ادبیات شفاهی از غنی ترین گنجینه های میراث فرهنگی هر ملت به شمار می رود. آشنایی كودكان و نوجوانان با ادبیات شفاهی، افزون بر لذت و سرگرمی، آن ها را از راه لالایی ها، مت ل‌ها، افسانه ها و... با زندگی واقعی، رنج ها و خواسته ها و آرزو های مردمان كشور خود و دیگر كشور ها در گذشته آشنا می كند و به آن ها آگاهی می دهد كه مردم كشور و به ویژه كودكان، در درازای تاریخ، از دورانی كه در غارها به سر می بردند تا زمانی كه شهرنشین شده اند، چگونه وقت آسودن خود را گذرانده اند و از راه متل ها و افسانه ها راه و رسم زندگی آموخته اند.
برای ترویج ادبیات شفاهی، آموزگاران، دبیران و كتابداران می توانند:
- در كلاس از دانش آموزان بپرسند آیا تا به حال كسی برایشان لالایی خوانده است؟ آیا افسانه شنیده اند؟ آیا می توانند یك متل یا ترانه - متل بخوانند؟
- پس از شنیدن پاسخ ها، آن ها را روی تخته ی كلاس بنویسند تا شمار كسانی كه با هر كدام از بخش های ادبیات شفاهی آشنایی دارند، به دست آید.
- از كسانی كه از ادبیات شفاهی چیزی شنیده اند، درباره ی چگونگی آشنایی شان بپرسند و از آن ها بخواهند لالایی یا متل یا افسانه ای را كه شنیده اند، در كلاس برای دیگران بخوانند یا درباره ی افسانه ها، نام آن ها را بگویند.
- اگر دانش‌آموزان از راه كتاب با ادبیات شفاهی آشنا شده اند، آن كتاب (كتاب ها) را معرفی كنند.
- از دانش‌آموزان آشنا به ادبیات شفاهی و نیز دانش آموزانی كه لالایی یا متل یا افسانه ای را سر كلاس شنیده اند، بخواهند درباره ی ویژگی های لالایی ها، متل ها و افسانه ها هرچه می دانند و فهمیده اند، بگویند.
- آن گاه كتابدار آموزگار یا دبیر، به بهره گیری از كتاب هایی هم چون "تاریخ ادبیات كودكان ایران" جلد اول، درباره ی ادبیات شفاهی و انواع آن با دانش‌آموزان سخن می گوید و از هر نوع: لالایی، متل و ترانه متل، انواع ترانه های كار و بازی و آموزش و مناسبتی، افسانه ها چیستان ها و لطیفه ها و..... نمونه ای می خواند و با كمك دانش آموزان، ویژگی های آن ها را درمی آورد.
- سپس كتاب هایی در زمینه ی ادبیات شفاهی معرفی می كند، از جمله "افسانه های صبحی" (در دو جلد)، "تاریخ ادبیات كودكان ایران" (ج ۱ و ۴)، "لالایی ها"ی كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان، "افسانه های هانس كریستین اندرسن"، "افسانه های برادران گریم" و.... برای دست یابی به كتاب های بیشتر می توان از فهرست كتاب های مناسب شورای كتاب كودك بهره گرفت.
- كتابدار یا آموزگار یا دبیر، از دانش آموزان می خواهد كه در پیرامون خود از سالمندان برای گردآوری لالایی، متل، حكایت، چیستان، افسانه و لطیفه كمك بگیرند.
- این كار را می توان به عنوان تكلیف نوروزی به دانش‌آموزان داد تا به هر روستا و شهری كه مسافرت می كنند، از سالمندان آن جا بخواهند برایشان از انواع ادبیات شفاهی چیزی به زبان یا گویش همان جا روایت كنند. دانش‌آموزان با به همراه داشتن ضبط صوت و نوار كاست این روایت ها را ثبت می كنند، نام روایت كننده، مكان روایت و تاریخ ضبط را روی نوار می چسبانند و به كتابخانه ی مدرسه می دهند.
- ممكن است دانش آموزان روایت های گوناگونی از یك افسانه یا متل بیاورند. مقایسه ی میان این روایت ها و در آوردن تفاوت های آن ها و علت تفاوت ها نیز می تواند برای دانش آموزان گیرا باشد.
- كتابدار (در صورتی كه مدرسه كتابخانه داشته باشد) می‌تواند یك روز در ماه را به ادبیات شفاهی و كتاب های آن اختصاص دهد. برای این كار بهتر است تمام كتاب هایی كه كتابخانه ی مدرسه به همین منظور تهیه كرده است روی میزهای كتابخانه چیده شوند. بهتر است كتابدار از بازار كتاب، مناسب ترین كتاب های تازه در این زمینه را نیز فراهم كند تا علاقه مندان در صورت تمایل، برای مطالعه ی شخصی خود آن ها را تهیه كنند.
- در این روز افزون بر كتاب ها، نوار هایی كه دانش آموزان در سفر های خود از ادبیات شفاهی ضبط كرده اند نیز روی میزها گذاشته می شوند و می توان برخی از آن ها را برای گوش دادن همه از ضبط صوت پخش كرد.
- دراین روز می‌توان دانش آموزان را گروه بندی كرد و از آن ها خواست با استفاده از كتاب های معرفی شده و نوار های خود، یك نمونه از ادبیات شفاهی را با رأی گیری انتخاب كنند و برای دیگران بلند بخوانند، یا آن را به شكل نمایش اجرا كنند.
- دیگر دانش آموزان با شنیدن این نمونه ها، آن ها را می نویسند و تصویرگری می كنند.
- این نوشته ها و تصویر ها روی دیوار كتابخانه به نمایش گذاشته می شوند تا دیگر دانش‌آموزان مدرسه كه در این برنامه شركت نكرده اند، از آن ها دیدن كنند.
- خانواده ها نیز می توانند بیشتر این راهكارها را در ابعاد كوچك تر برای علاقه مند كردن كودكان خود به ادبیات شفاهی، (به ویژه در روزگار چیرگی رسانه های الكترونیك بر روان و جسم كودكان و نوجوانان و اختصاص اوقات فراغت آن ها یا حتی زمانی بیشتر به این رسانه ها) به كار ببندند.
