«ابی قایم باشک بازی میکند» کتابی مقوایی از مجموعهی «ابی»، نوشتهی ماریت هربرتس (Marjet Huiberts) و با تصویرگری میلیا پراخمان (Milja Praagman) است. ابی میمون کوچکی است که کنشهایش (مانند بازی کردن یا گشتوگذار در یک روز بارانی) چیزهایی دربارهی محیط زندگی، افزارها، رنگها، فصلها و... به کودک یاد میدهد.
خرید کتاب ابی قایم باشک بازی می کند
بیشتر ما میدانیم که زبانآموزی از بدو تولد یا حتی پیش از آن در رحم مادر آغاز میشود. جنین به صدای مادر و آواهای دیگری که میشنود واکنش نشان میدهد. درک آواها پایهی زبانآموزی و اساس مهارت سخن گفتن است. اما شاید بسیاری از ما ندانیم آموختن سواد منحصر به دبستان نیست و از همان روزهای نخست زندگی کودک آغاز میشود.
خرید کتاب خواندن با نوزاد و نوپا، چگونه به نوزاد و نوپای خود کمک کنیم تا دنیای واژه ها را کشف کند؟
«سواد شکوفایی مجموعهای از دانشهای ساده، مهارتهای گوناگون و اندیشهورزانه و نگرشهایی است که کودک از بدو تولد تا به هنگام ورود به پیشدبستانی فرا میگیرد. کودکان در واقع مفاهیم مربوط به سواد را در محیط مناسب، بدون آموزش رسمی، خود کشف میکنند یا از سوی خانواده فرا میگیرند. این مجموعه مهارتها و تجربهها در نهایت پشتیبان و بنیاد سوادآموزی در مدرسه خواهد بود.»
خرید کتاب سواد شکوفایی – از پژوهش تا عمل – چهگونه کودکان با سواد میشوند؟
کتابخوانی برای خردسالان و نوپایان یکی از راههای گسترش سواد آنان است. کتابهای مناسب این گروه سنی بیشتر همکنشانه(تعاملی)اند. کودکان در اواخر یکسالگی درک میکنند که تصویرها نشاندهندهی چیزهای واقعیاند، پس تصویرهای کتابهای نوپایان ساده، بدون جزئیات و شبیه به چیزهای واقعی است.
خرید کتاب کودک درباره سواد شکوفایی
مجموعهکتابهای «ابی» به شکل گفتوگویی نوشته شدهاند؛ گفتوگویی بین خوانندهی بزرگسال کتاب و ابی:
«ابی وقت خواب است!
اجازه هست اول یک کم بازی کنم؟ قایمباشک!
باشد، من تا ده میشمارم. بعد میآیم و تو را پیدا میکنم.»
چون کتاب را یک بزرگسال برای کودک میخواند، این شیوهی نوشتن به هر دو نفر در کتاب نقش و جایگاهی میدهد. صدایی که ابی را خطاب میکند و با او حرف میزند صدای خوانندهی بزرگسال (مادر، پدر یا مربی کودک) است و صدای ابی، صدای کودک که به او پاسخ میدهد.
با این شیوه، کتاب با کودک حرف میزند و او را خطاب قرار میدهد.
وقتی کتاب را با و برای کودک میخوانید با تغییر لحن بین صدای خود و صدای ابی تفاوت ایجاد کنید.
ابی میخواهد قایمباشک بازی کند و شما و کودک با تصویرهای روشن و شفافِ میلیا پراخمان همراه او میروید تا ببینید کجا پنهان میشود. در این همراهی، اثاثیهی خانه و محیط زندگی معمول کودک را به او میشناسانید. آیا ابی زیر میز، پشت مبل، توی کمد، در راهرو یا لای لباسها قایم شده است؟
شما میتوانید مفاهیم زیر، رو، داخل، بیرون و کنار را هم با این کتاب به کودک یاد بدهید.
هنگام خواندن کتاب از کودک بخواهید ابی را در تصویر پیدا کند و بگوید کجا قایم شده. با هم نام چیزها را بگویید و در خانه همان شی را به کودک نشان بدهید: این پرده است، ببین مثل همین پردهی اتاق ما.
با هدف شناخت محیط خانه با کودک قایمباشک بازی کنید و از او بپرسید که کجا پنهان شده بود.
کتاب خواندن برای خردسالان هم دایرهی واژگانشان را گسترده میکند، هم دانستههایی مانند نام چیزها، رنگها و شکلها را به آنان یاد میدهد و در درک مفاهیم پایه مانند درون، بیرون، بالا و پایین و... یاریشان میدهد. کودکان را از همان نخستین سالهای زندگی میتوانید به کتاب انس دهید و خوگر کنید.
«ابی زیر چتر»، کتاب دیگری از همین مجموعه است. ماریت هربرتس، نویسنده، این کتاب را هم به شیوهی همکنشانه نوشته است. خواننده ابی را خطاب میکند و ابی پاسخ میدهد.
زمینهی تمام صفحههای کتاب سفید است تا تمرکز کودک فقط بر تصویرها باشد. زمینهی شلوغ حواس کودک خردسال را پرت میکند و بدون همراهی و راهنمایی بزرگسال نمیداند نگاهش به کجای صفحه باشد. تصویرهای ساده و عینی میلیا پراخمان، تصویرگر کتاب، به کودک کمک میکند چیزها را بشناسد. رنگها زنده و روشناند و توجه کودک را به خود جلب میکنند.
یک روز بارانی است و ابی دلش میخواهد به پارک برود و بازی کند. ما و کودک، همراه ابی چیزهای مناسب هوای بارانی را تکبهتک میبینیم و میشناسیم؛ ابتدا یک چتر رنگارنگ. هنگام خواندن کتاب همراه کودک چند رنگ را در چتر ابی پیدا کنید و نام ببرید. سپس نوبت لباسِ مناسب هوای بارانی است: چکمه و بارانی. حالا همراه ابی به پارک میرویم و دربارهی فصل یاد میگیریم؛ پاییز و برگهای رنگارنگ درختانش.
خرید کتاب کودک درباره آشنایی با فصل ها
ابی به زمین بازی میرسد و میخواهد بازی کند. در هر صفحه، کتاب رو به ابی از او چیزی میپرسد و سپس پاسخ ابی را میشنویم و میخوانیم. این شیوهی روایت کمک میکند کودک خود را بهجای ابی بگذارد و با متن همراه و درگیر شود؛ گویی کتاب مستقیم دارد با او حرف میزند.
هربار که کتاب را برای کودک میخوانید میتوانید دربارهی موضوع تازهای با او حرف بزنید: دربارهی فصلها، رنگها، نام لباسها، لوازم زمین بازی، گیاهان و...
وقتی با کودک به گشتوگذار میروید آموختهها را تمرین و تکرار کنید. نام رنگها یا لباسهایش را با هم بگویید. به آسمان و درختان نگاه کنید، برگی را در دست گرفته و لمس کنید.
خرید کتاب کودک درباره آموزش رنگ
کتابهای ابی به ما یاد میدهد چطور میتوانیم هنگام بازی با کودک یا گشتوگذار در پارک چیزهایی دربارهی محیط اطراف به او یاد بدهیم.
افزون بر این دو این کتاب، یک بسته جورچین هم برای مجموعهی «ابی» طراحی شده است. «پازل های واژه آموز ابی» به کودک کمک میکند آموختههایش از این دو کتاب را با درست کردن جورچینِ واژگان تمرین و تکرار کند.
پازلهای این مجموعه بزرگتر از اندازههای معمول درست شدهاند تا برای دستهای کوچک کودک نوپا مناسب باشند. هر قطعه جورچین، دو تکه است تا کودک بهسادگی آنها را کنار هم بگذارد. تصویر ابی در یکی از دو قطعه پازل وجود دارد تا صمیمیت بیشتری با کودک ایجاد کند. مانند کتابهای ابی که کودک ابی را دنبال میکرد، اینجا هم کودک افزارها و چیزهای محیط زندگی ابی را پیدا میکند و کنار تصویر او میگذارد. نام چیزهای گوناگون در یکی از دو قطعهی پازل نوشته شده است تا کودک بهتدریج شکل واژه را به خاطر بسپارد و از میان واژگان دیگر بازشناسد.
کودک، با بازی، واژهها را یاد میگیرد و از کشفِ پیوند واژهها و تصویرها لذت میبرد.