تجربه های ترویج خواندن در ایران

می‌توان گفت ترویج کتابخوانی در ایران از قبل از انقلاب با گسترش کتابخانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز شد و همچنان ادامه دارد. افراد، سازمان‌ها و نهادهای مردمی زیادی در طی این سال‌ها برای گسترش کتابخوانی در ایران تلاش کرده‌اند.
راه‌اندازی و تجهیز کتابخانه‌های کودک و نوجوان در مناطق کمتربرخوردار، رونق بخشیدن به کتابخانه‌های مدارس، برگزاری جلسات بلندخوانی، آموزش پدرها و مادرها برای کتابخوانی با کودکان و... بخشی از این فعالیت‌ها بوده است.
در این صفحه با تجربه‌های ترویج خواندن در ایران آشنا می‌شویم.

زیر دسته بندی ها
تجربه‌ای از کتابخانه «با من بخوان» در منطقه گوریه استان خوزستان کتاب «گرگ در قفسه‌ی لباس» اثر نیره‌ی تقوی یکی از کتاب‌های مورد علاقه‌ی کودکان در کتابخانه‌ی «با من بخوان» گوریه از توابع بخش شعیبیه شهرستان شوشتر در استان خوزستان است. کودکان عضو این کتابخانه بارها از کتابداران می‌خواهند تا این کتاب را برای‌شان بخوانند!
دوشنبه, ۱۷ خرداد
هفته مشاغل در مراکز «با من بخوان» چگونه گذشت؟ یکم تا هفتم اردیبهشت در تقویم کشور ما هفته‌ی مشاغل نامیده شده است. این مناسبت فرصت خوبی است تا کودکان و نوجوانان با کارها و شغل‌های گوناگون آشنا شوند تا هم قدردان زحمات و کوشش‌های اقشار مختلف جامعه باشند و هم از این طریق به علایق و توانایی‌های خود بیاندیشند و کارها و حرفه‌های مورد‌علاقه‌ی خود برای آینده را بشناسند. کتابداران و ترویجگران برنامه‌ی «با من بخوان» در هفته‌ی مشاغل با بلندخوانی کتاب و فعالیت‌های در پیوند با آن کودکان و نوجوان عضو کتابخانه را با شغل‌های گوناگون و تلاش‌های اقشار مختلف جامعه آشنا کردند. در ادامه گزارش فعالیت‌های آنان را با هم می‌خوانیم.
چهارشنبه, ۲۲ اردیبهشت
 25 فروردین، روز بزرگداشت عطار نیشابوری نام‌گذاری شده است. کتابداران برنامه‌ی «با من بخوان» در استان کرمانشاه با بلندخوانی و انجام فعالیت‌هایی در پیوند با کتاب ‌این روز را گرامی داشتند.
شنبه, ۱۱ اردیبهشت
در گوشه‌گوشه‌ی این جهان کودکانی با شادی‌ها، رنج‌ها، باورها و آرزوهای گوناگون زندگی می‌کنند. با این حال بعضی چیزها برای همه‌ی کودکان دوست‌داشتنی است؛ در دهه‌ی چهل خورشیدی زندگی کنند یا در پایان دهه‌ی نود، در ایران باشند یا هلند،‌ جشن تولد و بادبادک را دوست دارند. بعضی رفتارها و حس‌ها هم در بین کودکان مشترک است. می‌دانیم که در سنینی با دشواری از وسائل و اسباب‌بازی‌های‌شان دل می‌کنند و اگر چنین کنند، هیجان‌هایی ناخوشایند را تجربه خواهند کرد.
یکشنبه, ۲۴ اسفند
تجربه‌ی کتابدار روستای قاسم‌آباد جیرفت از بلندخوانی و فعالیت‌های کتاب باغچه‌ی هاپو ادبیات، لذت و آموزش مفاهیمی جدا از هم نیستند. هر کتاب پنجره‌ای است رو به جهانی تازه. جهانی که در آن فرصت‌های بسیاری برای دیدن،‌ شناختن، تجربه کردن و آموختن پیش روی کودک است. گشودن این پنجره و فراخواندن کودکان به جهان‌های نو وظیفه‌ی بزرگسالانی آگاه است که ادبیات را به خوبی می‌شناسند و خود عشق به خواندن را تجربه کرده‌اند.
یکشنبه, ۲۴ اسفند
تجربه‌ای از کتابداران کتابخانه‌های ریجاب و جوانرود در استان کرمانشاه پرداختن به مناسبت‌های ملی و جهانی فرصت مناسبی برای آشنا کردن کودکان و نوجوانان با شخصیت‌ها یا موضوعات فرهنگی و علمی مهمی است که مورد توجه مردم کشور ما و جهانیان است. کتابداران «با من بخوان» همواره می‌کوشند تا در برنامه‌های هفتگی و ماهانه‌ی کتابخوانی، فعالیت‌هایی در پیوند با این مناسبت‌ها ترتیب دهند.
سه شنبه, ۵ اسفند
تجربه‌ی کتابخانه‌ی «با من بخوان» در دبستان نیایش روانسر
شنبه, ۱۸ بهمن
از اسفند سال گذشته، با همه‌گیری ویروس کرونا و قرنطینه‌ی‌ اجباری، شرایط برای همه‌‌ی افراد جامعه سخت شد. دشواری کار آموزگاران و کتابداران هم با تعطیلی مدرسه‌ها و مراکز آموزشی دوچندان شد. اما در این میان، آموزگاران و کتابدارانی هستند که به یاری روش‌های تازه، همچنان ارتباط خود را با دانش‌آموزان حفظ کرده‌اند و برای کودکان این سرزمین قصه می‌گویند و کتاب می‌خوانند. معصومه قرداشخانی یکی از همین آموزگارانِ تلاش‌گر است. کرونا نه تنها سبب توقف کتابخوانی او برای کودکان نشد، بلکه بهانه‌ای برای فعالیت‌های بیش‌تر او و گشایش کتابخانه‌ای جدید در اسلامشهر شد.
سه شنبه, ۲ دی
تجربه‌ای از کتابخانه «با من بخوان» در روستای قاسم‌آباد جیرفت روایت‌ها جهان ما را می‌سازند. آن‌چه نمی‌گوییم و نمی‌شنویم و نمی‌خوانیم، بیرون از جهانِ معنایی و تجربه‌های ما قرار می‌گیرد و ناشناخته می‌ماند. چند نفر از ما روایت‌های یک فرد توان‌یاب را شنیده‌ایم و به دردِ دل‌شان گوش داده‌ایم؟ چند نفرمان کتاب‌هایی خوانده‌ایم که شخصیتی توان‌یاب دارند؟ روایت‌هایی که وجود و حضور تفاوت‌ها را بازمی‌گویند، از ما انسان‌هایی آگاه و روادار می‌سازند که به شرایط جامعه‌ی خود حساس هستند و می‌کوشند گامی برای بهبود آن بردارند.
سه شنبه, ۱۸ آذر
تجربه‌ی ترویج‌گران «با من بخوان» در برقراری ارتباط با خانواده‌ها یکی از بخت‌یاری‌های برنامه‌‌ی «با من بخوان»، وجود افراد علاقه‌مند محلی است که پس از آشنایی با برنامه و شناخت اصول بلندخوانی و ادبیات کودکان، در نقش ترویج‌گران محلی در کتابخانه، مدرسه، خانه، شهر یا روستای محل زندگی خود یا شهرها و روستاهای پیرامون به ترویج کتاب و ادبیات کودک می‌پردازند و در هر فرصتی کتاب‌های باکیفیت را با کودکان سهیم می‌شوند. ترویج‌گران برنامه‌ی «با من بخوان» در مناطق روستایی نیز فعالیت می‌کنند. در این مناطق جلب اعتماد اهالی و ارتباط با آنان اهمیت بسیاری دارد. در واقع ارتباط موثر و عمیق یکی از پیش‌شرط‌های مهم برای آغاز کتابخوانی و بلندخوانی برای کودکان است. آموزگاران و ترویج‌گران برنامه‌‌ی «با من بخوان» از شیوه‌های گوناگونی برای برقراری ارتباط با کودکان و خانواده‌های‌شان استفاده می‌کنند و تجربه‌های متنوعی دارند.
یکشنبه, ۹ آذر
مربیان موسسه توانمندسازی مهر و ماه به مناسبت 20 سپتامبر برابر با 31 شهریور، روز جهانی صلح، دو کتاب «آبی کوچولو زرد کوچولو» و «چگونه می‌توان بال شکسته‌ای را درمان کرد» را با کودکان سهیم شدند.
سه شنبه, ۱ مهر
تجربه‌ای از بلندخوانی با کودکان عشایر خراسان جنوبی
سه شنبه, ۲۰ خرداد
آشنایی با تجربه‌های خانم حلیمه گرگ از ترویج‌گران با من بخوان ترویج خواندن کاری چندبعدی و فراگیر است و تنها به مدرسه و کلاس درس محدود نمی‌شود. هر مکان و هر جمعی برای ترویج‌گر کتاب و کتابخوانی فرصتی است برای ترویج خواندن. یک ترویج‌گر آگاه می‌داند که باید میان خواندن و جنبه‌های گوناگون زندگی اجتماعی پیوند برقرار کرد، کودکان و افراد کم‌تردیده شده را دید، خانواده‌ها را با خود همراه کرد و پیوندهای عاطفی و اجتماعی را از این راه استوارتر ساخت.
یکشنبه, ۱۱ خرداد
با تعطیلی مدارس، مهدکودک‌ها و پیش‌دبستان‌ها به علت همه‌گیری بیماری کووید-١٩، بسیاری از مربیان و آموزگاران، به ویژه آنان که با کودکان کم‌برخودار کار می‌کنند، کوشیدند راه‌های جایگزینی بیابند و از راه دور به آموزش ادامه دهند. گرچه مشکل اصلی، کمبود امکانات و عدم دسترسی همه‌ی کودکان به امکان استفاده از فضای مجازی و آموزش از راه دور است، با این حال حتی بسیاری از مراکز که به این امکان دسترسی دارند هم این روزها در برنامه‌ریزی، تنظیم زمان، هماهنگی و تطبیق دادن آموزش‌ها با شیوه‌ی آموزش از راه دور و فضای مجازی، دچار مشکلات و چالش‌هایی هستند.
دوشنبه, ۸ اردیبهشت
با بروز بحران شیوع ویروس کرونا، کتابخانه‌های «با من بخوان» نیز تعطیل شدند و دسترسی کودکان به کتاب‌ها قطع شد. اما ترویج‌گران «با من بخوان» بیکار ننشستند و کوشیدند با رعایت نکات بهداشتی از امکانات موجود بهره بگیرند و به ترویج کتابخوانی در میان کودکان ادامه دهند.
یکشنبه, ۲۴ فروردین
دسترس‌پذیر کردن کتاب تنها راه مقابله با کم‌خواندن فیلم سخنرانی ثریا قزل‌ایاغ در دومین همایش «با من بخوان» آبان ۱۳۹۷
پنجشنبه, ۱۴ فروردین
  مکان: هرمزگان – قشم –روستای کاروان – بلندخوانی در منزل تاریخ اجرا: اسفند 98 مربی - بلندخوان: زینب نادری نام کتاب: غورغوری کوچولو بزرگ می‌شود!- اثر جولیا نوفری - انتشارات: مبتکران
دوشنبه, ۲۶ اسفند
توجه به جایگاه و اهمیت خانواده در ترویج کتابخوانی یکی از محورهای مورد توجه برنامه‌ی «با من بخوان» است. کتاب‌های باکیفیت نه تنها برای کودکان جذاب است بلکه والدین را نیز شیفته‌ی خود می‌کند. پدر و مادرها با دیدن تاثیرات کتاب‌های باکیفیت بر فرزندان‌شان بیش‌تر و بیش‌تر به نقش خواندن در پرورش ذهنی، اجتماعی و عاطفی کودکان پی می‌برند. 
شنبه, ۱۷ اسفند
به مناسبت 15 اسفند روز درخت‌کاری روز درخت‌کاری می‌تواند بهانه‌ای باشد برای توجه به مسائل زیست ‌محیطی. کتابخوانی و فعالیت‌های در پیوند با آن یکی از راه‌هایی است که می‌توان کودکان و نوجوانان را به اهمیت حفاظت از درختان و جنگل‌ها، آب‌ها، رودخانه‌ها و دریاها، اهمیت مسئله‌ی بازیافت و در کل راه‌های حفظ کره‌ی زمین آگاه کرد.
چهارشنبه, ۱۴ اسفند
آموزش نکات بهداشتی از طریق کتابخوانی این روزها که شیوع ویروس کرونا همه را نگران کرده، بیش از هر زمان دیگری اهمیت آموزش، به ویژه آموزش به کودکان و نوجوانان آشکار شده است. در این شرایط بزرگسالان به ویژه والدین باید بکوشند تا فضایی را فراهم کنند که همزمان با انتقال آموزش‌های مستقیم و غیرمستقیم به کودکان از ایجاد فضای اضطراب‌آلود، که بر امنیت روانی آنان تاثیرات زیان‌باری می‌گذارد، بپرهیزند. و چه راهی بهتر از کتاب‌خوانی و فعالیت‌های لذت‌بخش در پیوند با آن؟
دوشنبه, ۱۲ اسفند