"پیشخوانِ کتاب" برای کودکان بستری در بیمارستان‌ها

عنوان لاتین:
Lesedock- Zeit Punkt Lesen

گروه مبتکر و پیشگامِ "زمانی برای خواندن" (Zeit Punkt Lesen) در ایالت شمال شرقی اتریش (Lower Austria) با همکاری بیمارستان‌های منطقه به جای برنامه‌ی همیشگی تماشای تلویزیون در بخش‌های کودکان بیمارستان‌ها، برنامه جالب دیگری ارائه داده است. "پیشخوان‌های کتاب" در بخش‌های بیمارستان که در‌برگیرنده‌ی  کتاب و بازی‌های فکری است جان تازه‌ای در روال ملال‌آور حضور ناچار کودکان در بیمارستان دمیده است و خلاقیت و روابط دوستانه در بخش‌ها گسترده شده  و نتیجه‌ی آن بهبود و شفای سریع‌تر آن‌ها بوده است.

  • خلاقیت و شوخ‌ طبعی پشتوانه‌ی بهبودی زودتر

حدود۲۰هزار کودک بیمار در بخش‌های کودکان بیمارستان‌ها و مراکز روانپزشکی در این منطقه نگهداری می‌شوند که بخش اصلی سرگرمی آن‌ها تماشای تلویزیون است اما حالا حضور «پیشخوان‌های کتاب» امکان دیگری برای کودکان بیمارستان‌ها فراهم کرده است. این ایستگاه‌های مطالعه که انتشارات کارل اوبرروتر (Carl Uberreuter) آن‌ها را تهیه و آماده کرده است، راهی نو برای گریز از روزمرگی ملال‌آور بیمارستان برای کودکان است. دریچه‌ای به سوی نوآوری‌ و بازی‌های مشترک کودکان. به این ترتیب نگرانی‌ها و ترس‌های آن‌ها کاهش پیدا می‌کند وانرژی شفا  در جان‌شان جاری می‌شود و در نتیجه زودتر بهبود پیدا می‌کنند.
کودکان و مادر و پدر‌هاشان تنش بسیاری را در تجربه بستری شدن در بیمارستان تحمل می‌کنند، حتی اگر برای مدت کوتاهی باشد. کودکان از ابزار‌ها و تجهیزات پزشکی و بیمارستانی وحشت می‌کنند و در برابر آدم‌هایی که نمی‌شناسند احساس ناامنی می‌کنند و این همه آن‌ها را در موقعیت بسیار پرتنشی قرار می‌دهد که روال درمان آن‌ها را کند می‌کند. خلاقیت و تفریح و شادمانی عواملی است که مسیر درمان و شفا را سریع‌تر و آسان‌تر می‌کنند.
ولفگانگ سوبوتکا (Wolfgang Sobotka)، استاد و سیاست‌مدار اتریشی می‌گوید:"تحقیقات تجربی نشان داده است که خلاقیت و نوآوری در بیمارستان‌ها اثر مثبتی بر بهبود سریع‌تر بیماران می‌گذارد. "پیشخوان‌ کتاب" دریچه‌ای است به سوی دنیای خلاقانه خواندن و بازی و شادمانی. فرصتی برای کودکان تا بتوانند در محیط جدید ارتباط بهتری با اطرافیان ایجاد کنند و به آن‌ها کمک می‌کند دوران بستری شدن‌شان در بیمارستان را راحت‌تر بگذرانند.

  • قاصدانی که گل‌های جادویی کتاب را به کنار بستر کودکان می‌آورند

تخیل و نوآوری برای سلامتی مفید است، همان‌طور که دکتر پاولوس هوخگاترر (Paulus Hochgatterer)  رئیس بخش روان‌پزشکی و روان‌درمانی کودکان بیمارستان دوناریگن تولن(Donauregion Tulln ) در اتریش می‌گوید: "وقتی ناگهان پدیده‌ی چشمگیری در بخش مشاهده شود بچه‌ها به عادت همیشگی‌شان در صدد کشف و سر‌در‌آوردن از آن بر می‌آیند و دست به فعالیت‌هایی می‌زنند و با آن درگیر می‌شوند و در این میان خلاقیت‌ها و نوآوری‌هاشان خود را نشان می‌دهد و باعث می‌شود حال‌شان زودتر خوب شود".
«پیشخوان کتاب» از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که کودکان و اولیای آن‌ها را دعوت به بازی می‌کند. به علاوه با ارائه‌ی نماد‌ها و نشانه‌های گوناگونی حس رمزگشایی و کشف را در آن‌ها به چالش می‌خواند. 
سوبوتکا می‌گوید: "کودکان با دوستی و بازی با یکدیگر از پیله‌ی تنهایی خود بیرون می‌آیند و این بهترین راه برای روحیه‌بخشی و شاد کردن کودکان بیمار است".
در این «پیشخوان‌»‌ها کودکان می‌توانند با حروف آهنربایی پیام‌هایی بنویسند، برای هم مورس بزنند، نقاشی کنند یا بازی‌های فکری انجام دهند. انتشارات کارل اوبرروتر کتاب‌ها و مجلات خوبی برای مخاطبان مشتاق خود گرد آورده است.
داستان‌گو و نویسنده‌ی کودکان فولکه تگد‌هوف (Folke Tegetthoff)، هم به یاری آن‌ها آمده است. او مجموعه‌ای از داستان‌های سراسر جهان را در قالب داستان‌های گویا و در فرمت MP3  گردآوری و آماده کرده  است. «پیشخوان‌های کتاب» به سه چرخ‌دستی متحرک هم تجهیز شده‌اند که به آن‌ها «قایق‌های اکتشافی» می‌گویند و برای این هستند که بتوانند کتاب‌ها و همه خدمات «پیشخوان‌» را مستقیم به کنار تخت کودکان بیمار ببرند.

  • هدیه‌ی تولدی به نام "پیشخوان کتاب"

در هفدهم دسامبر سال ۲۰۰۸ بیمارستان  دوناریگن تولن اولین بیمارستانی بود که صاحب «پیشخوان کتاب» شد.
سوبوتکا می‌گوید: "یک سال پیش از آن در دوازدهم دسامبر سال ۲۰۰۷، ما «زمانی برای خواندن» یا (Zeit Punkt Lesen) را شروع کردیم. بسیار خوشحالم که در سالگرد شروع فعالیت‌مان می‌توانیم چنین برنامه متنوع  و خلاقانه‌ای را در قالب « پیشخوان کتاب» به بیمارستان‌های استان شمال شرقی اتریش ارائه دهیم که بتواند در آینده عاملی مؤثر در سلامت تلقی شود». دکتر هانس سالزر (Hans Salzer )  سرپرست بخش کودکان این بیمارستان می‌گوید: "پیشخوان کتاب" بهترین گزینه‌ی جانشین برای تماشای تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای است، هر‌چند ممکن است فکر کنید که وقتی ناچار به ماندن در تخت باشید بسیاری از این فعالیت‌ها امکان‌پذیر نیست اما با وجود «قایق‌های اکتشافی» پیشخوان کتاب واقعاً می‌تواند رقیب موفقی در برابر صفحه‌ی تلویزیون و رایانه باشد. تا پایان فوریه ۲۰۰۹ بقیه‌ی بخش‌های عمومی کودکان در بیمارستان‌های منطقه همراه با سه بیمارستان خدمات روان‌درمانی کودکان هم به «پیشخوان کتاب» تجهیز خواهند شد.

  • عبور "پیشخوان کتاب" از موانع زبانی

کودکان و نوجوانان در بده‌ بستان‌هایی که لازمه‌ی پیشخوان کتاب است با هم رو‌به‌رو می‌شوند و در این میان بیماران کوچک با مادر و پدر‌هاشان و کارکنان و کادر درمانی بیمارستان فارغ از امور روزمره‌ی مکانی درمانی ارتباط برقرار می‌کنند. سالزر می‌گوید: "پیشخوان کتاب مکان تازه‌ای در بخش بیمارستان ایجاد کرده است که همراه خود فرصت‌ها و موقعیت‌‌هایی ایجاد کرده است که بر همه امور دیگر جاری در بیمارستان اثر گذاشته است."
پیشخوان کتاب به کودکان نه فقط در مقابله با هراس‌هاشان کمک می‌کند بلکه در عبور از موانع زبانی هم یاریگر آنهاست. برای مثال کودکان و والدین ترک‌زبان می‌توانند از « کتاب‌ راهنمای زبان بیمارستان» برای ارتباط آسان‌تر با مسئولین بیمارستان استفاده کنند و کودکان آلمانی می‌توانند از هم‌اتاقی‌های‌شان چیز‌های به زبان ترکی بیاموزند. بسته‌های شخصی پیشخوان کتاب که بچه‌ها می‌توانند با خود به خانه ببرند مشوق آن‌ها به ادامه این ارتباط زبانی است.

  • ایستگاه‌‌های بازی و مطالعه‌ی فعال برای امانت‌دهی و ارائه بسته‌های هدیه

پیشخوان کتاب امکان تبادل زبان، بازی فکری و مطالعه‌ی مجله و کتاب برای گروه‌های سنی ۲ تا ۶ سال، ۷ تا ۱۳ سال و ۱۴ تا ۱۸ سال را فراهم می‌کند. هر پیشخوان حدود ۳ متر طول دارد به ارتفاع ۱۸۰ سانتی‌متر و عمق ۰/۶ متر  و هر کدام دربر‌گیرنده سه چرخ‌دستی متحرک یا همان قایق‌های اکتشافی است که برای رساندن خدمات پیشخوان کتاب به کنار بستر کودکان بیمار استفاده می‌شوند.
در خود پیشخوان‌ها با حروف آهنربایی می‌توان پیام‌هایی گذاشت. به سوراخ‌هایی که در آن چیز‌های جالبی قرار داده شده سرک کشید ( مثل شهر‌فرنگی‌های قدیم ایران.مترجم) و در دنیای نماد‌ها و نشانه‌های روی پیشخوان ماجرا‌های جالبی را کشف کرد. راه و روش‌های مطالعه را دریافت و به راز و رمز‌های پیام‌های مرموز و ترکیبات عجیب کلمات پی برد و همچنین میتوان کتاب‌هایی را کشف کرد و مجله‌هایی را به دست آورد.
پیشخوان کتاب همچنین راهنمای کوچکی از واژه‌های بیمارستانی به زبان آلمانی و ترکی ارائه می‌دهد که در آن معنی اشاره‌های انگشتان، الفبای مورس و نشان‌های تجاری و الفبای دیوار‌نویسی همراه با معما‌ها و چیستان‌های جالب و داستان‌ها و قطعات کوتاه برگرفته از کتاب‌ها ارائه می‌دهد که هر مراجعه‌کننده می‌تواند همراه خودش ببرد.
از پیشخوان‌ کتاب می‌توان کتاب و کارت‌های بازی گوناگون و داستان‌هایی به فرمت MP3 که به "داستان‌های جادویی" معروفند ( داستان‌هایی به زبان‌های مختلف از سراسر جهان) را امانت گرفت. 

  • زمانی برای خواندن (Zeit Punkt Lesen)

گروهی پیشرو در زمینه‌ی مطالعه و خواندن در ایالت شمال‌شرقی اتریش است که بنیان‌گذار آن سوبوتکا بوده  که در سال ۲۰۰۶ فعالیت خود را شروع کرده است. آن‌ها تلاش می‌کنند به کودکان و نوجوانان در مسیر مطالعه و خواندن از همان ابتدای راه کمک و یاری‌ دهند تا خواندن را خارج از محیط مدرسه و به روش‌های شادی‌بخش و غیر‌متداول رواج و توسعه دهند. آن‌ها بر این باورند که کسب توانایی‌ها و  مهارت‌های خواندن  به طور تنگاتنگی با زمینه‌های اجتماعی و نگرش به مطالعه در ارتباط است. فعالیت‌هایی مثل  هزارتوی مطالعه‌ی Leo و واحد مطالعه و بازی برای کودکان دبستانی، کتاب‌های نمایشنامه‌های کودکان و بازی‌های طراحی شده برای رایانه از جمله تلاش‌های آن‌ها برای تشویق کودکان به خواندن با روش بازی و سرگرمی و شادی بوده است و علاوه برآن به آگاه‌سازی مادر و پدر‌ها در زمینه اهمیت مطالعه و خواندن در پرورش،  اجتماعی شدن  و توفیق در مسیر‌های حرفه‌ای آینده‌ی فرزندان‌شان پرداخته‌اند.

برگردان:
شهرزاد فتوحی
Submitted by editor6 on