علیاصغر سیدآبادی نویسنده، مروج کتابخوانی و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان سال ۱۳۵۰ در خانوادهای کشاورز به دنیا آمد. دومین سال دبستان را سپری میکرد که در ایران انقلاب شد و چند ماهی مدارس تعطیل شد. هنوز سه سال از انقلاب نگذشته بود که با حمله عراق به ایران جنگی ۸ ساله شروع شد و زندگی، بازیها و رویاهای کودکان را تحت تأثیر قرار داد. تا پنجم دبستان در روستای زادگاهش تحصیل کرد و چون در روستایشان مدرسه راهنمایی نبود، برای تحصیل در دوره راهنمایی راهی شهر تاریخی نیشابور شد و در مدرسهای شبانهروزی که برای بچههای با استعداد روستایی راهاندازی شدهبود، پذیرفته شد، مدرسهای که دیوار به دیوار آرامگاه خیام نیشابوری و در حاشیهٔ باغ قدیمی آن بود.
او تازه دبیرستان را شروع کرده بود به جبهه رفت و با تجربههای عجیبی را از سر گذراند که این تجربه بعدها در رمانها و کتابهایش خود را نشان داد و توجه به صلح و نفی خشونت به یکی از دغدغههای اصلیاش تبدیل شد. در نوجوانی مسئولیت کتابخانه روستای زادگاهش را برعهده گرفت و ایدههای تازهاش باعث شد او به عنوان کتابدار برگزیده روستایی شهرستان نیشابور انتخاب شود.
در کنکور ورودی دانشگاه در رشته روزنامه نگاری قبول و راهی تهران شد. در تهران به محافل ادبی پایتخت رفت و آمد پیدا کرد و در نشستهای ادبی شرکت میکرد. او از سال اول ورود به دانشگاه با برخی از نشریات کودک و نوجوان به صورت پارهوقت شروع به همکاری کرد و چند سال بعد به عنوان دبیر گروه فرهنگی و چند سال بعد به عنوان عضو شورای سردبیری با برخی از روزنامههای پرتیراژ اصلاحطلب همکاری کرد.
او در دوره همکاریاش با روزنامههای اصلاحطلب، افزون بر نوشتن درباره مسائل کتاب و نقد کتاب و ادبیات کودک و نوجوان، گفتوگوهایی با روشنفکران و اندیشمندان برجسته ایرانی مانند داریوش شایگان، عبدالکریم سروش، جواد طباطبایی و …. درباره دیدگاهها و کتابهایشان انجام داد که مورد توجه واقع شد.
سیدآبادی که در سن ۲۵ سالگی یعنی سال ۱۳۷۵ نخستین کتابش را برای کودکان منتشر کرده بود، در سالهای بعد به طور منظم به نوشتن برای کودکان و نوجوانان پرداخت و امروز حدود ۶۰ کتاب از او منتشر شده است که بخشی از کتابهایش درباره مباحث نظری ادبیات کودک و نوجوان است. او تا کنون جوایز مهمی را برای کتابها و پژوهشهایش به دست آورده است. او و دوستانش در میانه دهه ۸۰ همراه حلقهای ادبی را تشکیل دادند که در جلسات منظم هفتگی راههایی برای ترویج کتاب کودک و نوجوان با کیفیت و متناسب با ارزشهای جهان جدید، جست و جو میکرد و درهمین جلسات سنگ بنای فهرست لاکپشت پرنده گذاشته شد.
چند سال بعد سیدآبادی با دوستانش کتابفروشی متفاوتی با نام باشگاه کتاب اگر راهاندازی کرد که ترویج کتابخوانی رویکرد اصلی آن بود. او در این دوره به طور جدیتر به ترویج کتابخوانی پرداخت و برخی از ایدهها و پیشنهادهای او توسط نهادهای غیردولتی عملی شد.
به پیشنهاد او یکی از مؤسسات خیریه، جایزهای راه انداخت که داورانش دختران نوجوان بی سرپرست ساکن در خوابگاههای خیریه تهران بود.
او از سال ۱۳۹۳ با ورود به مدیریت دولتی طرحهای ترویج کتابخوانی مانند جشنواره تقدیر از مروجان کتاب خوانی، جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب و انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران را راهانداخت که نتجهاش شکلگیری حرکتهای بزرگ ترویج کتابخوانی با مشارکت و همراهی نهادهای غیردولتی و مدنی، دستگاههای دولتی و نهادهای عمومی در شهرها و روستاهای ایران است.
در میان طرحهای ترویجی که او راه انداخت، طرح بلند پروازانه جام باشگاههای کتابخوانی کودک و نوجوان توانست جنب و جوشی در بسیاری از شهرها و روستاهای ایران ایجاد کند، طرحی که به تدریج و در سه سال از امسال به شکل سراسری برگزار میشود.
در نخستین سال این جام، ۱۵ شهر در برگزاری آن مشارکت داشتند. سال دوم بیش از ۱۰۰ شهر و روستا در آن مشارکت داشتند و امسال بیش از ۴۳۰ شهر و ۱۳۰۰ روستا برای مشارکت در این جام اعلام آمادگی کردهاند.
لینک خرید کتابهای علی اصغر سیدآبادی
کتابشناسی
نظری و پژوهشی
- مقدمهای بر مخاطبشناسی کتاب کودک: کتابخوانی با واسطه ـ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ـ ۱۳۹۱
- عبور از مخاطبشناسی سنتی ـ انتشارات فرهنگها ـ ۱۳۸۴
- شعر در حاشیه: پژوهشی در شعر کودک و نوجوان ایران ـ انتشارات ویژه نشر ـ ۱۳۸۰
رمان و داستان بلند
- بابابزرگ سبیل موکتی ـ نشر افق ـ ۱۳۹۲
- پروانه سفید و پنجرههای رنگارنگ ـ نشر قطره ـ ۱۳۹۱
- شاهزاده بیتاج و تخت زیرزمین ـ نشر چشمه ـ ۱۳۸۹
کتاب تصویری و مصور
- پسری که با یوزپلنگ حرف زد ـ تصویرگر: معصومه اعتبارزاده ـ نشر شهر قلم ـ ۱۳۹۷
- چشم آهو (از مجموعه کتابهای ۴ فصل) ـ تصویرگر: الهه بهین ـ انتشارات شهر قلم ـ ۱۳۹۷
- یوزی و خالخالی (از مجموعه کتابهای ۴ فصل) ـ تصویرگر: الهه بهین ـ انتشارات شهر قلم ـ ۱۳۹۷
- ماهک و سیاهک (از مجموعه کتابهای ۴ فصل) ـ تصویرگر: الهه بهین ـ انتشارات شهر قلم ـ ۱۳۹۷
- گورخر گمشده (از مجموعه کتابهای ۴ فصل) ـ تصویرگر: الهه بهین ـ انتشارات شهر قلم ـ ۱۳۹۷
- فیل بزرگ و خرگوش کوچک (از مجموعه نینیآموز) ـ تصویرگر: مهدیه صفایینیا ـ انتشارات شهر قلم ـ ۱۳۹۶
- گورخر کوچولو و مامانش (از مجموعه نینیآموز) ـ تصویرگر: مهدیه صفایینیا ـ انتشارات شهر قلم ـ ۱۳۹۶
- بادبادکها و گوزن (از مجموعه نینیآموز) ـ تصویرگر: مهدیه صفایینیا ـ انتشارات شهر قلم ـ ۱۳۹۶
- یک کوسه و پنج ماهی (از مجموعه نینیآموز) ـ تصویرگر: مهدیه صفایینیا ـ انتشارات شهر قلم ـ ۱۳۹۶
- دوچرخه دو پا اسبی ـ تصویرگر: عطیه بزرگسهرابی ـ انتشارات علمی و فرهنگی ـ ۱۳۹۵
- روزها دیوها از آدمها میترسند ـ تصویرگر: پیمان رحیمیزاده ـ انتشارات شباویز ـ ۱۳۸۵
- اسم تو چیست دخترکوچولو؟ ـ تصویرگر: نگین احتسابیان ـ انتشارات شباویز ـ ۱۳۸۵
- خانم معلم و آقای نقاش ـ تصویرگر: علیرضا گلدوزیان ـ انتشارات شباویز ـ ۱۳۸۲
- معصومه ـ تصویرگر: نسیم آزادی ـ انتشارات شباویز ـ ۱۳۸۱
- وقتی پدربزرگ بیاید ـ تصویرگر: علی عامهکن ـ انتشارات کتاب جمعه ـ ۱۳۸۰
شعر
- A Rainbow in My pocket, London: Tiny Owl publisher، تصویرگر: هدی حدادی
- ماه بر ترک دوچرخه (مجموعه ۵ جلدی برگزیده شعر فارسی از آغاز تا امروز با توضیح و تاریخچه) ـ نشر ثالث ـ ۱۳۹۴
- اندازه همه گیلاسها دوستت دارم ـ تصویرگر: عطیه بزرگسهرابی ـ نشر چکه ـ ۱۳۹۳
- ماشین بازی (از مجموعه ترانه بازی) ـ تصویرگر: ایلگار رحیمی ـ نشر چکه ـ ۱۳۹۰
- دریا بازی (از مجموعه ترانه بازی) ـ تصویرگر: ایلگار رحیمی ـ نشر چکه ـ ۱۳۹۰
- خانه بازی (از مجموعه ترانه بازی) ـ تصویرگر: ایلگار رحیمی ـ نشر چکه ـ ۱۳۹۰
- پارک بازی (از مجموعه ترانه بازی) ـ تصویرگر: ایلگار رحیمی ـ نشر چکه ـ ۱۳۹۰
- سهچرخه بازی (از مجموعه ترانه بازی) ـ تصویرگر: ایلگار رحیمی ـ نشر چکه ـ ۱۳۹۰
- چه کسی کلاغ را اختراع کرد؟ ـ تصویرگر: حسن عامهکن ـ نشر چشمه ـ ۱۳۸۹
- بادکنک بهشرط چاقو ـ تصویرگر: هدی حدادی ـ نشر افق ـ ۱۳۸۶
- مینیبوس دایی ـ تصویرگر: محمدحسین صلواتیان ـ انتشارات پیام آزادی ـ ۱۳۷۵
بازنویسی و بازآفرینی افسانههای ایرانی
- عروسی بیژن و منیژه ـ تصویرگر: مرجان وفاییان ـ نشر چکه ـ ۱۳۹۵
- Bijan & Manije, London: Tiny Owl publisher, 2016، تصویرگر: مرجان وفاییان
- شاهی در پوست پلنگ (از مجموعه شاهنامه از پنجرهای نو) ـ نشر پنجره ـ ۱۳۹۳
- کاخی که فروریخت (از مجموعه شاهنامه از پنجرهای نو) ـ نشر پنجره ـ ۱۳۹۳
- فریدون و پسرانش (از مجموعه شاهنامه از پنجرهای نو) ـ نشر پنجره ـ ۱۳۹۳
- امشب بزغالهها خوابشان نمیآید (از مجموعه قصههای بزغاله زنگوله پا) ـ تصویرگر: حسن عامهکن ـ انتشارات منظومه خرد (ماهک) ـ ۱۳۹۲
- خانه خاله پیرزن دور نیست (از مجموعه قصههای بزغاله زنگوله پا) ـ تصویرگر: حسن عامهکن ـ انتشارات منظومه خرد (ماهک) ـ ۱۳۹۲
- مامان بزی پشت در است (از مجموعه قصههای بزغاله زنگوله پا) ـ تصویرگر: حسن عامهکن ـ انتشارات منظومه خرد (ماهک) ـ ۱۳۹۲
- بچههای بز زنگوله پا کجا بودند؟ (از مجموعه قصههای شیرین مغزدار) ـ تصویرگر: علیرضا گلدوزیان ـ انتشارات افق ـ ۱۳۸۸
- خرس دانا چرا به این روز افتاد؟ (از مجموعه قصههای شیرین مغزدار) ـ تصویرگر: علیرضا گلدوزیان ـ انتشارات افق ـ ۱۳۸۸
- روباه غذای لکلک را چه جوری خورد؟ (از مجموعه قصههای شیرین مغزدار) ـ تصویرگر: علیرضا گلدوزیان ـ انتشارات افق ـ ۱۳۸۸
- کدو قلقله زن کی برگشته بود؟ (از مجموعه قصههای شیرین مغزدار) ـ تصویرگر: علیرضا گلدوزیان ـ انتشارات افق ـ ۱۳۸۸
- خاله سوسکه با کی ازدواج کرد؟ (از مجموعه قصههای شیرین مغزدار) ـ تصویرگر: علیرضا گلدوزیان ـ انتشارات افق ـ ۱۳۸۸
تاریخ و اندیشه
- ایران چگونه ایران شد؟: از آغاز تاریخ تا نخستین حکومت سراسری در ایران (اولین جلد از مجموعه تاریخ با غرغرهای اضافه) ـ انتشارات آفرینگان ـ ۱۳۹۲
- این نقشه بزرگ چرا کوچک شد؟: از ظهور تا سقوط هخامنشیان (دومین جلد از مجموعه تاریخ با غرغرهای اضافه) ـ انتشارات آفرینگان ـ ۱۳۹۲
- نخستین تجربه استعمار غربی در ایران: از آغاز سلوکیان تا پایان اشکانیان (سومین جلد از مجموعه تاریخ با غرغرهای اضافه) انتشارات آفرینگان ـ ۱۳۹۲
- سرگذشت شعر در ایران (از مجموعه فرهنگ و تمدن ایرانی) ـ انتشارات افق ـ ۱۳۹۱
- ایران در آستانه تغییر: از حمله افغانها تا مشروطه (از مجموعه داستان فکر ایرانی) ـ انتشارات افق ـ ۱۳۸۶
- تولد دوباره: ورود اسلام به ایران (از مجموعه داستان فکر ایرانی) ـ انتشارات افق ـ ۱۳۸۴
- دموکراسی: گفتوگو با رامین جهانبگلو ـ نشر اگر— ۱۳۸۳
- دموکراسی: گفتوگو با رامین جهانبگلو (کردی) ـ عنوان و نام پدیدآور: دیموکراسی: وتوویژ له گهل رامین جههانبهگلوو/ ئامادهکردن عهلیئهسغهر سهیدئابادی؛ وهرگیرانی بو کوردی خالید عهلیزاده، کاوه عهلیزاده. مشخصات نشر: سقز: گوتار، ۱۳۹۰
- اینترنت: گفتوگو با یونس شکرخواه ـ نشر اگر ـ ۱۳۸۳
- اینترنت: در گفتوگو با یونس شکرخواه. (کردی) ـ عنوان و نام پدیدآور: ئینترنت/ ئامادهکردنی عهلیئهسغهری سهیدئابادی؛ وهرگیرانی بو کوردی خالید عهلیزاده، کاوه عهلیزاده. مشخصات نشر: سقز: گوتار، ۱۳۹۱.
- فلسفه: گفتوگو با محمد ضیمران ـ نشر اگر ـ ۱۳۸۳
- ملاصدرا ـ انتشارات مدرسه ـ سال ۱۳۸۲
فعالیتها
- مدیریت کتابخانه روستایی روستای سیدآباد (زادگاه) ـ سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸
- خبرنگار افتخاری مجلههای کودک و نوجوان ـ ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸
- سرودن شعر و انتشار در برخی مجلات ـ از سال ۱۳۶۷
- عضویت و مدیریت انجمن ادبی دانشکده ـ ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۴
- مدیر داخلی مجله امید آینده (مجله نوجوانان) ـ ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۵
- مدیر آموزش خانه روزنامهنگاران جوان ـ ۱۳۷۵
- عضو شورای سردبیری هفته نامه خانه ـ ۱۳۷۵ تا ۱۳۷۶
- همکاری با روزنامه آفتابگردان (تنها روزنامه کودکان و نوجوانان ایران) ـ ۱۳۷۶
- همکاری در تأسیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ـ ۱۳۷۸
- عضو هیات مدیره و دبیر انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ایران ـ ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۲
- عضویت در تحریریه پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان و تألیف مقالات نظری در حوزه کتاب کودک و نوجوان ـ ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۱
- همکاری در برگزاری بینال بینالمللی تصویرگران کتاب کودک و نوجوان و سردبیری مجله ویژه این بینال ۱۳۷۷
- ستون نویسی در روزنامههای پرتیراژ اصلاح طلب ایران ـ از سال ۱۳۷۷
- دبیر تحریریه پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان ـ ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۵
- دبیری گروه فرهنگی روزنامههای نوروز، یاس نو، وقایع اتفاقیه، اقبال از روزنامههای پرتیراژ اصلاح طلب ایران و مدیریت ستون یا صفحههای کتاب در این روزنامهها ـ ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵
- دبیری جشنواره بزرگ برگزیدگان دو دهه کتاب کودک و نوجوان ایران (انجمن نویسندگان کودک و نوجوان) ـ ۱۳۸۰
- طراحی و همکاری در راهاندازی نخستین دوره جشنواره کتابخانههای خانگی در انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ـ ۱۳۸۲
- همکاری با مرکز گفتوگوی تمدنها در برگزاری رویدادهای فرهنگی کودک و نوجوان و انتشار مجله ـ ۱۳۸۲
- همکاری با انتشارات افق و انتشارات علمی و فرهنگی بهعنوان دبیر مجموعه و کارشناس ـ از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴
- دبیر مجموعه داستان فکر ایرانی ـ نشر افق ـ ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴
- دبیر مجموعه فرهنگ و تمدن ایرانی ـ نشر افق ـ ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰
- دبیر گروه فرهنگی و تاریخ و اندیشه روزنامه اعتماد ملی ـ ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸
- عضو شورای سردبیری روزنامه یاس نو ـ ۱۳۸۸
- راهاندازی کتابفروشی مستقل باشگاه کتاب اگر ـ ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱
- سرویراستاری شرکت نشر چکه و شهر قلم ـ ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳
- سردبیری پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان و انتخاب رویکرد ترویج کتابخوانی ـ از سال ۱۳۹۱
- پیشنهاد و همکاری در راهاندازی فهرست فصلی لاکپشت پرنده و جشن امضای فصلی آن ـ از سال ۱۳۹۱ تا اکنون
- پیشنهاد و همکاری در راهاندازی نشانهای سالانه طلایی و نقرهای لاکپشت پرنده برای بهترین کتابهای سال ـ ۱۳۹۲ تا اکنون
- برگزاری کارگاههای آموزشی کتاب کودک و نوجوان ـ ۱۳۹۳ تا کنون
- طراحی و برگزاری جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی ) که از دوره دوم برگزاری آن به منتخب گروههای برگزیده واگذار شد) ـ از سال ۱۳۹۳
- طراحی و اجرای طرح انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران ـ ۱۳۹۳ تا کنون
- طراحی و اجرای جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب ـ ۱۳۹۳ تا کنون
- طراحی و اجرای جام باشگاههای کتابخوانی کودک و نوجوان ـ ۱۳۹۴ تا کنون
- طراحی و راهاندازی شبکه گروههای ترویج کتابخوانی با حضور گروههای فعال ترویج کتابخوانی ایران ـ ۱۳۹۶
- طراحی و راهاندازی شبکه شهرهای دوستدار کتاب ایران ـ ۱۳۹۶
- طراحی و راهاندازی شبکه روستاها و عشایر دوستدار کتاب ایران ـ ۱۳۹۷
جوایز
- انتخاب بهعنوان بهترین نویسنده سه دهه در زمینه کتابهای تصویری بازنویسی ـ مرکز مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز ـ ۱۳۹۷
- دریافت جایزه بهترین کتاب تصویری کودک از جشنواره کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای مجموعه کتاب «قصههای بز زنگولهپا» ـ ۱۳۹۲
- دریافت کتاب سال شورای کتاب کودک در رشته داستان برای کتاب «شاهزاده بیتاج و تخت زیرزمین» سال ۱۳۸۹
- دریافت تندیس سرو سبز برای بازآفرینی افسانههای ایرانی برای مجموعه کتاب «قصههای شیرین مغزدار» سال ۱۳۸۸
- دریافت جایزه کتاب برتر در جشنواره کتاب برتر انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان برای مجموعه «قصههای شیرین مغزدار» سال ۱۳۸۸
- دریافت کتاب سال شورای کتاب کودک در رشته غیر داستان برای مجموعه «داستان فکر ایرانی» سال ۱۳۸۶
- دریافت کتاب سال شورای کتاب کودک در رشته شعر برای کتاب «بادکنک بهشرطچاقو» ـ سال ۱۳۸۶
- دریافت جایزه کتاب آموزشی برتر در جشنواره کتابهای آموزشی وزارت آموزش و پرورش برای کتاب ملاصدرا ـ سال ۱۳۸۴
بینالمللی
- انتخاب کتابِ «دیوها روزها از آدمها میترسند» بهعنوان یکی از ۱۵ کتاب برتر در نمایشگاه بینالمللی کتاب کودک ـ موزه آفن باخ ـ آلمان ـ سال ۲۰۱۰
- راهیابی مجموعه «قصههای شیرین مغزدار» به فهرست کلاغ سفید ـ کتابخانه بینالمللی مونیخ ـ سال ۱۹۹۹
- راهیابی شعر به تقویم بینالمللی شعر به زبان انگلیسی و آلمانی ـ ۲۰۱۳
- نامزد جایزه لیتل هاکا در چین برای کتاب بیژن و منیژه ـ ۲۰۱۷
پژوهش و نقد
- برنده جایزه دوم پژوهش فرهنگی سال از جشنواره پژوهشهای فرهنگی ایران ـ سال ۱۳۸۲
- جایزه بهترین منتقد ادبیات کودک و نوجوان از جشنواره نقد ایران ـ سال ۱۳۸۴
- جایزه بهترین مقاله نظری از جشنواره مطبوعات کودک و نوجوان ـ سال ۱۳۸۲
روزنامهنگاری
- جایزه بهترین گزارش از جشنواره مطبوعات
- جایزه بهترین مصاحبه از خانه روزنامهنگاران جوان ـ سال ۱۳۷۵
- جایزه اول بخش روزنامهنگاری کودک و نوجوان ـ جشنواره مطبوعات (انجمن صنفی روزنامهنگاران ایران) ـ سال ۱۳۷۹
- جایزه دوم بهترین مقاله ـ جشنواره مطبوعات ـ سال ۱۳۸۱
- جایزه اول مقاله جشنواره روزنامهنگاری کتاب ـ سال ۱۳۸۲
جوایز دیگر
- معرفی بهعنوان بهترین مروج کتابخوانی به خاطر مجموعه فعالیتها در جشنواره صدآفرین ـ ۱۳۹۷
- انتخاب برترین کتابدار روستایی شهرستان نیشابور (در نوجوانی) ـ ۱۳۶۶