«کرم ابریشم خیلی گرسنه» یکی از شخصیت‌های محبوب و ماندگار ادبیات کودک است و در یک کتاب تصویری کوچک و ساده با نویسندگی و تصویرگری «اریک کارل» معرفی می‌شود؛ از زمان تولد تا وقتی که زندگی‌اش به عنوان یک کرم تمام می‌شود.
داستان این شخصیت کوچک اما مهم از کجا شروع می‌شود؟ از اول یک هفته، از شنبه شب. وقتی زیر نور مهتاب، توی تخم کوچولوی سفیدی روی برگی سبز زندگی می‌کند. روز بعد یعنی صبح یکشنبه با طلوع خورشید، تخم روی زمین می‌افتد، ترک برمی‌دارد و کرم ابریشم قدم به این دنیا می‌گذارد.
کرم ابریشمِ داستان یک ویژگی خیلی روشن دارد. گرسنگی. برای رفع گرسنگی چه می‌کند؟ خب معلوم است. غذا می‌خورد.
روز اول، یک سیب/ روز دوم، دو گلابی/ روز سوم، سه آلو/ روز چهارم، چهار توت‌فرنگی/ روز پنجم، 5 انبهٔ شیرین می‌خورد.
در واقع این شگرد ظریف و هنرمندانه تیری است که نویسنده تصویرگر، با آن به طور غیر مستقیم سه نشان می‌زند. مخاطب کودک را با مفهوم و شمارش اعداد یک تا هفت، مفهوم هفته و نام روزها و نام برخی میوه‌ها و سبزیجات آشنا می‌کند.
بعد از یک هفته کرم ابریشم دیگر کوچک نیست. آن‌قدر خورده که بزرگ شده و وقت آن رسیده که پیله‌ای به دور خود بتند. بیش از 14 روز یعنی دو هفته در پیله‌اش می‌ماند و بعد بیرون می‌آید. اما حالا دیگر مثل قبل نیست. در واقع پس از تنیدن پیله و ماندن در آن، دگرگونی و تحولی اساسی در وجودش رخ داده است. دو بال رنگارنگ درآورده و تبدیل به موجودی دیگر شده است. «کرم ابریشم گرسنه» تبدیل به «پروانه‌ای زیبا» شده که می‌تواند پرواز کند.
در کتاب از تکنیک تصویری کلاژ استفاده شده است که در زمان خود بدیع و جدید بود. اندازهٔ تصویرها و شکل برش‌هایی که در کتاب انجام شده نیز با هوشمندی، اطلاعاتی علمی (مراحل زندگی یک پروانه) روزهای یک هفته و مسیری را که کرم کوچولوی ابریشم در طول هفته با خوردن میوه‌ها برای خود باز می‌کند، در یک قاب نشان می‌دهد. کرم کوچولو از هر میوه‌ای اندازهٔ نیازش، اندازهٔ یک حفرهٔ کوچولو می‌خورد و به این ترتیب مسیرش از روزی به روزی دیگر و از میوه‌ای به میوهٔ دیگر ادامه می‌دهد و بزرگ و بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود.
شخصیت کرم ابریشم و داستان ساده‌ای که رقم می‌زند پر از نماد و استعاره است. نمادهایی که کودک با کمک سئوال‌های بزرگ‌ترها بیشتر درک می‌کند.
مثلاً اینکه آیا سر و فکر آدم هم می‌تواند مثل شکمش گرسنه شود؟ با چه میوه‌هایی می‌توان آن‌ها را سیر کرد؟
آیا آدم هم بعد از مدتی که به شکم یا فکرش غذا داد، می‌تواند برای خودش پیله‌ای درست کند، در آن بماند و بعد از مدتی مثل پروانه از آن بیرون بیاید؟ ممکن است این کرم گرسنه بودن، پیله درست کردن و پروانه شدن چندین و چندین بار، در طول هفته‌های عمرش اتفاق بیفتد و تکرار شود؟
آیا می‌توان گفت که کرم ابریشم از تخم سفید به جهان و بعد به پیله‌اش و در نهایت دوباره از پیله به جهان سفر می‌کند؟ هر سفر برای او چه فایده‌هایی دارد؟
کرم ابریشم گرسنه در سال 1962 توسط نویسنده و تصویرگر امریکایی اریک کارل خلق شده، به بیش از 60 زبان ترجمه شده و نزدیک به 50 میلیون نسخه از آن در سرتاسر جهان به فروش رفته است. ضمن اینکه کتاب‌های بسیاری با الهام از این کتاب نوشته شده و به فروش رفته است. در ایران نیز این کتاب با عنوان‌ها، ترجمه‌ها و ناشرهای گوناگون از سال 1364 تا به حال به چاپ رسیده است.
می‌دانید ایده‌ی خلق این شخصیت و کتاب از کجا پیدا شده است؟ اریک کارل می‌گوید همه چیز از یک دستگاه پانچ دستی کاغذ شروع شد. «یک روز داشتم دسته‌ای کاغذ را با پانچ سوراخ می‌زدم که شخصیت یک کرم کتاب در ذهنم شکل گرفت. اسم کرم کتاب را ویلی گذاشتم و داستانی به نام «یک هفته با ویلی کرمه» را نوشتم.»
کارل در دوران کودکی کتاب‌های زیادی خوانده بود و شکل‌های مختلف و متنوع کتاب‌ها را می‌شناخت. «وقتی تصویرهای کتاب را آماده کردم، یکی از مسئولین نشر گفت کرم سبز، شخصیت جذابی نیست. هزارپا بهتر است... و من هم به فکر کرم ابریشم و پروانه افتادم.» (عنوان اصلی کتاب هم هزارپای خیلی گرسنه است. اما در هیچ‌یک از عنوان‌های فارسی نام هزارپا آورده نشده است.)
«ساخت صفحه‌های سوراخ شده که مسیر عبور کرم گرسنه را نشان می‌دهد، معضلی شده بود و در امریکا خیلی خیلی گران در می‌آمد. این شد که ناشر بعد از جستجوی زیاد چاپ کتاب را به چاپخانه‌ای در ژاپن سپرد.»
وقتی از او دربارهٔ علت محبوبیت این شخصیت و کتاب سوال می‌شود، پاسخ می‌دهد: «راستش من هم اوایل علتش را نمی‌دانستم اما با گذر زمان و به مرور فکر کردم شاید دغدغهٔ تمام بچه‌های دنیا همین باشد که آیا من هم بزرگ می‌شوم؟ من هم می‌توانم مثل بزرگ‌ترها کارهای مفید انجام بدهم؟ بنابراین شاید با همین دغدغه با شخصیت کرم کوچولوی گرسنه همذات‌پنداری می‌کنند. خیال می‌کنند اول مثل او فسقلی‌اند و چندان اهمیتی ندارند اما به مرور حتماً روزی مثل او پروانهٔ زیبایی می‌شوند. این‌طور می‌شود که «امیدوار» می‌شوند و به وجد می‌آیند. شاید پیش خودشان می‌گویند من هم آرام آرام مثل کرم ابریشم بزرگ می‌شوم. فکرها و استعدادهایم را مثل بال‌های پروانه می‌گشایم و در جهان پرواز می‌کنم.»
کتاب «کرم ابریشم خیلی گرسنه» در کشورهای مختلف، جشنواره‌های متعدد، کتابخانه‌ها و نهادهای گوناگون جوایز بسیار کسب کرده و همواره مورد استفاده‌ی معلم‌های دبستان، کتابدارها، مربی‌ها و والدین بوده و هست و انواع و اقسام فعالیت‌ها برای آن پیشنهاد شده است. در سال 2009 در چهلمین سالگرد تولید کتاب، جستجوگر گوگل نیز این شخصیت را در لوگوی اصلی آورده است.
انواع کتاب‌های پاپ‌آپ، اسباب‌بازی‌ها، عروسک‌ها، بازی‌های کارتی، بازی‌های کامپیوتری، بازی‌های آنلاین و فیلم‌های انیمیشن و نمایش‌های عروسکی و تئاترها بر اساس این شخصیت و کتاب ساخته شده است. در واقع شخصیت کرم ابریشم گرسنهٔ گرسنه و پروانهٔ زیبا و رنگارنگ کتاب به سفرهایش ادامه داده و به ذهن و قلب بچه‌ها و بسیاری از بزرگ‌ترها راه پیدا کرده است.
