یکی از رویدادهای لذت بخش و فراموش نشدنی برای هر کودک، گام نهادن به محیط درس و آموزش است. کلاس و مدرسه در عین آن که می تواند محیطی امن و همراه با نشاط و شادمانی برای کودک باشد، می تواند محیطی پر از هیجان و تنش هم برای او باشد.
کودک خردسال دیروز، تبدیل به دانش آموز امروز می شود. او که تا چند روز پیش در خانه سرگرم بازی و تفریح بود، امروز مدرسه رفتن و قبول مسئولیت های کوچک جزء مهم ترین وظایف او به شمار می روند.
داشتن تجربه ای خوب و با نشاط از دوره ی پیش دبستانی می تواند علاقه و تمایل کودک را برای سال بعد (یعنی آغاز آموزش ابتدایی) صد چندان کند و اگر کودک از دوران آمادگی خود تجربه ای سخت و دشوار داشته باشد، مدرسه را نیز با زحمت و دردسر خواهد پذیرفت.
دوره پیش دبستان برای کودکان دارای مزایای بی شماری است، از جمله کودکان می توانند با سایر هم سن و سالان شان آشنا شوند و با آن ها ارتباط دوستی برقرار کنند، درس های مهم و با ارزش مانند همکاری، شریک شدن، پیروی از مقررات و مانند آن را از آموزگار خود فرا بگیرند و با مقدمات مهارت های پایه مانند خواندن، نوشتن و شمردن آشنا شوند.
البته رفتن به سر کلاس و آغاز آموزش، همیشه برای کودکان و والدین شان ساده نیست. در مواردی، این تغییر و دگرگونی در زندگی کودک می تواند همراه با بروز هیجانات شدید، مخالفت ها و سرباز زدن ها باشد. برای یک کودک خردسال ورود به محیطی جدید و ناآشنا با افرادی غریبه (آموزگاران، مربیان و سایر بچه ها) می تواند ترس آور و دلهره انگیز باشد. گاهی این شرایط برای پدر و مادر موجب بروز ترکیبی از احساسات گوناگون و شدید می شود تا جایی که خود آنان نیز کنترل اوضاع را از دست می دهند و عصبانی می شوند.
ساده ترین شیوه برای کاستن از حالت های عاطفی کودکان، آشنا کردن آن ها با محیط و افرادی است که کودک باید هر روز آن ها را ببیند.
روش های کمک به کودک برای رفتن به پیش دبستان
- با کودک درباره مرکز پیش دبستانی و همه ویژگی های آن صحبت کنید.
- قبل از نخستین روزی که قرار است کودک را به آمادگی بفرستید، درباره ی کارهایی که کودک آن جا انجام خواهد داد با او گفت و گو کنید.
- کودک را عادت دهید که در خانه با مداد و مداد شمعی نقاشی بکشد و از این کار خود لذت ببرد، تا هنگامی که سر کلاس به او ابزار نقاشی می دهند، با این کار آشنا باشد.
- چند روز پیش از آن که کودک را به طور رسمی به مرکز پیش دبستانی بفرستید، او را به آن محل ببرید تا با محیط آشنا شود و ترس او از بین برود. این کار فرصتی برای شما پیش می آورد تا با مربی او آشنا شوید و درباره برنامه ها و فعالیت های مختلفی که بچه ها انجام می دهند، پرس و جو کنید. هم چنین می توانید کودک را آزادانه در محیط مرکز پیش دبستانی بگردانید تا از اتاق ها، حیاط ها، دست شویی ها و ... دیدن کند.
- آموزگار کودک را از پیش به او معرفی کنید تا آشنایی با او موجب آرامش خیال فرزندتان شود.
- به رفتارها و واکنش های خودتان در روز اول جدایی از کودک توجه داشته باشید. اگر کودک چهره شما را نگران، آشفته و مضطرب ببیند، او هم همان احساس را خواهد داشت. سعی کنید با چهره ای باز، خندان و خوش رو کودک را ترک کنید و به او این اطمینان را بدهید که بعد از چند ساعتی به دنبال او خواهید آمد. در نظر داشته باشید اعتماد شما به آموزگاران و مربیان مدرسه یا مرکز پیش دبستانی تاثیری مثبت بر روحیه کودک خواهد گذاشت و او را برای ورود به کلاسی جدید آماده می کند.
- زمانی که قصد ترک فرزندتان را دارید، حتما با او خداحافظی کنید و با اطلاع کودک از او جدا شوید. هیچ گاه خود را در گوشه ای پنهان نکنید؛ زیرا این کار موجب سلب اعتماد کودک از شما می شود و کمتر حرف ها و قول های تان را باور خواهد کرد.
- چنان چه لحظه ی آخر فرزندتان به شما چسبید و از رفتن به کلاس خودداری کرد، اصلا نگران نشوید، زیرا این عکس العمل شما تأثیری منفی بر او می گذارد و کودک را بیشتر ناراحت می کند. در چنین شرایطی می توانید از مربیان و مشاوران مدرسه که در این راه با تجربه هستند کمک بگیرید و به آن ها اجازه دهید با شیوه خود کودک را به کلاس راهنمایی کنند. به طور کلی، سعی کنید زمان خداحافظی با کودک را طول ندهید، زیرا ممکن است با این کار خود، او را دلتنگ و پریشان کنید.
- همیشه با یک خداحافظی صمیمانه، ولی مصمم از کودک جدا شوید تا رنج جدایی را در او هر چه کمتر کنید و موجب گریه و زاری او نشوید. جملات حمایت کننده و امید بخش شما می تواند او را برای پذیرش مدرسه آماده کند.
- در مواردی، همراه داشتن عروسک، کتاب، عکس و یا وسیله ای که کودک به آن وابسته است، می تواند از شدت ناراحتی کودک در زمان جدایی بکاهد.
- زمانی که کودک به خانه بر می گردد تمام کارهای خود را کنار بگذارید و سعی کنید با پذیرش گرم و صمیمانه خود در آغازین روزهای مدرسه، نقش یک پدر یا مادر صمیمی، شاد و فعال را بازی کنید تا کودک از دیدن شما احساس دلگرمی، خوشحالی و پویایی کند.