تحلیل و نقد کتاب کودک و نوجوان
در این بخش از کتابک به تحلیل و نقد کتاب‌های کودک و نوجوان می‌پردازیم. در تحلیل و نقد کتاب‌های کودک و نوجوان باید به متن کتاب، ترجمه، تصویرگری، تناسب محتوا با گروه سنی، قطع و کیفیت چاپ توجه کرد. هر کدام از این موارد بر کیفیت کتاب تاثیرگذار هستند.
هر کتاب می‌تواند لایه‌های مختلفی از مفاهیم و آموزش‌ها را در بر داشته باشد. در تحلیل کتاب‌ها، به این مفاهیم و آموزش‌ها که به صورت غیرمستقیم به کودک یا نوجوان منتقل می‌شوند، اشاره می‌کنیم. موضوعاتی از قبیل دوستی، مقابله با ترس، غلبه بر خشم، اعتمادبه‌نفس، حفظ محیط زیست و... مفاهیمی هستند که می‌توانیم در قالب کتاب به کودکان آموزش دهیم.
در این صفحه تحلیل و نقد بعضی از کتاب‌های کودک و نوجوان را برای شما آورده‌ایم تا با مطالعه‌ی آن‌ها، تخصصی‌تر به ادبیات کودک و نوجوان بپردازید.
بخش نخستبخش دوم
وهم‌ناکی در داستان‌های جمشید خانیان
با تاکید بر «امپراتور کوتوله سرزمین لی لی پوت»
«وقتی زندگی به رویاهای آدم نزدیک باشه، هر چیزی ممکنه اتفاق بیفته»
(امپراتور کوتوله سرزمین لی لی پوت)
خانیان سال‌های بلندی است که در حوزه ادبیات نوجوانان می‌نویسد، اما تا کنون کسی به تحقیق...
بخش نخست
در هزارتوی راز؛ بی مرگی در جهان داستان جمشید خانیان
خانیان از اندک نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان ایران است، که جهان داستانی خاص خود را دارند. جهان داستانی او ترکیب عجیبی است، از هزارتوی رازها و تصویرهایی جادویی که با واژگان ساخته شده اند. اگر داستان های خانیان را کنار هم بچینیم و بخواهیم...
نگاهی به دو داستان «ادسون آرانتس دوناسیمنتو و خرگوش هیمالیایی‌اش» و «طبقه‌ی هفتم غربی»
جهان پیچیده‌ای که در آن زندگی می‌کنیم، جهانی که همه هستی و کهکشان‌ها را شامل می‌شود، ترکیبی از ساده‌های حل نشده است. ساده‌هایی که بر سادگی خود اصرار می‌ورزند و کم کم در ترکیب با ساده‌های دیگر چنان پیچیده شده‌اند...
بخش اول: چگونه زندان شکسته می‌شود؟
واقعیتی که تجربه می‌کنیم می‌تواند ساخته خیال ما باشد و خیال همان سپری باشد که ما را از رویارو شدن با واقعیتی که نمی‌خواهیم آن را بپذیریم، در امان دارد. درست است که گاهی رویاها برای کسانی هستند که نمی‌توانند واقعیت پیرامون‌شان را تاب آورند، اما خودِ واقعیت هم می...
آقا خرسه کجاست؟
نویسنده و تصویرگر: جاناتان بنتلی
مترجم: مهری ابراهیمی‌فرد
ناشر: نگارگران
بادکنک نقره‌ای
نویسنده: جسی اولیوروس
تصویرگر: دانا والفیکوت
مترجم: پریسا طاهری هاشمی
ناشر: پرتقال
شاید کتاب «بادکنک نقره‌ای» را دیده باشید. کتابی زیبا درباره‌ی آلزایمر برای کودکان. یکی از زیباترین و دلنشین...
همهٔ ما کودکانی را پیرامون خود دیده‌ایم که می‌خواهند بمیرند. آن‌ها این جمله را بارها به‌کار می‌برند، حتی اگر معنای آن را ندانند. حتی اگر مرگ، فقط برای‌شان پایان غم‌شان باشد. مرگ غریب است و ما نیز در بزرگ‌سالی معنایش را نمی‌دانیم و رویارویی ما با مرگ، هربار تازه است. اگر فرد بزرگ‌سالی بارها از مرگ...
صبحانه خیال
خلاصه داستان:
این داستان دربرگیرنده سه بخش است. در بخش نخست، با عنوان «قبل التحریر»، نویسنده طرز تهیه «نان اوکاماج» را آموزش می‌دهد و پیشنهاد می‌کند گاهی خیال‌تان را به صبحانه و صرف چای و اوکاماج دعوت کنید و با خیال‌تان صبحانه میل کنید.
در بخش دوم، سه قصهٔ تولد، عروسی و مرگ را تعریف می...
دیوانه و چاه
خلاصه داستان:
«دیوانه و چاه» ماجرای دیوانه‌ای است که هر روز صبح سنگی را درون چاه می‌اندازد، و هر روز صد مرد عاقل می‌آیند تا سنگ را از چاه بیرون بیاورند اما نمی‌توانند، و هر غروب، دیوانه خودش سنگ را از ته چاه بیرون می‌آورد.
چاه که روزهای اوّل از این اتفاق ـ که دیوانه هر صبح خواب او را...
پیش از مطالعه این مقاله بخش نخست آن را مطالعه کنید
دختره خُل‌وچِل
خلاصه داستان
این فانتزی، روایت داستان دختر خُل‌وچِلی به نام «خانم بَس» است که قهرمان داستان است و داستان از زاویه دید او روایت می‌شود. داستان در فضای روستایی از توابع شعر اراک با فرهنگ و آداب و رسوم سنتی، خرافی و خاص آن‌جا رخ می...
ادبیات فانتزی در منابع و آثار هر ملتی پیشینهٔ طولانی دارد و قدمت آن به اندازهٔ عمر قصه و قصه‌گویی است. از هنگامی که انسان‌های غارنشین حوادث روزمره‌شان و حتی گاهی آرزوها و امیدهای‌شان را به کمک تخیل به شکل تصاویری بر دیوارها حک می‌کردند، فانتزی نیز به‌نوعی وجود داشته است، زیرا خمیرمایهٔ فانتزی تخیل...
رمان «این وبلاگ واگذار می‌شود» موضوع «عشق دوره نوجوانی» را در گونه «رمان اجتماعی» عرضه می‌کند. درون‌مایه‌ی داستان عاشقانه است و موضوع عشق دوره نوجوانی را در بستر اجتماعی مانند جنگ به نمایش می‌گذارد و با «شناختشناسی» روان‌شناختی از نوجوانان، عشق دوره نوجوانی را که بیش‌تر جدی گرفته نمی‌شود، جدی می...
قورباغه‌هایی خوشحال و خندان در برکه‌ای زندگی می‌کردند اما یک روز متوجه حضور مهمان ناخوانده‌ای شدند! این دیگر کیست؟ یک خوک صورتی کوچک که روی تخته سنگی نشسته بود و قوقور می‌کرد!
قورباغه‌ها تعجب کردند و بعد از سؤال کردن از خوک متوجه نشدند چرا خوک این‌جاست و قورقور می‌کند. چون خوک در جواب فقط می‌گفت: «...
ما در ارتباط با جهان و در تعامل با دیگران قرار داریم. این «دیگری»، نقش مهمی در روابط ما دارد. نقش «دیگری» در شناخت کودک از «خود» بسیار مهم است. کودک اگر بخواهد به‌شناختی از خود و دیگران برسد، باید تفکیک‌کردن خود از دیگران را بیاموزد.
یکی از بهترین راه‌هایی که در کتاب‌های کودکان به‌کار می‌رود، سفر...
خلاصه داستان:
مادر، دور دخترش دایره‌ای می‌کشد و به او می‌گوید که اگر از دایره بیرون بیاید، دعوایش می‌کند. مادر که می‌رود، دختر، داخل دایره‌اش زرافه‌ای را نقاشی می‌کند. گردن زرافه از دایره بیرون می‌زند. دختر، دایره را بالا می‌برد تا زرافه در آن جا شود اما پای خودش از دایره بیرون می‌زند. زرافه و...
خلاصه داستان: مترسکی در روستا شاهد بمباران و جنگ است، جنگ هشت ساله میان ایران و عراق. داستان با فرار کلاغ‌ها از آسمان و آمدن پرنده‌های آهنی شروع می‌شود. پرنده‌ها چیزهایی شبیه هویج از روی مزرعه می‌اندازند که یکی‌شان کنار تنها پای مترسک می‌ترکد و تنها پای او را زخمی می‌کند و مترسک خم می‌شود و کلاه...
خلاصه داستان:
کودک می‌خواهد وسیله‌ای در برابر آلودگی هوا بسازد که دود نکند، از پاهایش تندتر برود، مانند اسب تند راه برود اما جایی برای نشستن داشته باشد و مانند دوچرخه هم در راه‌های طولانی با رکاب‌زدن خسته‌اش نکند.
نام کتاب: دوچرخه دوپا اسبی
نویسنده: علی اصغر‌سیدآبادی (۱۳۹۴)
تصویرگر: عطیه بزرگ...
تیلور پسر بچه‌ای کوچک است که تصمیم می‌گیرد چیزی نو بسازد. اما زمانی که کارش تمام می‌شود و بسیار خوشحال است و به خودش افتخار می‌کند اتفاق بدی می افتد، سازه مخصوص او توسط عده‌ای پرنده خراب می‌شود. همه چیز زیر و رو می‌شود و تیلور غمگین در گوشه‌ای کز می‌کند.
دوستانش یکی پس از دیگری پیش تیلور می‌آیند و...
«مراقبم باش!» قصه یوری و آقای اشنیپل است، و حتی ما. کتاب مال ماست و آقای اشنیپل درست وسط کتاب ما لم‌داده‌است. این آقا ظاهراً بلد نیست از کودکان مراقبت کند، اما به‌خوبی می‌تواند چهارچوب‌های یوری را که هیچ ایده‌ای برای بازی ندارد و هر نظری را خطرناک می‌داند، بشکند. حتی چهارچوب کتاب ما را هم. می‌خواهم...
خلاصه داستان:
پسری از تنهایی و تاریکی می‌ترسد. او همیشه نگران است که گرگ سراغش بیاید. مادرش همیشه به او می‌گوید که گرگ به شهر و آپارتمان نمی‌آید و در جنگل است. اما این حرف پسر را راضی نمی‌کند. روزی مادر به او سیب‌زمینی سرخ کرده می‌دهد و از پسر می‌خواهد اگر گرگ به او هم سیب‌زمینی بدهد. پسر به...
شخصیت از عناصر اساسی در ادبیات داستانی شمرده می‌شود. چرا که داستان بی‌حضور شخصیت مفهوم و معنا پیدا نمی‌کند. در ساده‌ترین تعریف گفته می‌شود «افراد حاضر در داستان را شخصیت می‌نامند»۱
برای بررسی شخصیت‌ها در یک داستان چهار ویژگی اصلی باید وجود داشته باشد:
۱. رفتاری ثابت داشته باشند و رفتار و حرکات آنان...