جبار شافعی زاده در سال 1357 در کامیاران به دنیا آمد. آشنایی او با جهان ادبیات نخست از طریق داستانهایی بودکه پدرش شبانه در محیط خانواده برای آنها تعریف میکرد. تسلط غریزی پدر بر تکنیکهای قصهگویی و شیوههای روایتش که به فراخور مخاطب و محتوای داستان تغییر میکرد او را از همان کودکی شیفتهی ادبیات کرد. مهاجرت خانواده از روستا به شهر و تحصیل در دبستان صلاح الدین ایوبی باعث شد تا اولین کتاب داستان را به صورت اتفاقی در میان تلی از خاکستر پیدا کند. خواندن متن داستان و تصاویر همراه آن باعث شد تا او به شکل عینی با جادوی کلمات و تصاویر آشنا شده و شیفتگیاش چند برابر شود. همین شیفتگی باعث شد تا هنگامی که کلاس سوم ابتدایی بود اولین کتاب مصور خودش را با الهام از افسانههای جن و پری زادگاهش بسازد و نامش را پری چشمه بگذارد.
اولین جرقهی نوشتن به شکل جدی در کلاس انشای معلم کلاس هفتمش آقای سدری زده شد و او بود که استعداد نوشتنش را جدی گرفت و تشویقش کرد تا مرتب بخواند و بنویسد. در سال 1372 در کارگاه ادبیات آقای حامد عابدی شرکت کرد و از طریق همان کارگاه در جشنوارههای ادبی دانشآموزی شرکت کرد و به خاطر نوشتن چند داستان کوتاه چندین جایزه را به خود اختصاص دهد. این جوایز شور و اشتیاقش را برای خواندن و نوشتن چند برابر کرد و باعث شد تا در میان هم نسلانش یک گروه داستان دایر کند و شبانه برای آنها داستانهایی را که خوانده یا نوشته بود بازگو کند.
ورودش به دانشکدهی روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران در سال 1375 و آشناییاش با زندهیاد ثریا قزل ایاغ استاد کتابداری و اطلاع رسانی، نقطهی عطفی بود که زندگیاش را به کلی دگرگون کرد و سبب شد به شکل جدی در حوزهی ادبیات کودک و نوجوان قدم بگذارد. از طریق ایشان به شورای کتاب کودک معرفی شد و به عضویت افتخاری شورا درآمد. حضور در شورا و شرکت در کارگاههای تخصصی شورا سبب شد تا در سال 1381 در مسابقهای که شورا با همکاری یونیسف برای تالیف کتاب برای کودکان معلول برگزار کرده بود شرکت کند و کتاب دیوار را با تصویرگری راشین خیریه توسط شورا و یونیسف منتشر کند و مورد تقدیر قرار بگیرد.
در سال 1391 اولین مجموعه داستانش را با انتشارات قطره منتشرکرد. سال 1394 دومین مجموعه داستانش را با عنوان سمفونی باد منتشر کرد که شهرام اقبال زاده دبیر بخش ادبیات قطره همان سال نقدی بر آن نوشت و سمفونی باد را کتاب همهسالان معرفی کرد که با استقبال خوبی روبرو شد. همان سال در مسابقهی دویستمین سالگرد تولد هانس کریستین اندرسن که توسط شورای کتاب کودک برگزار شد شرکت کرد و به همراه نویسندگان دیگری از قبیل سیمین دانشور، احمد اکبرپور و... برندهی لوح و تندیس اندرسن از شورا شد.
شافعی زاده در حوزهی ترجمه هم فعال بوده و تاکنون بالغ بر 20 کتاب را از زبان انگلیسی و فارسی به زبان کردی ترجمه و منتشر کرده است. او دبیر بخش ادبیات کودک و نوجوان دو نشر معتبر به نامهای ریگا و مانگ است و کتابهای مناسبی را در این دو انتشارات برای کودکان و نوجوان منتشر نموده است. او در سال 1403 از طرف پژوهشکدهی کردستان شناسی دانشگاه کردستان به عنوان چهرهی نام آور ادبیات کردی در زمینهی ادبیات کودک معرفی شده و مورد تقدیر قرار گرفته است. او هم اکنون به عنوان مربی ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کامیاران مشغول به فعالیت بوده و بنیانگذاری بنیاد ترجمه برای کودکان و نوجوانان کرد، جشنوارهی کشوری ادبیات کودک و نوجوان شوناس، سردبیری بخش ادبیات کودک و نوجوان مجلهی رویان، عضویت در هیئت تحریریهی فصلنامهی ادبی وانیار و فصلنامهی نقد ادبیات کودک، دبیری بخش ادبیات کودک و نوجوان دو نشر معتبر ریگا و مانگ از جمله فعالیتهایی است که از آنها به نیکی یاد میکند.
جبار شافعی زاده
نویسنده، شاعر، مترجم و منتقد ادبی
آثار به زبان فارسی:
دیوار (داستان کودک)، اثر برگزیدهی یونیسف و شورای کتاب کودک. انتشارات یونیسف/ ۱۳۸۱
رقص سایهها در باران (مجموعه داستان همه سالان)، انتشارات قطره/ ۱۳۹1
سمفونی باد (مجموعه داستان همه سالان )، انتشارات قطره/ ۱۳۹۴
مادر بزرگ با پاییز رفته بود (داستان کودک)، انتشارات هیژا / ۱۳۹۴
باد دخترک را با خودش برده بود (داستان کودک)، انتشارات هیژا / ۱۳۹۸
قصهی زنی که در باران گم شد (مجموعه داستان بزرگسال)، انتشارات هیژا / ۱400
پادشاه کوچک (داستان کودک)، انتشارات میچکا / ۱۴۰۱
چه کسی میتواند به خرس قطبی کمک کند؟ (داستان کودک)، انتشارات میچکا / ۱۴۰2
سرباز حلبی و هیولای تاریکی. (داستان کودک)، انتشارات میچکا / ۱۴۰2
آیا دهان دایناسور بسته میماند؟ (داستان کودک)، انتشارات میچکا / ۱۴۰3
آثار به زبان کردی:
ناچیروک (مجموعه داستان بزرگسال)، انتشارات سلیمانیه/ ۱۳۹۹
شاماران. (مجموعه شعر کودک)، انتشارات پهپوله/ ۱۴۰۰
گروگال (مجموعه شعر کودک)، انتشارات ریگا/ ۱۴۰۱
سترانگهمه (بازیهای آوازی کودکان)، انتشارات ریگا/۱۴۰۱
مشکی فروکهوان (موش خلبان). (مجموعه شعر کودک)، انتشارات ریگا/ ۱۴۰۱
پانتولی پشیله (گربهی شلوار پوش). (مجموعه شعر کودک)، انتشارات ریگا/ ۱۴۰۱
شاماران (رمان بزرگسال)، انتشارات ریگا/ ۱۴۰2
آثار در دست انتشار:
این داستان را با لهجه بخوانید (رمان کودک)، انتشارات محراب قلم/۱۴۰3
گلدان نامه رسان (داستان کودک)، انتشارات میچکا / ۱۴۰3
کوتوله و زرافه (داستان کودک)، انتشارات میچکا / ۱۴۰3
کنکیچی (داستان کودک)، انتشارات میچکا / ۱۴۰3
قایم باشک با زرافه (مجموعه شعر کودک)، انتشارات ریگا/ ۱۴۰3
حصار و سگهای پدرم (رمان بزرگسال) حسن، شیرزاد. ترجمه به فارسی. انتشارات هیژا/ ۱۴۰3
آثار اشتراکی به همراه نویسندگان دیگر:
کتاب داستان. به کوشش حسن احمدی. انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان/ ۱۳۸۹
مجموعه نمایشنامه در سایهی مولانا. به انتخاب سودابه امینی. انتشارات هنر رسانه اردیبهشت/ ۱۳۸۹
خداحافظ راکون پیر به عنوان ویراستار. ناشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان/ ۱۳۹۸
ترجمه به زبان کردی:
در جستجوی قطعهی گم شده (داستان کودک)، شل سیلور استاین. انتشارات ریگا/ ۱۴۰۱
آشنایی قطعه گم شده با دایرهی بزرگ (داستان کودک)، سیلور استاین. انتشارات ریگا/ ۱۴۰۱
درخت بخشنده (داستان کودک)، شل سیلور استاین. انتشارات ریگا/۱۴۰۱
دوست داشتن (مجموعه شعر نوجوان)، شل سیلور استاین. انتشارات ریگا/۱۴۰2
دوست همیشگی (مجموعه داستان نوجوان)، لیز کلیمو. انتشارات ریگا/۱۴۰2
قصههای پپا خوکه (داستان کودک)، مجموعه 15 جلدی. نویل،استنلی. انتشارات مانگ/1403
یک روز خیلی سبز (داستان کودک)، فام سوو سووی. انتشارات مانگ/1403
لارا کفشدوزک زرد (داستان کودک)، مارتا ایوانز. انتشارات مانگ/1403
بارانی قرمز (داستان کودک)، کیران کاستوریا. انتشارات مانگ/1403
لانهی بینظیر (داستان کودک)، کاویتا سینگ. انتشارات مانگ/1403
ترجمه به زبان کردی نشر دیجیتال:
بادبادک کجا میروی؟ (داستان کودک)، لوبه، میرا. انتشارات کانون. نشر دیجیتال/ ۱۳۹۹
بنفشههای عمونوروز (داستان کودک)، محمدی، محمد هادی. انتشارات تاک. نشردیجیتال/ ۱۳۹۹
دیو سیاه و موش سفید (داستان کودک)، محمدی، محمد هادی. انتشارات تاک. نشر دیجیتال/ ۱۴۰۰
کتاب دیو سیاه و موش سفید به زبان کردی
خرید کتاب دیو سیاه و موش سفید به زبان فارسی
هفت اسب هفت رنگ (داستان کودک)، محمدی، محمد هادی. انتشارات تاک. نشر دیجیتال/ ۱۴۰۰
فیل قرمز گم شده (داستان کودک)، اوچی، فریت. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
زیباترین آواز (داستان کودک)، تقی، شکوفه. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
هفت روز هفته دارم (داستان کودک)، احمدی، احمد رضا. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
همهی آن قایقهای کاغذی (داستان کودک)، احمدی، احمد رضا. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
مرد جوان و خیاط حیلهگر (داستان کودک)، وظیفهشناس، شراره. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
پپوچی (داستان کودک)، ژوبرت، کلر. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
جعبهی مداد رنگی (داستان کودک)، ژوبرت، کلر. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
پپوچی و آینه (داستان کودک)، ژوبرت، کلر. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
هانا پهوان ما (داستان کودک)، سید آبادی، علی اصغر. نشر دیجیتال/ ۱۴۰۰
دور شو ویروس بدجنس (داستان کودک)، فرجود، فروغ. انتشارات فاطمی. نشر دیجیتال/ ۱۴۰۰
چه میبینیم چه هست؟ (داستان کودک)، انریکا اگوستینلی، ماریا. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
گفتگوی رنگها (داستان کودک)، خائف، بهرام. انتشارات کانون. نشردیجیتال/ ۱۴۰۰
ماه بود و روباه (داستان کودک)، تیموریان، آناهیتا. انتشارات کانون. نشردیجیتال ۱۴۰۰
سبیل پدر (داستان کودک)، پورانداری، مادوری. انتشار الکترونیکی. انتشارات دیجیتال/ ۱۴۰۰
بز پادشاه خودخواه (داستان کودک)، گری، کورنلیوس. انتشار الکترونیکی. انتشارات دیجیتال/ ۱۴۰۰
مقالات:
تصویرگری شعر کودک در ایران. هفته نامه سیروان/ ۱۳۸۱
تاریخچه ادبیات کودک در ایران. هفته نامه سیروان/ ۱۳۸۱
مفهوم ادبیات کردی کودک و نوجوان. هفته نامه سیروان/ ۱۳۸۱
فرهنگ نویسی برای کودکان از نصاب الصبیان تا نوبهار بچوکان. کتابک/ ۱۴۰۰
ناادبیات کودک در کردستان ایران. هفته نامه سیروان/ ۱۳۸۱
بنیانهای فلسفی ادبیات کودک. هفته نامه سیروان/ ۱۳۸۱
سیمای انسان معاصر در شعر پرتو کرمانشاهی. هفته نامه سیروان/ ۱۳۸۱
معرفی کتاب:
شعر کودک در ایران. کیانوش، محمود.کتابک/ ۱۴۰1
ادبیات کودک و نوجوان و ترویج خواندن. قزل ایاغ، ثریا.کتابک/ ۱۴۰1
قصهگویی و نمایش خلاق. چمبرز،دیویی. قزل ایاغ، ثریا. کتابک/ ۱۴۰1
آتش یخ زده. هوستون،جیمز. قزل ایاغ، ثریا. کتابک/ ۱۴۰2
موج بزرگ. اس.باک،پرل. قزل ایاغ، ثریا. کتابک/ ۱۴۰2
مصاحبه:
هژمونی سیاست بر ادبیات کودک. گفتگو با ثریا قزل ایاغ. هفته نامه روژههلات. ۱۳۸۱
ساختار هویت و زبان در ادبیات کودکان ایران. گفتگو با ثریا قزل ایاغ. هفته نامه سیروان. ۱۳۸۱
ساختار سیاسی بازیهای کودکان ایران. گفتگو با ثریا قزل ایاغ. هفته نامه سیروان. ۱۳۸۱
چتری برای خاطرات عروسک. ثریا قزل ایاغ. هفته نامه سیروان. ۱۳۸۳
کلیشههای جنسیتی در ادبیات کودک و نوجوان. ثریا قزل ایاغ. هفته نامه روژههلات. ۱۳۸۳
ادبیات کودک و ریشههای تاریخی. خبات. هولیر.۱۳۹۷
ادبیات کودک ادبیات است نه چیز دیگر. زمان. کردستان عراق ۱۳۹۸
ناادبیات کودک در کردستان ایران. روزنامه شرق.۱۳۹۸
مفهوم و هویت کودک و ادبیات کودک. گفتگو با شهرام اقبال زاده. فصلنامه وانیار. ۱۴۰۰
هویت بازیهای کودکان و نوجوان ایران. ثریا قزل ایاغ. فصلنامه ئاوزین دانشگاه کردستان. ۱۴۰۰
کودکان حاشیه. گفتگو با محمد هادی محمدی مدیر موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودک. فصلنامه وانیار. ۱۴۰۰
مفهوم و هویت کودک و ادبیات کودک. شهرام اقبال زاده. انتشار الکترونیکی ۱۴۰۱
فعالیت ترویجی:
سردبیر بخش ادبیات کودک و نوجوان ماهنامه رویان
سردبیر پروژه کتاب صوتی کردی برای کودکان و نوجوانان
سردبیر کارگاه مجازی شعر و داستان کودک و نوجوان
مدیر پروژه خواندن خلاق کودک، به سه زبان انگلیسی، کردی و فارسی
سردبیر یادنامه هنرمند اسماعیل سابور
عضو شورای نویسندگان فصلنامه ادبی کردی وانیار
دبیر جشنواره کشوری داستان نویسی شوناس
داوری جشنواره کشوری داستان نویسی شوناس
داوری جشنواره کشوری داستان بانه
داوری جشنواره منطقهای شعر کودک ایلام
داوری جشنواره کشوری داستان مینیمال مهاباد
برگزاری کارگاەهای ادبی شعر، داستان و نقد ادبی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به شکل کشوری
مسئول بخش ادبیات کودک و نوجوان انتشارات ریگا
مسئول بخش ادبیات کودک و نوجوان انتشارات مانگ
جوایز و افتخارات ملی:
نویسندهی برگزیده یونیسف. کتاب دیوار/1383
نویسندهی برگزیدهی شورای کتاب کودک ایران. کتاب دیوار/1383
برنده لوح تقدیر و تندیس هانس کریستین اندرسن از شورای کتاب کودک. ۱۳۹۴
برندهی جایزهی کتاب سال کردستان. مجموعه داستان سمفونی باد. ۱۳۹۸
برندهی جایزهی اول پرسش مهر ایران. بخش شعر فرهنگیان کشور. ۱۳۹۰
برندهی جایزهی کتاب سال سلام. کتاب پادشاه کوچک. 1402