روزشمار
«روز جهانی سوادآموزی» هر سال در 17 شهریورماه برابر با 8 سپتامبر در سراسر جهان جشن گرفته میشود. در چنین روزی در سال 1344 هجری شمسی برابر با 1965 میلادی کنگره جهانی مبارزه با بیسوادی برای اولین بار در تهران تشکیل جلسه داد تا برنامه آموزش و پرورش را در سطح بینالمللی مورد بحث و بررسی قرار دهد.
پنجشنبه, ۲ شهریور
سومین شنبه ماه آگوست «روز جهانی زنبور عسل» است. حدود 20000 گونه مختلف زنبور در سراسر جهان وجود دارد. اولین بار روز جهانی زنبور عسل در سال 2009 برگزار شد. هدف از برگزاری روز جهانی زنبور عسل ترویج زنبورداری و افزایش آگاهی در مورد مزایای متعدد زنبور عسل است.
از عسل به عنوان یک شیرین کننده برای انواع غذاها استفاده میشود. علاوه بر نقش تغذیهای بسیار ارزشمند عسل از آن به عنوان دارو برای درمان برخی از بیماریها استفاده میشود. زنبورها همچنین نقش مهمی در گرده افشانی دارند که خود باعث افزایش عملکرد تولید محصولات کشاورزی میشود.
جمعه, ۲۷ مرداد
۱۷ آگوست ۱۹۳۲ میلادی «زادروز ژان ژاک سامپه» تصویرگر و کاریکاتوریست فرانسوی است. او در شهر بوردو فرانسه چشم به جهان گشود. پس از آنکه در نوجوانی از مدرسه اخراج شد تلاش کرد در ادارههای مختلف مشغول به کار شود اما هیچ کدام او را نپذیرفتند. ژان ژاک سامپه در ۱۸ سالگی به ارتش پیوست چون ارتش تنها جایی بود که به او کار و رختخواب میداد. او زمانی که به ارتش پیوست، کشیدن نقاشی را آغاز کرد. پس از اتمام دورهی خدمتاش با گوسینی نویسندهی مشهور فرانسوی در هفتهنامهای بلژیکی آشنا شد.
دوشنبه, ۲۳ مرداد
«روز جهانی مارمولک» هر سال در ۱۴ آگوست جشن گرفته میشود. مارمولکها خزندگان خونسردی هستند که در زیستگاههای مختلف زندگی میکنند. این جانوران از لحاظ تغذیه به سه دسته حشره خوار، همه چیزخوار و گوشتخوار تقسیم میشوند.
یکشنبه, ۲۲ مرداد
۱۳ آگوست برابر با ۲۲ امردادماه «روز جهانی گرگ» است. این جانوران دو گونه اصلی دارند: گرگ اتیوپیایی (500 نمونه) و گرگ خاکستری (250000 نمونه) در نیمکره شمالی. این حیوانات با هم زندگی میکنند و به صورت یک گله که توسط یک آلفای نر و یک آلفا ماده اداره میشود، زندگی و شکار میکنند. زوزه هر گرگ منحصر به فرد است، مانند اثر انگشت انسان!
یکشنبه, ۲۲ مرداد
۱۲ آگوست برابر با ۲۱ ام امرداد روز یکی از باشکوهترین موجودات زمین یعنی «روز جهانی فیل» است. فیلها بزرگترین مغز را در میان حیوانات خشکی دارند. آنها موجوداتی باهوش، آگاه، اجتماعی و همدل هستند. در دهه گذشته، تعداد فیلها به میزان ۶۲ درصد کاهش یافته است و ممکن است تا پایان دهه آینده بیشتر آنها منقرض شوند. تخمین زده میشود که هر روز ۱۰۰ فیل آفریقایی توسط شکارچیان غیرقانونی کشته میشوند. تقاضای عاج در بازارهای آسیایی منجر به کشتار هزاران فیل شده است. روز جهانی فیل برای افزایش آگاهی و ایجاد تغییر برای نجات این موجودات باشکوه ایجاد شد.
جمعه, ۲۰ مرداد
«روز جهانی شیر» در 10 ام آگوست با هدف افزایش آگاهی در مورد مشکلاتی که شیرها با آن روبرو هستند برگزار میشود. شیرها به دلیل بدن بزرگ و یالهای سنگین و براقشان، «پادشاه جنگل» نامیده میشوند. غرش قدرتمند یک شیر بینظیر است و حتی پنج مایل دورتر هم شنیده میشود. امروزه تعداد آنها در سراسر جهان به دلیل شکار غیرقانونی کاهش یافته است. بنابراین، روز جهانی شیر با جمعآوری کمکهای مالی و افزایش اقدامات حفاظتی توجه را به این گونه در معرض خطر جلب میکند.
جمعه, ۲۰ مرداد
نهم آگوست زادروز پاملا لیندون تراورس (۱۸۹۹ - ۱۹۹۶ م.) است. پاملا لیندون تراورس نویسنده و بازیگر و سخنران انگلیسی زبان اهل استرالیا است. او با مجموعه کتابهای کودکانهی مری پاپینز، پرستاری اسرارآمیز با تواناییهای مافوق طبیعی، به شهرت رسید.پاما تراورس داستانهای دیگری نیز برای کودکان و بزرگسالان نوشته است. والت دیسنی در سال ۱۹۶۴ از چهار جلد مجموعه کتابهای مری پاپینز فیلمهای موزیکال تهیه کرد.
کتابک برای زادروز پاملا لیندون تراورس کتابهای زیر را به شما معرفی میکند:
پنجشنبه, ۱۹ مرداد
8 آگوست «روز جهانی گربه» است. روزی برای بزرگداشت یکی از رایجترین و قدیمیترین حیوانات خانگی انسان. اولین ثبت تاریخی بشر در مورد گربهها را میتوان در فرهنگ تمدن مصر باستان یافت. در مصر مفدت اولین خدای گربه شناخته شده بود و به عنوان محافظ در برابر مارها، عقربها و شر تلقی میشد، بنابراین برای آنها گربهها فقط خدایان نبودند، بلکه نقش محافظ را داشتند.
یکشنبه, ۱۵ مرداد
«روز جهانی ببر» هر ساله در 29 جولای جشن گرفته میشود. ببرها را به راحتی میتوان با نوارهای نارنجی و سیاه روی صورت و بدنشان شناسایی کرد.روز جهانی ببر اولین بار در سال 2010 جشن گرفته شد، زیرا مشخص شد که 97 درصد از ببرهای وحشی در قرن گذشته ناپدید شدهاند. از دست دادن زیستگاه، تغییرات آب و هوایی و شکار غیرقانونی تنها برخی از عوامل کاهش جمعیت ببرها هستند. هدف از نامگذاری این روز حفظ ببرها و همچنین حفاظت و گسترش زیستگاه آنها نیز میباشد.
یکشنبه, ۱۵ مرداد
«هلن بئاتریكس پاتر» نویسنده و تصویرگر کودک و محقق در ۲۸ جولای ۱۸۶۶ در لندن به دنیا آمد. بئاتریكس از کودکی حیوانات زیادی در خانه داشت و خود را با آنها سرگرم میکرد. او ساعتها به تماشای حیوانات خود مینشست و آنها را طراحی میکرد. بئاتریكس علاقه زیادی به طبیعت، حیوانات، گلها و گیاهان داشت. او طراحیهای دقیق و زیبایی از قارچها و جلبکها میكرد.
شنبه, ۱۴ مرداد
۲۶ جولای برابر با ۴ امرداد «روز جهانی حفاظت از اکوسیستم مانگرو (حرا)» است. این روز توسط یونسکو در کنفرانس عمومی سال 2015 به منظور افزایش آگاهی در مورد اکوسیستم حیاتی حرا به تصویب رسید. هدف این روز ترویج حفظ و رشد پایدار جنگلهای حرا است. در طول 40 سال گذشته، مساحت پوشیده از جنگلهای حرا تقریباً به نصف کاهش یافته است. جنگلهای حرا در مناطق ساحلی گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد میکنند. آنها میتوانند شوری بالا، سیل، جزر و مد و سطوح کم اکسیژن را تحمل کنند. به همین دلیل است که تنها ۱۱۰ گونه در این باتلاقهای شور زیست میکنند.
شنبه, ۱۴ مرداد
اغلب مردم جهان نام بازی شطرنج را شنیدهاند، اما چیزی که همه نمیدانند این است که یک روز کامل به جشن این سرگرمی فوقالعاده اختصاص دارد!
شطرنج بازی استراتژیک و هوشمندی است که از دیرباز از آن به عنوان بازی انسانهای متفکر یاد میشود. به باور برخی خاستگاه شطرنج از کشور ایران است، عدهای هم آن را اختراع هندیان، یونانیان، رومیان، بابلیها، سکاها، مصریان، یهودیان، چینیها، انگلیسیها و اعراب میدانند.
۲۰ جولای۱۹۲۴ در هشتمین بازیهای المپیک تابستانی در پاریس، FIDE (فدراسیون جهانی شطرنج) تاسیس شد. در سال ۱۹۶۶، همزمان با تأسیس فدراسیون جهانی فوتبال، «روز جهانی شطرنج» به ثبت رسید. ایده جشن گرفتن این روز از طریق یونسکو مطرح شد. اکنون، مسابقات شطرنجی وجود دارد که در این روز خاص در سراسر جهان برگزار میشود. این روز در ۱۷۸ کشور جهان جشن گرفته میشود.
پنجشنبه, ۲۹ تیر
«روز جهانی بغل کردن کودکان» هر سال والدین را در سراسر جهان تشویق میکند تا فرزندان خود را در آغوش بگیرند. در آغوش گرفتن برای همه است، اما والدین باید به طور مرتب فرزندان خود را در آغوش بگیرند. تحقیقات نشان می دهد در آغوش گرفتن کودک توسط والدینشان فواید زیادی دارد. برخی از مزایای در آغوش گرفتن کودک در هر روز عبارتند از:
- ایجاد احساس امنیت در کودک
- کاهش احساس افسردگی و اضطراب کودک
- کمک به کودک برای دوست داشتن خود
- آموزش همدلی و توجه به دیگران به کودک
- تقویت سیستم ایمنی و بهبود سلامتی کودک
- ایجاد احساس خوب هم در والدین و هم در کودک
طبق تحقیقات، کودکانی که در سالهای اولیه زندگی بیشتردر آغوش گرفته میشوند، هیپوکامپ بزرگتری نسبت به سایر کودکان دارند. هیپوکامپ بخشی از مغز است که مسئول یادگیری و حافظه است. در آغوش گرفتن فرزندتان بسیار ساده است، پس همین امروز و هر روز او را در آغوش بگیرید!
سه شنبه, ۲۷ تیر
روز ترافل (شیرینی پزی) یا اسپرینکل هر سال در 23 جولای جشن گرفته میشود. همانطور که از نام آن پیداست، این روز در واقع برای جشن گرفتن لذت حاصل از وجود اسپرینکل یا همان تکههای رنگارنگ شکری که همه ما میشناسیم و دوست داریم، میباشد. اسپرینکل برای تزیین مواد غذایی مثل شیرینی و بستنی در سرتاسر جهان استفاده میشود.
دوشنبه, ۲۶ تیر
حدود 3458 گونه مار تاکنون شناخته شده است که زیستگاه آنها از توندرای نیمه یخزده شمال کانادا تا جنگلهای خط استوا و بیشتر اقیانوسهای جهان را شامل میشود. مارها شکارچیانی هستند که نقش حیاتی در حفظ تعادل طبیعت در هر یک از قلمروهای خود را دارند. مارها نگاهی اجمالی به دوران ماقبل تاریخ که زمین توسط خزندگان اداره میشد، به ما میدهند. همچنین سم بعضی از مارها برای خواص پزشکیاش مورد استفاده قرار میگیرد.
16 جولای برابر با 25 تیرماه «روز جهانی مار» است. جمعیت مارها به علت از دست دادن زیستگاهها، تغییرات آبوهوایی و بیماری تهدید میشود. نگرش منفی نسبت به مارها ممکن است بزرگترین مانع برای حفظ آنها باشد. روز جهانی مار برای شناخت بیشتر این حیوانات و فواید آن و همچنین افزایش آگاهی در مورد حفظ آنهاست.
یکشنبه, ۲۵ تیر
شامپانزهها موجوداتی جالب و شگفتانگیز هستند که نزدیکترین خویشاوندی ژنتیکی را با انسانها دارند. شامپانزهها موجوداتی بسیار باهوش و اجتماعی هستند. آنها دارای شخصیت، عقل، ویژگیها و ترجیحات خاص خود هستند و پیوندهای اجتماعی قوی از خود نشان میدهند. شامپانزهها رفتارهای اجتماعی بسیار مشابهی با انسان دارند، از جمله شفقت، نوع دوستی و روابط نزدیک مادر و نوزاد. متأسفانه، جمعیت شامپانزهها در حال حاضر به شدت در حال کاهش است و در فهرست قرمز جانوران در خطر انقراض طبقهبندی شده است.
۲۳ تیر برابر با ۱۴ جولای «روز جهانی شامپانزه» است. در این روز کمپینهایی در جهت افزایش آگاهی راجع به شامپانزهها در سطح جهانی فعالیت میکنند. کمک به حفظ باغوحشها و پناهگاهها، استفاده از آخرین نوآوریها و فناوریها برای حفظ جمعیت این گونه جانوری و افزایش آگاهی جهت پایان دادن به قاچاق حیاتوحش از دیگر اهداف بزرگداشت این روز است.
جمعه, ۲۳ تیر
21 تیرماه «روز ملی نه به پلاستیک» است. این روز تمرینی است برای استفاده کمتر از کیسههای پلاستیکی و آگاهی راجع به مشکلات آن و خطراتی که برای محیطزیست دارد.
پلاستیکها از سال 1977 وارد زندگی بشر شدند. در آن روز آگاهی از تبعات استفادهی بیرویه آن برای افراد پوشیده بود. مشکل اساسی استفاده از این ماده سرعت تجزیهپذیری پایین، انباشت و آلودگی محیطزیست است. در برخی کشورها برای استفاده کمتر از پلاستیک تدابیر خاصی اندیشیده شده است، از جمله قیمت بالای آن و تشویق مردم به استفاده از پاکتهای پارچهای، کاغذی و یا پلاستیکهای زیستی که سرعت بازگشتپذیری آن نسبت به پلاستیکها سزیعتر میباشد. آگاهی بخشی مردم و فرهنگسازی نسبت به استفاده کمتر از پلاستیکها و همچنین حساس کردن کودکان نسبت به این موضوع بسیار حائزاهمیت است.
سه شنبه, ۲۰ تیر
«ثمین باغچهبان» نویسنده، آهنگساز، ترانهسرا و مترجم ایرانی است که در 19 تیرماه سال ۱۳۰۴ خورشیدی در تبریز متولد شد. او فرزند «جبار باغچهبان» بنیانگذار نخستین کودکستان در شهر مرند و اولین مدرسه ناشنوایان ایران در تبریز بود. پدرش در خانه خود کودکستانی به نام باغچه اطفال بنیاد کرده بود و ثمین در این کودکستان در کنار دیگر کودکان از روشهای آموزشی و پرورشی پدر نیز بهره برد. کتابهای نوروزها و بادبادکها، رنگین کمون، نوروزها و بادبادکها، نوروزها و مرغی بر شاخهی درخت، نوروزها، و شعر و دانه برای گنجشکها و چهرههایی از پدرم از او به چاپ رسیده است. آلبوم موسیقی رنگین کمان ثمین باغچه بان هم یکی دیگر از آثار موسیقیایی وی است.
یکشنبه, ۱۸ تیر
بزرگداشت «روز حقیقت را بگو» در 7 جولای برابر با 16 تیرماه برگزار میشود. نبرد بین دروغ و حقیقت همواره در طول تاریخ بشر وجود داشته است. افلاطون، فیلسوف بزرگ یونانی، به دنبال یافتن شرایطی بود که در آن دروغ توجیه شود و ارسطو همه اشکال دروغ را محکوم کرد. دروغ گفتن زمانی که به یک ویژگی شخصیتی تبدیل شود، میتواند منجر به پیامدهای ناگواری شود. راستگویی و صداقت از فضیلتهای یک انسان تلقی میشود. دنیایی را تصور کنید که در آن هیچ کس دروغ نمیگوید و هیچ چیز گمراه کنندهای وجود ندارد! هدف «روز حقیقت را بگو» رسیدن به این هدف، حداقل برای یک روز است.
چگونه میتوان این روز را جشن گرفت؟
تمام این روز با خود و دیگران صادق باشید: سعی کنید لحظاتی را که معمولاً به دروغ متوسل میشوید شناسایی کنید و برای گفتن حقیقت تلاش کنید.
با کودکان در مورد اهمیت صداقت صحبت کنید: این روز برای توضیح ارزش راستگویی به فرزندان یا سایر اعضای جوان خانواده و عزیزانتان است.
اعتراف کردن و حقیقت را گفتن: آیا دروغی گفتهای که آرزو میکنی بتوانی از شر آن خلاص شوی؟ این روز یک فرصت عالی برای بیان حقیقت است.
جمعه, ۱۶ تیر