راهنمای ترویج خواندن در خانه و خانواده
خواندن، از خانه آغاز می‌شود. پایه‌های عادت به مطالعه در نخستین سال‌های زندگی کودک و در محیط خانواده شکل می‌گیرد. اگر فضای خانه برای خواندن و گفت‌وگو پیرامون کتاب‌ها آماده و انگیزه‌بخش باشد، کتابخانه و مدرسه با زمینه‌ای تقویت‌شده روبه‌رو می‌شوند.
کودکی که از دو یا سه سالگی با کتاب تصویری آشناست و برایش کتاب خوانده‌اند و قصه گفته‌اند، در مسیر شکل‌گیری عادت پایدار مطالعه قرار دارد. وقتی فرزندتان شما را در حال خواندن کتاب، روزنامه یا مجله می‌بیند و در گفت‌وگوهای خانوادگی پیرامون مطالب جالب مشارکت می‌کند، مطالعه برای او به یک فعالیت لذت‌بخش و طبیعی تبدیل می‌شود.
نقش والدین در ساختن خانه‌ای کتاب‌محور
|
روش |
توضیح |
|---|---|
|
بلندخوانی منظم |
برای فرزندتان، حتی از نوزادی، کتاب بخوانید. |
|
کتاب به‌عنوان هدیه |
در مناسبت‌ها به‌جای اسباب‌بازی، کتاب هدیه بدهید. |
|
مطالعه خانوادگی |
لحظه‌هایی برای خواندن جمعی، و گفت‌وگو درباره کتاب‌ها ایجاد کنید. |
|
در دسترس بودن کتاب |
قفسه‌ای از کتاب‌های مناسب سن کودک در خانه داشته باشید. |
|
الگوی رفتاری |
خودتان نیز در برابر کودک مطالعه کنید. |
چرا ترویج مطالعه در خانه اهمیت دارد؟
-
رشد زبان و شناخت کودک را تسریع می‌کند.
-
تقویت پیوندهای عاطفی با والدین از طریق لحظات مشترک خواندن.
-
آمادگی برای مدرسه و یادگیری مستقل.
-
افزایش تخیل و خلاقیت.
راهنماهای سن‌محور برای ترویج خواندن
برای اثربخشی بیشتر، توصیه‌ها را بر اساس مراحل رشد کودک دسته‌بندی کرده‌ایم:
👶 کودک ۰ تا ۳ سال
-
استفاده از کتاب‌های مقوایی، پارچه‌ای و تصویری با رنگ‌های شاد.
-
همراهی کتاب‌خوانی با آهنگ، لحن نمایشی و اشاره.
-
انتخاب کتاب‌هایی با شعرهای کوتاه، حیوانات، بدن انسان.
🧒 کودک ۳ تا ۶ سال
-
قصه‌گویی خلاق با مشارکت کودک.
-
کتاب‌های تصویری با داستان‌های ساده و شخصیت‌های تکرارشونده.
-
ایجاد گفت‌وگو: «به نظرت بعدش چی می‌شه؟»
👧 کودک ۶ تا ۹ سال
-
تشویق به خواندن مستقل کتاب‌های ساده.
-
استفاده از کتاب‌های واقع‌گرا، طنز، و داستان‌های فانتزی سبک.
-
آغاز دفترچه‌ی خاطره‌نویسی از کتاب‌ها.
👦 کودک ۹ تا ۱۲ سال
-
انتخاب کتاب‌های بلند با شخصیت‌پردازی قوی.
-
گفت‌وگو درباره موضوعات اخلاقی، تصمیم‌گیری‌ها و پایان‌های داستان.
-
استفاده از فهرست‌های جایزه‌های کتاب کودک برای انتخاب.
🧑 نوجوان ۱۲ سال به بالا
-
آشنایی با ژانرهای متنوع: معمایی، علمی-تخیلی، زندگی‌نامه.
-
دعوت به نقد و تحلیل کتاب‌ها، نگارش مرور کتاب.
-
شرکت در باشگاه کتاب‌خوانی نوجوانان.
برگردان لالایی:
تا وقت خوابیدن لالایی گفتم
تا غروب ( هنگام نهان شدن ) ماه منتظر می‌شوم
یکشنبه, ۱۲ اردیبهشت
آیا تو هم مثل خیلی از بچه های دیگر از بعضی غذاها بدت می آید؟ آیا تو هم فقط چند جور غذای خاص را دوست داری؟ چرا بزرگترها می گویند بعضی از غذاها سالم نیستند، در حالی که خیلی هم خوشمزه اند؟ اگر آن ها را بخوریم چه می شود؟
شنبه, ۱۱ اردیبهشت
حس و حال نوجوانی، رنگین کمانی است. دنیای نوجوانی، دنیای پر از تناقض هاست. گاهی به تنهایی پناه می بریم و گاهی از تنها بودن هراس داریم. گاهی در خود قدرت جا به جا کردن کوه را حس می کنیم و گاهی توان انجام ساده ترین کارها را نداریم. گاهی فکر می کنیم زیباترین فرد جامعه ایم و گاهی با فکر زشت بودنمان از آینه فراری می شویم و ...
چهارشنبه, ۸ اردیبهشت
ایوان گوریل آرامی است که به ندرت از چیزی ناراحت می‌شود. او در یک مرکز تفریحی بازی‌های ویدیوئی زندگی می‌کند. ایوان خاطره‌ای از گذشته‌اش ندارد و در حال زندگی می‌کند؛ عاشق نقاشی کشیدن است و به چیزی جز هنر فکر نمی‌کند... تا اینکه روبی، بچه فیل، وارد می‌شود و ایوان می‌تواند زندگی را از دریچه‌ی چشم‌های روبی ببیند.
سه شنبه, ۷ اردیبهشت
مشق شب خود را ننوشته‌اید؟ چه بهانه‌ای می‌توانید بتراشید؟ نشستن یک هواپیما پر از میمون در وسط حیاط خانه، حمله یک ربات دیوانه به خانه، قایم کردن مدادها توسط جن‌ها و چندین بهانه دیگر. آیا معلم این بهانه‌ها را قبول می‌کند؟
شنبه, ۴ اردیبهشت
برگردان لالایی :
جگر گوشه ام برایت لالایی می گویم
پسرم بگذار ماه درآید بگذار گرگ به شاه گله زند
برایت لالایی خواهم گفت
چهارشنبه, ۱ اردیبهشت
۲۴ قطعه شعر آزاد و سپید با مضامینی همانند دلتنگی، عشق، تنهایی، جدایی، صلح، امید و ناامیدی، فراق و وصال..
سه شنبه, ۳۱ فروردین
وسایل مورد نیاز:
جعبه مستطیل شکل کوچک
درب داخلی شامپو
درب شامپو
بند
رنگ
چسب
قیچی یا کاتر
سه شنبه, ۳۱ فروردین
آیا می‌خواهید کودکان کلاس خود را برای چالش‌های آموزشی‌ای که پیش رو دارند، آماده کنید؟
آیا به جایگاه ارزش مند یادگیری باور دارید؟ چگونه می‌توانید آن را در وضعیت کاری خود به کار بگیرید؟
دوشنبه, ۳۰ فروردین
مجموعه کتاب های «خوب نگاه کن» با عنوان های ۱- نگاه کن و به خاطر بسپار ۲- نگاه کن و تفاوت را بگو ۳- نگاه کن و مقایسه کن ۴– خوب نگاه کن و حدس بزن است که در آن ها مخاطب تشویق می شود با مقایسه کردن به تفاوت، شباهت و ارتباط بین تصاویر مختلف پی ببرد.
یکشنبه, ۲۹ فروردین
پدر و فرزندی که در قطب زندگی می‌کنند، به جای سورتمه سواری روی برف مجبور می‌شوند به قایق سواری بروند؛ چون مقدار زیادی از یخ‌های قطب آب شده‌اند. آن‌ها دو توله خرس قطبی می‌بینند که تنها روی تکه‌ای یخ در آب شناورند.
شنبه, ۲۸ فروردین
برگردان لالایی :
پسرم سوار بر پشت خروس است
به ناحیه گرمسیر رو کرد
بگوئید گرمسیر زیاد گرم نکند
پسرم در آن است رنگم را زرد نکند
گردآورنده از پله کبود جلالوند کرمانشاه: روح الله درگاهی
راوی: کهزاد درگاهی
شنبه, ۲۸ فروردین
«چند هفته پس از جدا شدن مادر و پدرم، مادر با بن آشنا شد. شاید هیچ کس را نتوانید پیدا کنید که به اندازه ی بن روسو با پدرم فرق داشته باشد. سر و وضعش مثل یکی از آن آدم های عشق طبیعت است و پدرم از آن مردهای اهل کت و شلوار و کراوات است. همسر بن سال ها پیش فوت کرده و او با دو فرزند خود زندگی می کند. توماس پنج ساله و لیدیای چهارده ساله. حالا یکسال از آشنایی مادرم و بن می گذرد و آن ها می خواهند با هم ازدواج کنند.
چهارشنبه, ۲۵ فروردین
برگردان لالایی :
آسوده بخواب نازنینم
که عرق چین سبزی بر سر داری
در جوار خانواده اش
آلاچیق زیبایی بر پا سازید
چهارشنبه, ۲۵ فروردین
نگارنده: زینب آقایی
چارلی یازده سال دارد، او مثل بچه های دیگری که در این سن هستند حساس است و خودش هم می داند. برای نمونه هر وقت با مادر و پدرش فیلم غصه داری تماشا می کند، اولین فردی است که به هق هق می افتد و یا احساسات اش سر کوچکترین موضوعی به شدت جریحه دار می شود. زمانی که پدر و مادر چارلی با هم ازدواج کردندT عاشق هم بودند ولی خیلی وقت است که با هم خوشبخت نیستند. برای همین تصمیم گرفتند از هم طلاق بگیرند.
سه شنبه, ۲۴ فروردین
داستان کتاب «خرگوش و بازیافت» از یک روز اول هفته شروع می‌شود. آن روز سارا بعد از آمدن به خانه همه اعضای خانواده خرگوش‌ها را با شعری که تازه در مدرسه یاد گرفته کنجکاو می‌کند. در مدرسه مسابقه‌ای ترتیب داده‌اند تا بهترین پوستری که با موضوع بازیافت تهیه شود را در تقویم سالانه چاپ کنند. پس داستان بازیافت از اینجا شروع می‌شود.
سه شنبه, ۲۴ فروردین
برگردان لالایی :
برایت لالایی می گویم وقت غروب است
گهواره ات را پای درختی می بندم
گهواره ت را پای یک بید می بندم
نمیری و امیدم باشی
لالالالا می گویم تا ماه در بیاید
گلی همرنگ تو از کوه در آید
گوساله گاوکوهی به شیر آید
هر کسی به تو چشم (بد) دارد (= می نگرد) چشمش درآید
لالایی می گویم و خوابت می کنم
علی می گویم و بیدارت می کنم
لالالالا لالایت را قربان شود
یکشنبه, ۲۲ فروردین
موش موشک خیلی خرت و پرت جمع می‌کند و هیچ چیز را دور نمی‌ریزد. یک روز اهالی دهکده تصمیم می‌گیرند شهر را تمیز کنند و لوازم اضافه‌شان را در یک بازارچه حراجی بفروشند.
شنبه, ۲۱ فروردین
کلاه‌های خود را سفت بگیرید! در جزیره سامسو در دانمارک بادهای تندی می‌وزد. با خواندن این کتاب مردمی دوستدار محیط‌زیست را ملاقات خواهید کرد که اکنون با افتخار خانه خود را جزیره انرژی می‌نامند.
شنبه, ۲۱ فروردین
کتاب «می‌خواهم پاندا را نجات دهم» یکی دیگر از داستان‌های دوخواهر و برادر ماجراساز یعنی لولا و چارلی است. این‌بار داستان از اینجا شروع می‌شود که روز نجات جانوران در مدرسه است و لولا و دوستش لوتا مثل همیشه ذوق‌زده‌اند. آن‌ها فکر می‌کنند که باید زرافه‌ی گردن دراز را از شر ابرها نجات دهند. اما چارلی و دوستش مارو شروع می‌کنند به توضیح دادن برای آن‌ها که برای نجات جانوران چه باید کرد. آن‌ها داستان انقراض جانوران را برای خواهرانشان بازگو می‌کنند و برای درک بیشتر خطر انقراض، به سراغ کتاب‌ها می‌روند.
شنبه, ۲۱ فروردین
می گفتند شب ها و هنگام تاریکی جن ها بیرون می آیند و به رقص و پایکوبی و ساز و آواز می پردازند، می گفتند جماعتی بی خیال و بی کاره اند که فقط هنگام تاریکی دیده می شوند و ... .
موسیقی در خانواده جی جی، پسر نوجوان ایرلندی، موروثی است. هر هفته، در خانه ی آن ها بنا به سنت دیرینه در خانواده ی هلن، مادر جی جی، موسیقی اجرا می شود و مردم از دور و نزدیک در آن شرکت می کنند.
چهارشنبه, ۱۸ فروردین
برگردان لالایی :
لالالالا (کودکم)را خواب گرفته
دشت و صحرا را آب گرفته
دشمنانش را تب گرفته
لالالالا دردانه من
گریه نکن هنگام غروب است
پدرت دارد گاو می دوشد
مادرت دارد برنج را می شوید
آقا دائی ات مهمان توست
امشب هست و فردا می رود ......
چهارشنبه, ۱۸ فروردین
بیندازم وبگیرم بچه ام را قاطی شکر کنم وقتی که بابایش خانه می آید به استقبالش بفرستم (جلویش را بگیرم ) بچه ام را روی دست نشانش بدهم. برگردان لالایی: به روایت و کوشش: مریم جهازی
بالا بندازم پایین بندازم کوچولوی خودم را شیرین کنم کوچولوی خودم را وقنی باباش بیاد خونه روی دو تا دستام به پیشواز ببرم کوچولوی خودم را برگردان لالایی: لیلا کفاش زاده
یکشنبه, ۱۵ فروردین
کتاب «پنهان می‌شویم، پیدایمان کن» یک کتاب تصویری است که اتکای آن به جای متن، بر تصاویر است و خواننده را تشویق می‌کند جانورانی را پیدا کند که در زیستگاه طبیعی‌شان پنهان شده‌اند. آنچه در کتاب «پنهان می‌شویم، پیدایمان کن» خوزه آروئگو آمده است، همان بازی قایم باشک است که همه کودکان، تقریبا در هر جای دنیا آن را می‌شناسند.
شنبه, ۱۴ فروردین