«این باغ وحش کوچک چه زیباست!» کتابی است سرودهی ولادمیر مایاکوفسکی (Vladimir Mayakovsky) با تصویرگری چوروچین (Nikita. N. Charushin). این کتاب اولینبار در دورهی اتحاد جماهیر شوروی منتشر شد. این اثر ارزشمند را صفورا نیری با روایتی شعرگونه به زبان فارسی برگردانده است؛ نیری شاعری خلاق در حوزهی شعر نوجوان است و چندین کتاب شعر از او در بخش کودک و نوجوان انتشارات مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان (تاک) منتشر شده است.
مایاکوفسکی در کتاب «این باغ وحش کوچک چه زیباست!»، با زبان شعر و روایتی شیرین و داستانی، شماری از جانوران را برای کودکان معرفی میکند. در این کتاب همکنشانه و تعاملی، مایاکوفسکی همانند یک نقال و قصهگو کودکان و جانوران کتاب را خطاب قرار میدهد: «تمساح!/ مایهی ترس!/ میدانی که نباید/ کاری به کار او داشت.» با این شیوه، مایاکوفسکی جانوران را به دنیای کودکان نزدیک میکند و بدین ترتیب، آموزش و شناخت را هیجانانگیز و دلچسبتر مینماید. بزرگسالان میتوانند این کتاب را با صدای بلند برای کودکان بخوانند و از آنها بخواهند به پرسشهایی که میان شعرها مطرح شدهاند، پاسخ دهند: «بابا زرافه با آن گردن خیلی دراز/ پیدا کند از کجا/ برای پیراهناش/ یک یقهی گرم و نرم/ اندازهی گردناش؟»
کتابِ «این باغ وحش کوچک چه زیباست!» حاصل گردش مایاکوفسکی در باغوحش است؛ بنابراین کودکان را هم دعوت میکند تا آنها هم دیدههایشان را از جانوران با همین شیوه بیان کنند. بله، این باغوحش کاغذی زیبا میتواند تجربه و آغازی برای گفتوگو میان کودکان و والدین و آموزگاران برای شناخت جانوران و حتی گیاهان و چیزهای دیگر باشد.
البته مشخص نیست که دلیل انتخاب این جانوران از میان تمامی جانوران چیست. شاید ویژگی خاص هریک سبب شده است تا مایاکوفسکی آنها را انتخاب کند یا اینکه این جانوران را در باغوحشی دیده است. هرچه باشد مایاکوفسکی به ویژگی متفاوت هریک در کتاب اشاره میکند و تلاش میکند تا شناخت هر جانور برای کودک با بازی و جستوجو همراه باشد. او ویژگیهای شاخص هر جانور را در معرفی آن میآورد. گوشها و عاج و جثهی بزرگ فیل، خطهای گورخر، گردن دراز زرافه و...
در کنار روایت جذاب این اثر، نکتهی درخشان کتابْ تصویرگری آن است که با تکنیک چاپ دستی انجام شده است. تصویرگر با این روش، تصویرها را شبیه لکههای جوهر کار کرده و حتی ریزترین و ظریفترین جزئیات بدن جانوران را ترسیم کرده است. تصویرها هم ساده و دقیق و زیبا هستند، و هم تصویری واقعی از جانوران به کودکان نشان میدهند. بزرگسالان نیز میتوانند از همین روش برای بازی با کودکان استفاده کنند؛ یعنی، از تکنیک لکهی جوهر یا تکههای کاغذ و مقوا تا کودکان آنها را شبیه جانوران نقاشی کنند و بسازند.
«این باغ وحش کوچک چه زیباست!» تجربهای متفاوت و تازه در آموزش به کودکان است که به بزرگسالان ایدههایی ساده و مطلوب، برای آموزش به کودکان و جلب توجهشان به محیط پیرامون، خواهد داد.
در پایان کتاب، ناشر افزونهای را برای شناخت علمی و دقیق هر جانور آورده است که در آن نام علمی و لاتین هر جانور همراه با تصویر و ویژگیهایش آمده است. این افزونه تلاش کرده است گونههایی بیشتر از موارد ذکرشده در کتاب را بیاورد. از این رو، تعدادی جانور به کتاب افزوده است تا کودکان با تعداد بیشتری از حیوانات آشنا شوند.