کتابهای مجموعه کتاب «موجودات حال بههمزن» ترکیبی از دیالوگهای طنزآلود و مطالب علمی است. از این مجموعه کتاب 7 جلد آن با عنوانهای «مگس»، «کرم»، «موش فاضلاب»، «حلزون بیصدف»، «شپش»، «عنکبوت» و «وزغ» توسط نشر چشمه ترجمه و منتشر شده است.
مگس – موجودات حال به همزن 1
1- مگسهای انگشتی بسازید!
کودکان را همراهی کنید تا انگشت شست کودکان را با رنگ انگشتی یا گواشهای مناسب رنگی کنند و روی کاغذ بزنند. سپس اثرهای انگشت را تبدیل به مگسهای رنگارنگ و بامزه کنید. به تعداد پاهای مگس که نوعی حشره است دقت کنید (حشرات شش پا دارند).
۲- مگسهای سنگی بسازید!
به همراه کودکان سنگهایی که شبیه بدن مگس باشد جمع کنید. آنها را بشویید و پس از خشک شدن مانند بدن مگس رنگشان کنید. با مقوا یا مفتول شش پا برایش بچسبانید. درست کردن خرطوم و چشمهای مرکب مگس را نیز فراموش نکنید.
3- پوستر بسازید!
الف) همراه کودکان پوستری درباره انواع مگسها، غذایشان و ویژگیهایشان تهیه کنید.
ب) پوستری دربارهی چرخهی زندگی مگس بسازید.
ج) میتوانید پوستری نیز درباره اینکه چهطور از مگسها بیماری نگیریم بسازید.
۴- آزمایش کنید!
برگرفته از سایت شبکه ملی مدارس رشد
با این آزمایش میتوانید چرخهی زندگی مگس میوه (مگس سرکه) را ببینید.
مواد لازم
- موز کاملا رسیده
- بند یا کش لاستیکی
- ظرف شیشهای یک لیتری
- حوله کاغذی
- ذره بین
روش کار
- موز را پوست بکنید و آن را در ظرف شیشهای که درب آن باز است، قرار دهید.
- ظرف را در هوای آزاد قرار دهید.
- بعد از مدتی داخل ظرف را با دقت نگاه کنید، وقتی که چند مگس سرکه درظرف مشاهده کردید، یک ساعت صبر کنید و سپس شیشه را تکان دهید تا مگسها خارج شوند، صبر کردن به خاطر تخمگذاری مگسهای سرکه ماده است.
- دهانهی ظرف شیشهای را با حوله کاغذی بپوشانید و با بند یا کش لاستیکی ببندید و ظرف را در دمای اتاق قرار دهید.
- ظرف را بدون آنکه آسیب ببیند، مدت 14 روز نگه دارید.
- با کمک ذره بین محتویات داخل ظرف را مشاهده کنید و تمام تغییرات را یادداشت نمایید.
نتیجه آزمایش
نقاط کوچک و سفیدی که در سطح موز به نظر آبکی میآیند، به جانداران کرم مانندی تبدیل میشوند. در پایان 4 تا 5 روز، اجسام همرنگ و شکل دانهی گندم دیده میشوند که به قسمتهای مختلف جدار داخلی شیشه چسبیدهاند. این اجسام شفیره هستند. مگسهای سرکه بالغ پس از ده روز، در ظرف شیشهای ظاهر میشوند.
مگسهای سرکه نر و ماده را از ظاهرشان میتوان تشخیص داد. مگسهای نر بطور قابل توجهی کوچکتر هستند و قسمت انتهای بدنشان نوک تیز است. مگسهای ماده بزرگتر هستند و دارای نوارهای سیاه رنگ در بدنشان هستند.
کرم - موجودات حال به همزن 2
1- پوستر بسازید.
- همراه کودکان پوستری درباره کرم خاکی و نقش آن در طبیعت بسازید.
- پوستری درباره چرخه زندگی کرم خاکی بسازید.
- پوستری درباره توصیههای بهداشتی برای مبتلا نشدن به کرم انگل بسازید.
2- آزمایش کنید.
با این آزمایش میتوانید تاثیر حضور کرم خاکی بر رشد گیاهان را بررسی کنید. ۴ گلدان یک شکل و اندازه در نظر بگیرید و به میزان مساوی خاک مشابه در آنها بریزید. سپس ۲ دانهی لوبیا یا کوجه گیلاسی در هر گلدان بکارید. در خاک ۲ گلدان کرم خاکی بگذارید (هر گلدان ۲ یا ۳ کرم خاکی) و ۲ گلدان را بدون کرم خاکی بگذارید. از گلدانها مراقبت کنید، در نور مناسب مشابه بگذارید و هر بار به اندازهی مساوی آب بدهید (دقت کنید شرایط رشد هر ۴ گلدان یکسان باشد).
آیا رشد گیاهان در گلدانهایی که کرم خاکی دارند با گلدانهای بدون کرم خاکی مشابه است؟
3- زبالههای تر را کمپوست (پوسال) کنید.
برای آشنا شدن با چگونگی تولید ورمی کمپوست (پوسال کرمی) در خانه یا مدرسه، بیشتر بخوانید.
موش فاضلاب - موجودات حال به همزن 3
1- مقایسهی ویژگیهای پستانداران با جانوران دیگر
در کتاب به پستاندار بودن موش فاضلاب و شباهت آن به انسان اشاره شده است. جدولی تصویری تهیه کنید و شباهتها و تفاوتهای انسان و موش به عنوان دو جانور عضو گروه پستانداران را به شکل تصویری بکشید (پوشش بدن، تولید مثل، دستگاه تنفس و غیره)
این جدول را برای مقایسهی ویژگیهای موش به عنوان یک پستاندار و دستههای دیگر مهرهداران (پرندگان، خزندگان، دوزیستان و ماهیها) نیز میتوانید درست کنید.
2- موش برگی بسازید!
از کتاب برگها، منتشر شده توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کمک بگیرید و با برگها شکل موش فاضلاب را درست کنید.
۳- پژوهش کنید!
در قسمتی از کتاب به موش خانگی و شباهتها و تفاوتهای آن با موش فاضلاب اشاره شده است. دربارهی موش خانگی بیشتر پژوهش کنید و پوستری تصویری دربارهی شباهتها و تفاوتهای این دو موجود بسازید.
حلزون بی صدف - موجودات حال به همزن 4
1- پوستر بسازید!
از کودکان بخواهید دربارهی انواع حلزون پژوهش کنند و پوستری برای نشان دادن شباهتها و تفاوتهای آنها بسازند.
2- آزمایش کنید.
یک لیسه (حلزون بیصدف خاکی) یا حلزون پیدا کنید. یک کاغذ یا مقوای رنگی زیر آن قرار دهید تا بتوانید مادهی لزجی که از خود ترشح میکند و مسیر حرکت آن را ببینید.
سپس با قرار دادن سطوح مختلف زبر و نرم و غیره زیر حلزون ببینید لیسه روی کدام سطح سریعتر حرکت میکند؟
شپش - موجودات حال به همزن 5
1- پوستر بسازید!
یک پوستر با موضوع مراقبتهای لازم برای مبتلا نشدن به شپش و مراقبتهای پس از ابتلا بسازید.
عنکبوت - موجودات حال به همزن 6
1- عنکبوت و تار عنکبوت بسازید!
به شکلهای مختلف و با مواد مختلف میتوانید عنکبوت و تار عنکبوت درست کنید. برای آنکه ایده بگیرید در تصاویر زیر چند مدل آورده شده است:
در ساخت عنکبوت به تعداد پاها و قسمتهای مختلف بدن آن دقت کنید تا به واقعیت نزدیکتر باشد و کودکان نیز ویژگیهای عنکبوت را بهتر بیاموزند.
Spider Web Craft for Kids for Halloween Using Yarn
2- پوستر بسازید!
از کودکان بخواهید دربارهی انواع عنکبوت، انواع تارهایی که میتنند و شیوههای شکارشان پژوهش کنند و پوستر بسازند.
3- عنکبوتهای ایران
چه عنکبوتهایی در ایران داریم؟ از کودک بخواهید در این باره پژوهش کند و نتایج را برای همکلاسیهایش ارائه دهد.
وزغ
1- پوستر وزغ و قورباغه
از کودکان بخواهید دربارهی وزغ و قورباغه پژوهش کنند و پوستری از شباهتها و تفاوتهایشان درست کنند.
2- پوستر چرخه زندگی
با کمک کودکان پوستری از چرخه زندگی وزغ بسازید.
کدام بخش زندگی وزغ در آب و کدام در خشکی میگذرد؟ این قسمتها را روی پوستر مشخص کنید.
یک اشتباه رایج توسط مربیان در مورد دوزیستان آن است که دوزیستان را جانورانی که هم در آب و هم در خشکی زندگی میکنند تعریف میکنند. در حالیکه با این تعریف، لاکپشت که از گروه خزندگان است نیز به اشتباه دوزیست محسوب میشود. در واقع دوزیستان جانورانی هستند که بخش اول زندگی خود را در آب و بخش دوم را نزدیک به آبکیرها میگذرانند. با کمک پوستر، تعریف دوزیستان را مرور کنید.