نبود نمایشنامههای همخوان با «مقدورات و محدودیت‌های امکاناتی، مقرراتی و وقتیِ آموزشگاهها»، و ناآشنایی بیشتر مربیان، دبیران و دانش‌آموزان علاقهمند با چگونگی تولید تئاتر، دو انگیزه مهم برای حسن دولت‌آبادی بوده است تا او را به تدوین مجموعه‌ی ده جلدی «نمایشنامههای آسان برای اجرا در کلاس درس و صحنه تئاتر» وادار سازد.
مجموعه ١٧٨٠ صفحه‌ای «نمایشنامههای آسان برای اجرا در کلاس درس و صحنه تئاتر»، در برگیرنده متن ٥٠ نمایشنامه است که جلد ١ و ٢ آن (١٠ نمایشنامه) برای مخاطبان خردسال و کودکان دبستانی، ١٥ نمایشنامه (جلدهای ٣، ٤ و ٥) برای نوجوانان ١٢ تا ١٤ سال (دوره تحصیلی راهنمایی) و ٢٥ نمایشنامه (جلدهای ٦ تا ١٠) برای نوجوانان ١٥ تا ١٨ سال (دوره تحصیلی دبیرستان) نوشته و تدوین شده است.
هر جلد از این مجموعه، در برگیرنده متن ٥ نمایشنامه است. نویسنده در آغاز هر جلد، افزون بر پیشگفتار و مقدمه، در بخش «راهنمای اجرا» اشارههایی گذرا به پارهای از نکته‌ها و «اصول عملی مربوط به تولید تئاتر به ویژه آثار این مجموعه» دارد.
متن هر نمایشنامه با سه بخش همراه است:
یک. «طرح پیشنهادی برای کارگردانی و بازیگری».
دو. «تحلیل شخصیتهای نمایشنامه».
سه. «گفت‌وگوی پیش از اجرا»، که متناسب با درون‌مایه هر نمایشنامه، جمله‌هایی از اندیشمندان دنیا گزینش و ارائه شده است. به باور نویسنده، با این جمله‌ها می‌توان «قبل از اجرای هر اثر، فرصت بحث متنوع و همهجانبه با دانش‌آموزان تماشاچی را فراهم ساخت».
نویسنده همچنین در پایان هر کتاب به «منابع اثر» که پارهای از نمایشنامهها بر اساس آن نوشته شده، اشاره دارد.
حسن دولت آبادی در گفت‌و‌گویی درباره‌ی این مجموعه می‌گوید: «شش سال برای ١٠ جلد کتاب کار کرده‌ام ... این مجموعه برای اولین بار با این نوع طرح در دنیا منتشر میشود. [و در این رابطه] یونسکو از بنده تقدیر کرده ... با نوشتن این مجموعه کتاب، سعی کردم آنچه کودک میخواهد را به شکل عملی درآورم. نمایشنامههای من و مضامین درونی آنها همه مربوط به فضای مدرسه میشود.».
پدید آمدن فرصتِ آموزش برای مربیان علاقهمند به تئاتر کودک و دانشآموزی، افزایش تولید تئاترهای مناسب در آموزشگاهها، یاری به رشد و بالندگی جشنوارههای تئاتر دانشآموزی، و پرورش شهروند موفق، میتواند از دیگر هدفهای مجموعه «نمایشنامههای آسان ... » باشد.
نشر قطره این مجموعه را نخستین بار در سال ١٣٨٥ منتشر کرد. در سال ١٣٩٢ انتشارات سوره مهر این مجموعه را که به سی جلد رسیده بود دوباره منتشر کرد.
نام و دسته‌بندی این سی جلد چنین است: ٢۵ نمایشنامه در جلدهای یک تا پنج (١٣۴٨ صفحه)، برای خردسالان کودکستانی و کودکان دبستان‌ها:
- جلد ١. خدا ما را دوست دارد،
- جلد ٢. وقتی ماهی غرق میشود،
- جلد ٣. مادر‌ها مهربون‌اند،
- جلد ۴. غول خودخواه، غول مهربان،
- جلد ۵. کاش یه ماشین داشتم که مشقام رو می‌نوشت.
هفتادو پنج نمایشنامه در جلدهای شش تا بیست (۴٢٣٢ صفحه)، برای نوجوانان دورهٔ نخست دبیرستان (دوره تحصیلی راهنمایی پیشین).
- جلد ۶. رفیق خوب نعمته،
- جلد ٧. نجات دشمن،
- جلد ٨. فقط به فکر خودت نباش،
- جلد ٩. آهای صبح شده!،
- جلد ١٠. کی باهوش‌تره؟،
- جلد ١١. امروز یه روز دیگه است،
- جلد ١٢. وای! چه کار خطرناکی،
- جلد ١٣. من کار خیلی بدی کردم مادر،
- جلد ١۴. پدربزرگ تنهاست،
- جلد ١۵. ببخشید، اشتباه شد،
- جلد ١۶. گربهٔ خواب‌آلود،
- جلد ١٧. نامه‌ای به خدا،
- جلد ١٨. چرا نهنگ ترسید؟،
- جلد ١٩. این خونه دیگه موش نمی‌خواد،
- جلد ٢٠. آیا نمکِ خدا را خورده‌ای؟
پنجاه نمایشنامه در جلدهای بیست‌ویک تا سی (٢٧٧٢ صفحه)، برای نوجوانان دورهٔ دوم دبیرستان (دوره تحصیلی متوسطه پیشین).
- جلد ٢١. قصد دعوا ندارم،
- ٢٢. شهر بی‌گدا،
- ٢٣. آخرین تابلو،
- ٢۴. بوسه بر دست پدر،
- ٢۵. وقتی روباه رفیق میشود،
- ٢۶. خوشا به حال آن شهر (٣١٢ ص.)،
- ٢٧. آتش به جان دشمن،
- ٢٨. از صمیم قلب،
- ٢٩. با ارزش‌ترین هدیه و
- جلد ٣٠. جنگه و جنگه، بیا تماشا.
با رویکرد ویژه در صفحه‌آرایی و طراحی، رنگ‌گذاری و تصویرسازی این مجموعه سی جلدی می‌توان دریافت که ناشر و مؤلف، این مجموعه را تنها برای اجرا تدوین و چاپ نکرده‌اند و بی‌گمان این هدف را نیز داشته‌اند که کودکان و نوجوانان این نمایشنامهها را همچون گونه‌های دیگر ادبیات کودک و نوجوان، بخوانند و لذت ببرند.
مقاله یکصد و پنجاه نمایشنامه آسان برای اجرا در کلاس درس و صحنه تئاتر
