۀ حیات وحش را تماشا کنید.
به کودکتان بیاموزید با جانوران چگونه رفتار کند
شیوۀ تعامل کودک را با جانوران زیر نظر بگیرید و اگر نیاز است آن را تصحیح کنید. برای نمونه، شاید کودک در آغاز با گربه بازی کنند، اما پس از مدتی به اذیت کردن گربه بپردازد. در این هنگام با ملایمت مداخله کنید و به او بیاموزید چگونه با گربه باید رفتار کند.
به کودکتان بگویید برای نوازش یا بازی با حیوان خانگی دیگران، باید از آنها اجازه بگیرد.
برخی از جانوران از بودن افراد ناشناس ناراحت میشوند یا دوست ندارند آنها را نوازش کنند. به کودکتان بیاموزید که به حریم جانوران احترام بگذارند. مزاحم جانوری که خواب است یا گربهای که به تولههایش شیر میدهد، نشود.
به کودکتان بیاموزید اگر از جانوری ترسید باید چگونه رفتار کند
به او بیاموزید اگر از جانوری ترسید از جایش تکان نخورد و بایستد و فرار نکند. اگر با سگ ترسناکی روبهرو شد، هرگز به چشمهای آن نگاه نکند.
به کودکتان بیاموزید هنگام رویارویی با سگ خشن، چهکار باید انجام دهد
گاهی سگها با کودکان خردسال با خشونت رفتار میکنند، برای نمونه شاید او را به زمین بزنند. به کودکتان بیاموزید تا هنگامی که سگ آرام شود یا کمک برسد، مانند کندۀ چوب بیحرکت و ساکن بماند.
یادگیری دوست داشتن و احترام به جانوران از کودکی آغاز میشود. اگر میخواهید فرزندتان گربهها، سگها و دیگر جانوران را دوست داشته باشد، از خردسالی او را با آنها آشنا کنید. اهمیّت مهربان بودن با همه جانوران را به فرزندتان گوشزد و تأکید کنید.