مقاله ها و نوشته های حوزه کودک
در این صفحه مقاله ها و نوشته هایی درباره‌ی کودک و مسائل مربوط به کودکان آورده شده است. این مقاله ها و نوشته ها به جنبه‌های مختلف زندگی کودکان می‌پردازند. در این بخش از کتابک، مقاله‌هایی با موضوعات روانشناسی، آموزش و پرورش، سلامتی، ترویج کتابخوانی، ادبیات کودکان، کودکان با نیازهای ویژه، بازی، سرگرمی و کاردستی و... برای والدین و آموزگاران و مربیان کودک جمع‌آوری شده است.
اولین شرط علاقه کودکان به مطالعه این است که خانواده و بخصوص والدین برای کتاب و کتابخوانی ارزش قائل شوند شب که می‌شود، مادر کتاب مورد علاقه‌اش را از داخل کتابخانه برمی دارد و مشغول خواندن می‌شود. پسر بزرگ تر هم کتاب‌های درسی‌اش را جمع می‌کند و با یکی از کتاب‌های داستانی به رختخواب می‌رود؛ این برنامه هر شب آن‌هاست. همیشه باید قبل از خواب، چند صفحه ای کتاب خوانده شود؛ البته در اجرای این برنامه هیچ اجباری هم در کار نیست و همه با علاقه آن را انجام می‌دهند.
سه شنبه, ۲۹ اردیبهشت
۱۹ اردیبهشت‌ماه زادروز جبار باغچه‌بان آموزشگر خلاق و توانمند کودکان ، نمایشنامه‌نویس و پایه‌گذار آموزش ناشنوایان در ایران است. موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان در مجموعه کتاب‌های تاریخ ادبیات کودکان ایران درباره زندگی و تلاش‌های او درزمینهٔ آموزش‌وپرورش و ادبیات کودکان ایران پژوهشی گستره انجام داده است که در جلدهای گوناگون تاریخ ادبیات کودکان منتشر شده است. گفتار زیر بخشی از این پژوهش است که به مناسبت زادروز باغچه‌بان فرزانه طاهری قندهاری سرپرست کتابخانه پژوهشی موسسه گردآوری کرده است.
یکشنبه, ۲۷ اردیبهشت
کلیت کنونی نمایش در کانون از فرم‌های روایی متنوعی در اجرا بهره می‌گیرد. تعزیه به شکل سنتی یا با تجربیات پراکنده بر نوآوری در شکل اجرایی و مضامین آن، بخشی از این کلیت است. همچنین نمایش‌های عروسکی و مشخصا خیمه‌شب‌بازی و دیگر عروسک‌های محلی نیز سهمی – هر چند اندک – از این مجموعه را بر عهده دارد. همچنین نمایش‌هایی به اجرا درمی‌آید که یا با در نظر گرفتن درام به انجام رسیده‌اند یا بر اساس اقتباس از داستان یا ساختار متون کهن فارسی. قصه‌گویی نیز بخشی دیگر از پیکره‌ی نمایش در کانون را تشکیل می‌دهد.
شنبه, ۱۹ اردیبهشت
ده‌ها هزار کودک دوباره به مدرسه بازگشته‌اند و آمار نشان می‌دهد تعداد بسیار کمی از این کودکان عادت دارند در روز، کتابی غیر از کتاب‌های مدرسه‌شان بخوانند. البته این هشداری مبنی بر غلط بودن سیستم آموزشی مدارس است که نمی‌تواند کودکان را به مطالعه آزاد تشویق کند. اگر کودک به کتابخوانی عادت کند، مسلماً بهتر می‌تواند از پس برنامه‌های درسی مدرسه‌اش برآید و به طور کلی نسبت به مشکلاتش در مدرسه هوشمندانه‌تر رفتار می‌کند.
یکشنبه, ۶ اردیبهشت
در دورانی که آن را عصر تکنولوژی نام نهاده‌اند، کودکان بیشتر وقت خود را یا با تماشای تلویزیون یا با نشستن پشت میز کامپیوتر می‌گذرانند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در کشوری مثل ترکیه، دانش‌آموزان ابتدایی، ۳/۷۷ درصد وقت باقی‌ماندهٔ روزانهٔ خود را پس از انجام تکالیف درسی، صرف برنامه‌های تلویزیونی کرده و فقط حدود ۱۱٪ زمان مذکور را به بازی اختصاص می‌دهند.
سه شنبه, ۱ اردیبهشت
مهارت‌های زندگی
همه ما فارغ از اینکه زیاد اهل مطالعه باشیم یا کم، در یک نکته تفاهم داریم و آن این است که دوست داریم فرزندانی اهل مطالعه و کتابخوان داشته باشیم. اینکه فرزندان ما مطالعه کردن را به‌عنوان یک کار لذتبخش بپذیرند و در طول زندگی خود از مزایای آن بهره‌مند شوند برای همه ما یک هدف و آرزوی شیرین اما سخت است.
یکشنبه, ۳۰ فروردین
ما باید با ایجاد محرک‌های طبیعی مثل قصه‌گویی و قصه‌خوانی از آغاز دوره کودکی به بچه‌ها کمک کنیم تا نسبت به شناخت محیط پیرامون خود با توجه به میزان توانایی‌شان از مفاهیم درک علمی دست یابند و با تمام جنبه‌های زندگی فردی و اجتماعی آشنا شوند. از بازی تا ورزش تا آشنایی با هنرهای موسیقی و ادبیات و اخلاق اجتماعی، حتی پاره‌یی از مفاهیم علمی و تاریخ فرهنگ بشری.
سه شنبه, ۱۹ اسفند
پیشنهادهای سودمند مرکز آموزش به کمک کتاب کودک در دانشگاه ملی لوئیس، برای هدیه کتاب به کودک با توجه به سن او.به پیشنهاد کارشناسان دانشگاه ملی لوئیس (NLU) و مرکز آموزش به کمک کتاب کودک این دانشگاه CTCB) ) مواد خواندنی و کتاب هدیه دهید.
یکشنبه, ۱۷ اسفند
همان طور که همه می دانیم شخصیت هر فرد از همان ابتدای تولد پایه ریزی می‌گردد، پس بسیار شایسته است که از بدو شکل گیری شخصیت کودک، او را با یکی از راهکارهای به تکامل رسیدن آشنا کرد. با توجه به اینکه شخصیت کودک در خانواده شکل می‌گیرد و او تمام سالهای اولیه زندگی را همراه والدینش می‌گذراند، بنابراین نقش آن‌ها در رشد و تکامل کودک بسیار مهم است.
یکشنبه, ۱۰ اسفند
باید کاری کنید تا مطالعه از نظر کودک تجربه ای موفق و لذت بخش باشد. سعی کنید هر روز یا دست کم هفته ای چندبار برای کودکتان کتاب بخوانید و خود را به این کار عادت دهید. کتاب‌هایی انتخاب کنید که با سطح علایق کودکتان تناسب داشته و ظاهر زیبا و تصاویر جذابی داشته باشند.
اولین کتاب‌های کودک باید کوتاه و فقط دارای چند صفحه باشند. همچنین باید حاوی تصاویر بزرگ با جزئیات اندک باشد. کتاب‌هایی انتخاب کنید که واژگان آن‌ها برای کودک قابل فهم باشد. اگر در جوی آرام و راحت برای کودکتان کتاب بخوانید، او لذت بیشتری خواهد برد.
سه شنبه, ۲۱ بهمن
یک فرد با عزت نفس بالا، در واقع فردی است که بطور واقع گرایانه نقاط ضعف و قدرت خویش را می‌داند. برای شخصیت خود ارزش قائل است و خودش را به گونه ای مثبت ارزیابی می‌کند و سعی دارد تا بصورت منطقی شخصیت خود را بهبود ببخشد.
یکشنبه, ۱۹ بهمن
اگر واقعاً می‌خواهیم استعدادهای بچه‌ها را پرورش دهیم، باید هرچه زودتر اینکار را انجام دهیم. بهتر است هر چه زودتر نقاط قوت بچه‌ها را شناسایی کنیم و پرورش دهیم وبه آن‌ها توجه کنیم. زمینه‌های رشد را که ممکن است در آن‌ها پیشرفت کندی داشته باشند، بازآموزی کنیم. فلسفه مهارت های تکوینی بر این اساس است که همه یا بیشتر مهارت‌ها یا توانایی‌ها از زمان تولد نوزاد، شروع به رشد می‌کنند و سپس طی دوران کودکی و بزرگسالی به بلوغ می‌رسند و اصلاح می‌شوند.
سه شنبه, ۱۴ بهمن
برخی از پیشنهادها و راهبردهای زیر می‌توانند به کودکانی که در رمزگشایی، درک مطلب یا خواندن کتاب مشکل دارند، کمک کنند. پیشنهادها، بیشتر برای آسان کردن خواندن هستند، تفاوت‌های کودکان را در نظر می‌گیرند و روش‌های جایگزینی برای خواندن در خانه و مدرسه ارائه می‌کنند. راهبردهایی که فکر می‌کنید بهترین تأثیر را دارند، انتخاب کنید. آن‌ها را برای کودک خود به کار بگیرید و با آموزشگر فرزندتان در مورد کاربرد برخی از آن‌ها در کلاس صحبت کنید.
یکشنبه, ۱۲ بهمن
کودکان ونوجوانان مهم‌ترین گروه‌های سنی را تشکیل می‌دهند وتوجه به این دوگروه از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. ما در این مقاله به نقش کتابدان و والدین در چگونگی ترغیب آن‌ها به مطالعه می‌پردازیم. همانطور که می دانیم کتابداران امروزی نقش بسیار مهمی را در این امر بر عهده دارند که امروزه با ورود اطلاعات فراوان نباید از کودکان امروز غافل شد واز همان دوران در فرهنگسازی مطالعه در این دو گره سنی توجه بسیار داشت.
یکشنبه, ۲۸ دی
به تعبیر کانت در امر زیبا هماهنگی، انسجام و هدفداری دیده می‌شود و لذت می‌تواند پیامد مواجههٔ آدمی با زیبایی باشد. درنقطهٔ مقابل، آدمی به محض آن‌که با نازیبایی ناشی از پراکندگی و بی‌نظمی وتخریب مواجه می‌شود، دچار رنج وهراس می‌گردد. با این حال به نظر می‌رسد نگاه کانتی در تبیین لذت‌بخشی ادبیات وحشت به بن‌بست گرفتار می‌آید، چون مخاطب سوژه‌هایی را لذتبخش می‌بیند که هماهنگی و انسجام پدیده‌ها را مختل می‌کنند و آن چه را ما اهداف متعالی و زیبا می‌خوانیم به نابودی می‌کشاند!
سه شنبه, ۲۳ دی
بودن یا نبودن تصویر
وجود تصویر در کتاب‌های شعر کودکان، امری بحث برانگیز و مورد مناقشه است. متخصصان، شعر را زبان طبیعی کودک می‌دانند و بر این اعتقادند که شاعران به دلیل روحیاتی مانند مرکزگرایی، جان‌دارپنداری و شیفتگی به بازی، شباهت بسیاری با کودکان دارند و در واقع پهنهٔ شعر وامدار دوران کودکی است و به همین دلیل است که کودکان با شعر رابطه‌ای طبیعی برقرار می‌کنند (قزل‌ایاغ، ص۲۲۲).
یکشنبه, ۲۱ دی
هرکودک با حدود صدمیلیارد سلول مغزی متولد می‌شود که به‌راستی شگفت‌انگیز است. ولی زمانی که کودک نوپاست، شگفت‌آورتر نیز می‌شود. هریک از سلول‌های مغزی کودک تکانه‌های الکتریکی با نام پیام (سیگنال) ارسال و دریافت می‌کند که به کمک مواد شیمیایی در مغز مانند سروتنین، ارتباطات را به‌وجود می‌آورند. در پی تکرار، این ارتباطات به شبکه‌ای مبدل می‌شود که کودک را قادر به فکرکردن و یادگرفتن می‌کند.
چهارشنبه, ۱۷ دی
کتاب همچون بنای مسکونی است که چون در آن واقع شدی، مکانی برای آموختن، و جایی برای استراحت در آن خواهی یافت. به عبارتی کتاب جزء گروه هنرهای کاربردی است که وظیفه خود می‌داند به میهمان خویش، خوشامدگویی هنرمندانه بگوید و مخاطب را به فضای دل نشین مطالعه دعوت کند. این جو همانند فضای معمارانه ای است که برای ساکنان خود اعم از کودک و نوجوان... امکاناتی برابر توقع آنان تدارک دیده است.
سه شنبه, ۹ دی
لالایی‌های مادرانه، نوای ریتمیک شعرهای کودکانه و قصه‌های کوتاه شادی بخش و... همه ادبیاتی غنی هستند که هر مادری برای ارتباط بیشتر با کودکش به کار می‌گیرد. مادران دیروز بدون علم و آگاهی از دنیای رفتاری و شناختی کودکان هنگام بارداری برای جنینشان شعر و قصه می‌گفتند و یا با لالایی و نوای قرآن کودکشان را آرام می‌کردند. شاید آن‌ها هم باور داشتند روزی علم روانشناسی با تحقیقات و پژوهش‌های متعدد نشان خواهد داد صدای مادر، شعر و قصه در درک و رشد شخصیت جنین تأثیر خواهد گذاشت.
یکشنبه, ۷ دی
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که به طور کلی زمان بیش تری طول می‌کشد تا پسران کتاب خواندن را بیاموزند. آن‌ها نسبت به دخترها، کم تر مطالعه می‌کنند.
دختران در سنجش با پسران، به شکل در خور توجهی، بهتر می‌توانند متن‌های روایی، داستانی، نمایشی و تفسیری را درک کنند.
پسران در مقایسه با دختران، کمتر به کتابخوانی به عنوان یک فعالیت بها می‌دهند. در مقایسه با دختران، پسران بیش تری خود را غیر کتاب خوان می‌دانند.
سه شنبه, ۲ دی